De meeste techleiders zijn bereid om een magische pil te nemen als ze daarmee elke concurrentieslag winnen, zelfs als dit binnen vijf jaar zou leiden tot hun dood. Dit stelt Frank Buytendijk, vooraanstaand analist bij marktvorser Gartner. Het toont hoe groot de druk is om de techrace vol te houden. Een beetje achteroverleunen is er niet meer bij.
Onlangs presenteerde Buytendijk een reeks prikkelende voorspellingen, waarmee hij afwijkt van de gebaande paden. Gartner heeft daarvoor het Futures Lab opgericht, dat de toekomst van het leiderschap bestudeert.
De technologische ontwikkeling gaat angstaanjagend snel, weet Buytendijk. Moordend is het tempo waarin die nieuwe technologie moet worden omarmd. Het kost executives veel moeite bij te blijven. Niet iedereen is een Elon Musk die razendsnel informatie verwerky en op basis daarvan handelt. ‘Leiders krijgen steeds minder tijd om beslissingen te nemen. De noodzaak tot snelle besluitvorming leidt op den duur tot meer gecentraliseerd leiderschap,’ voorspelt de analist.
Neuralink
Toplieden zullen daarom meer cognitieve vaardigheden moeten krijgen. Implanteerbare hersen-computer-interfaces, zoals ontwikkeld door Elon Musks Neuralink, kunnen daartoe bijdragen. Een usb-c-aansluiting in de hersenen maakt van een ceo een superman. Maar de ethische discussie hierover is nog niet verstomd. Gartner ziet die ‘neurologisch opgevoerde’ executives rond 2040 dominant worden. Buytendijk ziet twee jaar daarvoor al meer dan 50 procent van de grote internationale concerns topmanagers in dienst hebben waaraan neurologisch is gesleuteld. Deze mannen en vrouwen met robotachtige trekjes hebben, behalve superieure cognitieve vaardigheden, ook minder slaap nodig. Ze zijn beter bestand tegen stress en zien er beter uit.
Buytendijk is zich bewust dat sommige prognoses vreemd of bizar overkomen. Op het eerste gezicht lijken ze lachwekkend, zegt hij, maar een aantal maakt aardig kans uit te komen. Zo is de behoefte om snel informatie te verwerken zo groot, dat het hem niet verbaast dat ruim de helft van de ceo’s bereid is een superdrug te slikken, zelfs als dat tot een snelle dood leidt.
Op prestigieuze Amerikaanse universiteiten is het gebruik van Ritalin wijdverspreid om meer focus te krijgen. Ook sportlieden gebruiken prestatiebevorderende middelen die de gezondheid op termijn schaden. 59 procent van de ceo’s ziet er geen been in om mensen met ‘augmented abilities’ aan te nemen. In San Francisco is het gebruik van microdrugs op het werk niet meer ongewoon. Neuralink is al in de fase van menselijke laboratoriumproeven.
Tijdlijn
Gartner maakte ook een tijdlijn van de ontwikkeling naar gecentraliseerd leiderschap. 2024 staat in het teken van de ‘wendbare organisatie’, die zich snel aan veranderingen aanpast. Over twee jaar breekt echt intelligente besluitvorming door. Topmanagers gaan dan ook heel persoonlijk communiceren om individuele werknemers beter te kunnen bereiken.
In 2028 is het tijd voor leiderschap-as-a-service. Taken van ceo’s worden steeds meer geautomatiseerd. In 2032 is het gedaan met het gedistribueerde leiderschap, een proces waarbij iedereen zijn input heeft. Dit werkt vertragend, werkt verwarring in de hand, leidt tot onrust en schaadt de productiviteit. In plaats daarvan komt er een sterk gecentraliseerd management. Volgens Buytendijk moet de stijl van leidinggeven niet te snel veranderen, want dan haken mensen af.
Strategie wordt een proces dat steeds in beweging is
De analist denkt dat generatieve ai in 2036 zo ver is gevorderd dat ChatGPT de ondernemingsstrategie opstelt. Hij ziet strategie een proces worden dat steeds in beweging is en waagt zich zelfs aan de voorspelling dat het binnenkort gedaan is met de jaarlijkse strategie-update. Daarvoor in de plaats komt een adaptieve strategie die telkens verandert, wanneer dat nodig is.
In 2036 komt er een soort wegwerp-strategie die zich wekelijks aanpast aan de veranderende omstandigheden. Dit kan als gen-ai de strategie bepaalt. Ook moeten de operaties volledig autonoom zijn. Een andere vereiste is een it-architectuur die volledig ‘composable’ is. Het wordt wel een klus om iedereen bij de les te houden en alle neuzen in dezelfde richting te houden.
De implicaties zijn groot. De tijd tussen scenario en executie gaat een factor 50 omlaag. ‘Intelligence’ wordt in een handomdraai vertaald naar inzicht. Strategieën worden lokaal en uiterst responsief. Na een week verdwijnen ze weer in de prullenbak. Over twaalf jaar zal de gemiddelde leeftijd van een bedrijf uit de lijst van de vijfhonderd grootste Amerikaanse ondernemingen zijn gehalveerd.
Onconventionele voorspellingen
Gartner richtte, speciaal voor gewaagde, onconventionele voorspellingen, Maverick Research op. Doel is alternatieve mogelijkheden en risico’s in kaart te brengen die de strategie van ondernemingen kunnen beïnvloeden. Enkele voorspellingen:
- In 2028 zijn hogere opleidingen uit de gratie geraakt. 62 procent van de mensen gaan na de middelbare school niet naar de universiteit; een complete ommekeer in Amerika. Leerstages, zelfstudie en microlearning bieden alternatieve routes naar een mooie baan. Generatieve ai democratiseert en personaliseert het vergaren van kennis. Om vaardigheden te ontwikkelen hoef je niet per se naar de universiteit. Buiten het hogere onderwijs en academies is vaak effectiever kennis op te doen. Studeren is ook duur. Het personeelstekort vereist dat mensen sneller aan de slag gaan.
- Ook in 2028 gaat de Verenigde Naties het gebruik van generatieve ai tot de mensenrechten rekenen.
- In 2030 heeft Generatie A, geboren tussen 2010 en nu, meer persoonlijke banden met bots dan met mensen. Vriendschappen komen dankzij softwarecode tot stand.
- In 2035 is ai de snelst groeiende religie ter wereld. Niet zo vreemd als je bedenkt dat de mens altijd ontvankelijk was voor alternatieve vormen van aanbidding. Een nieuwe cultus is zo geboren. Voor zegeningen hoef je alleen maar op ‘enter’ te drukken.
- In 2045 is de robot zo ver ontwikkeld dat deze heel goed de ervaring die een kus geeft, kan simuleren. Kussen is immers een chemische gewaarwording.
