Na vele ontsnappingen van gevaarlijke tbs’ers neemt de Nijmeegse Pompekliniek zijn toevlucht tot artificial intelligence (ai). Waar extra camera’s en een permanent tweede hekwerk in het verleden onvoldoende soelaas boden, moet geavanceerde kunstmatige intelligentie de beveiliging van het terrein rondom de kliniek verbeteren.
Pegamento uit Zeist ontwikkelde samen met de Pompestichting Nijmegen een ai-beveiligingsoplossing met geavanceerde detectiemethoden. Twee Amerikaanse gevangenissen hebben inmiddels ook belangstelling voor het Nederlandse systeem getoond. Volgens Rob Roode, verantwoordelijk voor marketing en R&D bij Pegamento, doen ze momenteel pilots. Hij wil niet zeggen of San Quentin State Prison, de oudste gevangenis van Californië, onder meer bezongen door Johnny Cash, daarbij hoort.
Met het ai-systeem is gekozen voor een proactieve benadering. De kern van de nieuwe beveiligingsoplossing is een geïntegreerd systeem voor beeldherkenning op basis van artificiële intelligentie. Dit systeem analyseert voortdurend videobeelden en kan verdachte activiteiten en afwijkend gedrag detecteren. Het genereert onmiddellijke waarschuwingen, nog zonder dat het hekwerk rond de instelling is aangeraakt, zodat het beveiligingspersoneel snel kan reageren op mogelijke veiligheidsincidenten.
EU AI Act
Volgens Roode voldoet het systeem geheel aan de vereisten van de komende EU AI Act. ‘Er vindt geen opslag van beeldmateriaal plaats. Bij de analyse van de videobeelden wordt bovendien niet naar personen maar naar verdachte bewegingen gekeken. De ai-modellen zijn getraind om normale situaties te herkennen. Bij afwijkingen waarschuwt het systeem bewakers die in de buurt zijn. Als bijvoorbeeld ’s avonds een auto met koplichten aan tegen het hekwerk aanrijdt, herkent de ai dit als een potentieel gevaarlijke situatie. Ook gaat een signaal af als gedetineerden op plekken komen waar ze zich niet mogen bevinden.’
De Pompekliniek evalueert momenteel de werking van het systeem. Roode sluit niet uit dat als de resultaten goed zijn, ook andere TBS-inrichtingen en instellingen die onder de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) vallen, met het ai-systeem gaan werken. Ook zijn oriënterende gesprekken gaande met havenbedrijven voor toepassing op de uitgestrekte haventerreinen waar criminelen cocaïne en andere drugs uit zeecontainers halen. Het systeem kan onveilige situaties in de openbare ruimte herkennen en de dichtstbijzijnde beveiligers waarschuwen.
Slimme ogen
Roode spreekt van ‘slimme ogen’ die ook bijvoorbeeld brugwachters bijstaan. Nu veel brugwachters van grote afstand meerdere bruggen via camera’s in de gaten moeten houden, zijn die extra ogen geen overbodige luxe. Ze zien niet alleen dat er nog een auto op de brug staat, maar krijgen ook een waarschuwing als een rijplaat loslaat of lading van een vrachtwagen is afgevallen.
Pegamento werkt op dit gebied samen met Rijkswaterstaat en een aantal gemeenten en provincies. Zeker ’s nachts en bij slecht weer kan het systeem onveilige situaties opsporen die anders misschien niet waren ontdekt.