AAC Clyde Space verwerft van TNO de rechten voor geavanceerde optische technologie voor het verzenden van satellietgegevens naar de aarde. Het Zweedse ruimtevaartbedrijf gaat op basis van deze techniek terminals voor lasersatellietcommunicatie bouwen.
TNO beschouwt de nieuwe licentieovereenkomst als een mijlpaal. De techniek werkt honderd tot duizend keer sneller en is ook veiliger dan de communicatie via conventionele radiofrequenties die nu worden gebruikt. Lasersatellietcommunicatie werkt door het vormen en verzenden van laserstralen over grote afstanden. Het brengt op die manier verbindingen tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen tot stand.
Nederland kan op dit gebied een hoofdrol pakken. Om de terminal te ontwikkelen, heeft AAC Clyde Space aanvullende optische technologie nodig, die FSO Instruments zal leveren. Dit Nederlandse bedrijf voor optische instrumentatie heeft onlangs een soortgelijke licentieovereenkomst gesloten met TNO op het gebied van optische koppen, optische banken en een systeem voor grove puntuitlijning.
Exponentieel
Door verschillende licenties te verlenen voor de optische technologieën van TNO wordt een internationale toeleveringsketen opgezet voor de productie van dit soort terminals in Nederland. TNO verwacht dat de vraag naar deze technologie de komende jaren exponentieel zal groeien. De Zweden krijgen het recht om de technologie twintig jaar lang te gebruiken. Met afmetingen van 10 x 10 x 10 cm zijn deze terminals bij uitstek geschikt voor kleine satellieten, waarin het bedrijf is gespecialiseerd. Hun doel is om een commercieel levensvatbare laserterminal voor kleine satellieten te maken die op grote schaal kan worden geproduceerd.
China en Musk
Vanwege het dual-use karakter van lasersatelliet-communicatietechnologie is TNO terughoudend in het aangaan van samenwerking op dit technologiegebied met entiteiten buiten de NAVO en de Europese Unie. TNO heeft zich bij iedere vorm van internationale samenwerking, inclusief het aangaan van een licentieovereenkomst, te houden aan de geldende internationale en nationale sanctie- en exportcontrole-regelgeving. Voor de export van machines, technologie of kennis vanuit Nederland naar China is een vergunning nodig, indien het om dual-usegoederen gaat. Er zal dan altijd een extra toetsing plaatsvinden of er een risico is op ongewenst eindgebruik.
Over eventuele interesse van de kant van Elon Musk’s ruimtevaartbedrijf SpaceX is TNO kort. ‘We hebben momenteel geen projecten lopen met SpaceX,’ aldus een woordvoerder.
[Update 23-5-2024: Stuk met tussenkop ‘China en Musk’ toegevoegd na reactie TNO op vragen over internationale samenwerking.]