Fabrikanten en verkopers moeten meer doen om slimme apparaten werkend en veilig te houden. Dat stellen de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) in een recent onderzoeksrapport.
De informatie die consumenten ontvangen bij aankoop van hun slimme apparaat laat vaak te wensen over, blijkt uit het onderzoek. ‘Hoewel er ook zwakheden waren, bleek de technische veiligheid meestal wel in orde. Updates werden echter niet altijd geleverd’, schrijven de toezichthouders. Het is voor het eerst dat de ACM en RDI gezamenlijk onderzoek hebben laten doen. De uitkomsten van het onderzoek vormen voor beide toezichthouders de basis voor hun toezicht op slimme apparaten voor consumenten. Het onderzoek richtte zich op ‘domotica’, ofwel slimme apparaten voor in en om huis die veel consumenten gebruiken. Voorbeelden zijn een slimme thermostaat, babyfoon, deurbel of smart-tv.
‘De consument heeft bij de aankoop ervan recht op een goed werkend apparaat dat updates krijgt en op alle benodigde informatie’, aldus de toezichthouders. ‘Bijvoorbeeld over hoe het is geregeld met de functionaliteits- en veiligheidsupdates, hoelang deze beschikbaar blijven en wat de gevolgen zijn als de consument de update niet installeert. In het onderzoek is een steekproef gedaan met vijftien veelgebruikte apparaten.’ Volgens ACM en RDI verstrekken verkopers en fabrikanten voor, tijdens en na de aankoop ‘summiere informatie’ over wat het apparaat doet, in welke omgeving het werkt en waarmee het kan samenwerken.
Updates
Zo blijkt de verkoper van online aangeschafte apparaten in de helft van de gevallen geen informatie over het updatebeleid te verstrekken. ‘In sommige gevallen verstrekten fabrikanten andere informatie dan verkopers. Consumenten krijgen bij hun aankoop in een fysieke winkel minder informatie dan bij een online aankoop’, rapporteren ACM en RDI.
Edwin van Houten, directeur Consumenten van de ACM, benadrukt onder meer dat het updatebeleid beter kan. ‘Veel domotica-apparaten werken met apps. Deze werken vaak alleen met bepaalde versies van besturingssystemen. Bij twee apparaten werd het minimale versienummer voor het besturingssysteem vermeld. Dit betekent dat consumenten bij de aankoop niet zeker weten of het apparaat met hun versie van het besturingssysteem goed werkt.’
Veel apparaten hebben tekortkomingen
Volgens John Derksen, directeur Apparatuur van de RDI, toont het onderzoek dat veel apparaten nog tekortkomingen hebben. ‘Dat is zorgelijk en dus een belangrijk aandachtspunt in ons toekomstig toezicht’, meldt hij.
De RDI ziet toe op de beschikbaarheid, betrouwbaarheid en integriteit van de digitale infrastructuur. De organisatie heeft een eigen iot-lab (internet of things) waarin ze de veiligheid van slimme apparaten onderzoekt. De resultaten van het onderzoek met de ACM bieden daarvoor goede informatie en helpen volgens Derksen om de digitale veiligheid van apparatuur, en daarmee van Nederland, te vergroten.