REPORTAGE – Tampere, de tweede stadsregio van Finland na Helsinki, zoekt naarstig naar ict’ers en tech-startup-ondernemers. Daarvoor loopt een internationaal selectieprogramma. In vroegere tijden gold de stad als een industriebolwerk. Vandaag de dag afficheert Tampere zich als techhub én als ‘s werelds saunahoofdstad! Computable ging poolshoogte nemen.
Tampere (met de klemtoon op de eerste lettergreep) wordt ook wel het Manchester van Finland genoemd, afgekort tot Manse. De stad is in de achttiende eeuw groot geworden door de textiel-, papier- en metaalindustrie. Met name toen de Schotse ingenieur James Finlayson in 1820 een katoenfabriek stichtte, groeide Tampere in sneltreinvaart uit tot een industriestad, vertelt de stadsgids die Computable op uitnodiging van International House Tampere rondleidt. Zij wijst op de stroomversnellingen in de Tammerkoski, een kanaal van dammen en waterkrachtcentrales tussen de meren Näsijärvi en Pyhäjärvi, waartussen Tampere is gelegen. ‘Die zorgde voor goedkope energie, én doet dat nog steeds. Vandaag de dag is er nog één fabriek in het oude centrum die hiervan kan profiteren: Tako, een producent van karton.’
Rode fabrieken
Zoals in veel andere Europese steden verdwenen de industriële activiteiten in Tampere in de twintigste eeuw. Dat de stad er ook van had geprofiteerd blijkt wel uit een aantal fraaie Jugendstil-panden die in het centrum staan. De stadsgids wijst ook op de vele hoge fabrieksschoorstenen die Tampere nog telt, in kenmerkende rode baksteen, blikvangers die verwijzen naar het verleden als industriestad. Net als de talloze ‘rode’ fabrieken die niet gesloopt zijn en als historisch erfgoed een andere rol hebben gekregen als museum, café-restaurant of kunstencentrum.
Vooral het voormalige Finlayson-complex spreekt tot de verbeelding tijdens de rondleiding van de gids. ‘Dat was tijdens de industriële periode ‘een stad in een stad. Met een eigen brandweer, ziekenhuis, school én munteenheid’. Wat er nog wel is overgebleven, is de fabriekswinkel, sinds 1874 op dezelfde plek in hartje Tampere. Finlayson bestaat als textielmerk nog steeds en heeft winkels in Finland en de Baltische Staten. Er speelt nog de wens om de productie terug te halen, maar dat klinkt als toekomstmuziek, aldus de gids in haar slotakkoord.
Nokia
In de afgelopen decennia heeft Tampere (zo’n 250.000 inwoners, de agglomeratie 340.000) zich meer en meer toegelegd op technologie en media. Er vestigde zich een groeiend aantal ict-bedrijven, ook vanwege de aanwezigheid van een gerenommeerde technische universiteit en een technische hogeschool. Én van Nokia, het grote Finse telecom- en netwerkconcern dat een belangrijke vestiging (met onderzoeksafdeling) in Tampere had én heeft. Historisch gezien ook wel logisch, want in Tampere, aan een van de stroomversnellingen van de Tammerkoski, bouwde Fredirk Idesam een molen voor houtpulp in 1865. Om een paar jaar later, in 1871, in het nabij gelegen plaatsje Nokia, de activiteiten voort te zetten onder de naam Nokia Aktiebolag, het begin van het later vermaard geworden techconcern.
Omdat de technologische industrie van de stad blijft groeien, is er behoefte aan ervaren ict-medewerkers
Vandaag de dag heeft Tampere een sterke tech- en startupgemeenschap met ecosystemen op het gebied van onder meer gaming, machine learning, imaging, mobiele technologieën, netwerken en autonoom rijden. Omdat de technologische industrie van de stad blijft groeien, is er behoefte aan ervaren ict-medewerkers. Maar die zijn – een breed probleem – schaars. De Finse overheid erkende dit probleem ook en kwam rond 2019 met een financieringsplan om buitenlandse techmedewerkers aan te trekken voor de grote steden Helsinki, Espoo, Vantaa, Turku en Tampere. Corona zorgde voor vertraging, maar in 2021 opende International House Tampere haar deuren, vertelt service manager Nuppu Suvanto. Het doel: het opzetten van een talenthub in samenwerking met lokale partners zoals bedrijven, het hoger onderwijs en startup-accelerator Platform6. Daarbij biedt de organisatie diensten aan waaronder het regelen van visa en de belastingen, een woningschouw en bemiddeling voor het vinden van werk voor een partner en passend onderwijs voor kinderen wanneer die meekomen.
Experience Tampere
Én er moet natuurlijk geworven worden. Naast techhub profileert de stad zich met pluspunten als betaalbare huisvesting, goede logistiek, kunst en cultuur, mooie natuur en rust én de sauna. Tampere gaat er prat op de saunahoofdstad van Finland te zijn met een dertigtal openbare sauna’s in de stad en zo’n vijftig in de regio. Naast het inschakelen van een internationale headhunter is er een programma bedacht om tech-professionals (met ervaring) en -ondernemers een week te laten ervaren hoe het is om in de Finse stad te wonen en te werken: Experience Tampere. Daar gaat wel een selectieproces aan vooraf: ict’ers moeten solliciteren op een functie bij een van de deelnemende bedrijven en voor startup-ondernemers vindt vooraf een evaluatie plaats. ‘In 2023 organiseerden wij dit voor het eerst. Toen hadden we zeventien participanten, inclusief partners en gezinsleden, met acht verschillende nationaliteiten. Dit jaar gaat het om een vergelijkbare groep.’
Aan het Experience-programma van dit jaar doen vijf bedrijven uit Tampere mee: Colossal Order, Troll VFX, Huawei, Joinplay Games Studios en Treon. Suvanto toont een lijstje van functies die bij deze bedrijven al lang open staan: dat varieert van programmeur, graphics engineer en gebruikersinterface-ontwerper tot aan data-analist, SAP Finance-specialist, SAS-expert en embedded Linux-ontwikkelaar. Maar ook minder reguliere functies staan uit, zoals een ‘senior Houdini technical artist’ en linguïsten die de in- en output van generatieve-ai-tools moeten beoordelen.
Pas begonnen
Suvanto krijgt enthousiaste reacties op het programma, maar de daadwerkelijk migratiestap zetten is een tweede. Dat vergt ook tijd. Naar aanleiding van Experience Tampere 2023 wil een Portugese ondernemer de stap wel zetten, net als een Duitse ict’er dit jaar. Geen indrukwekkende aantallen, maar, benadrukt de service manager, ‘een ander doel is dat we met deze campagne de zichtbaarheid van Tampere internationaal willen vergroten. Dat is ook nodig. En we zijn ook nog maar pas begonnen.’
Dit artikel verscheen eerder in Computable #2 2024. Lees nu het gehele magazine!