Het tekort aan ruimte in Europese datacenters wordt steeds nijpender. De groeiende vraag naar artificiële intelligentie (ai) botst met de beperkte uitbreidingsmogelijkheden. Volgens Kevin Restivo, marktonderzoeker bij het internationale vastgoedbedrijf CBRE, is geen verlichting in zicht. Hij liet zich pessimistisch uit tijdens de Kickstart Europe Conference in Amsterdam.
Datacenter-exploitanten zoals Amazon, Microsoft, Google, Meta, Oracle en TikTok-eigenaar ByteDance willen zo snel mogelijk uitbreiden. Maar in Europa en zeker in Nederland lukt dat niet. Probleem is dat geschikte ruimte en toegang tot elektriciteit achterblijven. De stroomsector zal er ook de komende tijd niet in slagen meer capaciteit beschikbaar te stellen.
CBRE voorspelt dat de gemiddelde leegstand op de grootste Europese markten (Frankfurt, Londen, Amsterdam, Parijs en Dublin) zal dalen naar een nieuw dieptepunt van 8,2 procent dit jaar. Vorig jaar bedroeg het leegstandpercentage 10,6. Hoewel stijgende prijzen voor datacenters gunstig zijn voor exploitanten, is er nu minder ruimte dan ooit voor Europese bedrijven. Zelfs in secundaire markten zoals Berlijn, Milaan, Zürich en Warschau neemt de leegstand af.
Afhankelijk
Volgens Stijn Grove, directeur van de Dutch Data Center Association, komt er weinig terecht van het streven in Europa om minder afhankelijk te worden van Amerikaanse cloudproviders en ai-leveranciers. Tegenover Reuters noemde hij de roep om Europese ‘soevereiniteit’ op dat gebied onrealistisch. Amazon, Microsoft en Google hebben de financiële middelen om schaarse stroom en datacenter-chips van Nvidia te betalen. Onlangs kondigde Microsoft investeringen van 5,6 miljard dollar aan in de Europese ai-infrastructuur. Duitsland en Spanje gaan daarvan profiteren.
Grove: ‘Europese cloud-operators, hoewel van goede kwaliteit, zijn niet zo groot als hun Amerikaanse en Chinese tegenhangers. Ze beschikken ook niet over dezelfde tool sets voor hun klanten.’ Hij betreurt het ontbreken van een samenhangend Europees plan om de congestie van het elektriciteitsnet en bestemmingsplannen aan te pakken. Grove hekelt het ‘niet-in-mijn-achtertuin’-gevoel. ‘Als je het datacenter niet wilt, maar wel de rest, is dat niet realistisch,’ aldus Grove tegenover Reuters.
Energie en communicatie vormden altijd de basis van onze welvaart. Als land van overslag, handel en logistiek beseffen we dit al eeuwenlang. Toch hebben we met zijn allen de afgelopen decennia onvoldoende beseft dat ook in de 21ste eeuw onze welvaart alleen kon groeien – of op zijn minst in stand kon worden gehouden – met voldoende ‘betrouwbare energie’ en voldoende logistieke knooppunten voor opslag en overslag. En juist datacenters zijn die moderne knooppunten voor (informatie en data) opslag, verwerking en overslag. Niet anders dan onze oude havens en pakhuizen.
Hoewel onze vorige generatie met de aanleg van internationale netwerkverbindingen de basis legde voor die moderne informatie- en datagebaseerde opslag en overslag, hebben we ons na de booming jaren in de jaren negentig, inclusief de val van de muur, in slaap laten sussen met de gedachte dat die welvaart en het bijbehorende welzijn, voor eeuwig waren.
Nu worden we hardhandig wakker geschud en ontdekken dat we op de pof leefden, onze energie goedkoop uit Groningen en Rusland, onze producten goedkoop uit China en onze defensie goedkoop uit de VS haalden. En ‘opeens’ wordt energie (onnodig) duur, worden producten (onnodig) duur en wordt defensie (onnodig) duur. En verzanden onze strategisch aangelegde informatie- en datahavens door energie-, datacenter- en expert- tekorten. Op de pof leven gaat enige tijd goed, maar eens komt de rekening.
Web3 en AI zijn de basis voor onze nieuwe informatie-economie en daar horen zowel betrouwbare energievoorziening als voldoende datacenters bij. Zolang onze (alfa) politici en bestuurders dat niet begrijpen, zullen we voorlopig nog verder weg zakken, denk ik dan met weemoed . . .