Artificiële intelligentie (ai) zal bijna veertig procent van de banen over de hele wereld beïnvloeden, sommige vervangen en andere aanvullen. In geavanceerde economieën kan dit percentage oplopen tot zestig. Dit blijkt uit een analyse van het IMF (Internationaal Monetair Fonds) naar de impact van ai op de mondiale arbeidsmarkt. Ook Accenture publiceerde een ai-rapport. Daarin stelt bijna tachtig procent van de (ondervraagde) topbestuurders in Nederland te verwachten dat de veranderingen in 2024 nog sneller zullen plaatsvinden.
‘Om het potentieel ervan te kunnen benutten, is een zorgvuldig en evenwicht beleid nodig’, stelt Kristalina Georgieva, directrice van het IMF. Volgens haar staan we aan de vooravond van een technologische revolutie die de productiviteit een oppepper kan geven, de groei van de wereldeconomie kan stimuleren en de inkomens over de hele wereld kan verhogen. Maar ai kan ook banen vervangen en de ongelijkheid vergroten, waarschuwt zij. Het netto-effect is moeilijk te voorzien, omdat ai op complexe manieren door economieën zal stromen.
Historisch gezien hebben automatisering en informatietechnologie de neiging om routinetaken te beïnvloeden. Maar ai onderscheidt zich doordat het ook effect kan hebben op hooggekwalificeerde banen. Daarom zijn de risico’s voor de rijkere landen groter dan voor opkomende markten en de Derde Wereld.
Minder vacatures
In geavanceerde economieën kan ongeveer een derde van alle banen profiteren van ai-integratie, waardoor de productiviteit toeneemt. Maar bij eveneens dertig procent kunnen ai-toepassingen belangrijke taken uitvoeren die momenteel door mensen worden uitgevoerd, Dat zou de vraag naar arbeid kunnen verlagen, wat weer leidt tot lagere lonen en minder vacatures. In de meest extreme gevallen kunnen sommige van deze banen verdwijnen, aldus het IMF dat zich op dit punt opvallend voorzichtig uitdrukt.
Ai kan leiden tot grotere inkomensverschillen. Het IMF houdt rekening met polarisatie binnen de inkomensgroepen. Werknemers die ai kunnen benutten, zien daarbij hun productiviteit en lonen stijgen. Daarentegen zullen werknemers die hier niet van kunnen profiteren, achterop raken. Uit onderzoek blijkt dat ai minder ervaren werknemers kan helpen hun productiviteit sneller te verhogen. Jongere werknemers vinden het misschien gemakkelijker om kansen te benutten, terwijl oudere werknemers moeite kunnen hebben om zich aan te passen.
Om landen te helpen het juiste beleid te ontwikkelen, heeft het IMF een ‘AI Preparedness Index’ ontwikkeld. Die meet in hoeverre landen zijn voorbereid op ai. Gekeken wordt naar gebieden als digitale infrastructuur, arbeidsmarktbeleid, innovatie, economische integratie, regelgeving en ethiek.
Presentatie ai-rapport Accenture
Ceo’s verwachten dat de veranderingen dit jaar in een stroomversnelling komen. Vooral ai speelt hier een belangrijke rol bij. Bijna tachtig procent van de topbestuurders in Nederland verwacht dat de veranderingen in 2024 nog sneller zullen plaatsvinden. Zo blijkt uit de ‘Pulse of Change: 2024 Index ‘ die Accenture vlak voor het World Economic Forum in Davos heeft gepubliceerd. ‘De snelheid van technologische vooruitgang vereist een fundamentele verandering in de bedrijfsvoering,’ stelt Rob Knigge, baas van Accenture Nederland. ‘Het draait niet alleen om sneller werken, maar om het heruitvinden van alle bedrijfsprocessen met behulp van technologie, data en ai.’