‘Ai everywhere’ is geen loze slogan bij Intel. De chipbakker heeft zijn nieuwe strategie ingevuld met een rits nieuwe producten, zowel voor de pc als voor het datacenter en de edge-infrastructuur. Met een flinke scheut nieuwe technologie eroverheen.
Staat nu voor de deur, de reeds lang aangekondigde Meteor Lake-cpu voor laptops die op 14 december gelanceerd wordt onder de merknaam Intel Core Ultra, meteen de veertiende generatie Intel Core-processoren en de eerste gebaseerd op Intel 4-procestechnologie. Aan boord zitten een neural processing unit (npu) voor versnelde ai-toepassingen en een Intel ARC-gpu voor solide grafische prestaties. De nieuwe chip heeft ook een nieuw ontwerp met ‘tiles’ of chiplets, in plaats van één enkele plak silicon krijg je hier vier ‘tegels’, een voor de cpu, de gpu, soc (system-on-a-chip), en i/o. Het geheel zou niet alleen sneller moeten zijn maar ook zuiniger met energie omspringen. Het wordt ook de eerste chip die gebruik maakt van euv-lithografie (extreme ultraviolet), een technologie die het mogelijk maakt nog kleinere transistoren in silicon te branden dan met de klassieke lithografie. De productie, met machines van de Nederlandse fabrikant ASML, gebeurt in de nieuwe Fab 34-fabriek in het Ierse Leixlip, meteen de eerste toepassing van euv in volumeproductie in Europa.
Met de Core Ultra-processoren bestendigt Intel zijn ‘five-nodes-in-four-years’-ontwikkelingsprogramma met Intel 7 in volumeproductie, Intel 4 productieklaar, en Intel 3 gepland voor eind dit jaar. Nog een leuk detail: met de Core Ultra-processoren verdwijnt ook de ‘i’ die het type processor aangaf.
Boegbeelden
Intel-ceo Pat Gelsinger ziet de nieuwe laptops op basis van deze processoren als de boegbeelden van de nieuwe generatie ai-pc’s; ‘Ai zal de pc-ervaring fundamenteel wijzigen en door de samenwerking tussen cloud en pc een ongekende persoonlijke productiviteit en creativiteit mogelijk maken’, aldus Gelsinger. ‘Gebruikers zullen voor ai-toepassingen niet langer een beroep moeten doen op clouddatacenters om voldoende rekenvermogen te hebben.’
Intel gaf op zijn Intel Innovation-conferentie ook al een kijk op Arrow Lake, de opvolger van Meteor Lake die volgend jaar verwacht wordt, en Lunar Lake dat vermoedelijk in 2025 op de markt komt, gevolgd door Panther Lake. Allemaal zullen ze gebruik maken van Intels Foveros design waarbij chiplets verticaal gestapeld worden in plaats van naast elkaar en zo plaats besparen op de wafers. Gelsinger toonde ook het eerste multi-chipletpakket dat gebruik maakt van de universal chiplet interconnect express die ontwikkeld werd door alle grote chipbakkers samen en die de onderlinge verbinding tussen de chiplets van meer dan 120 verschillende fabrikanten verzekert.
Intel had op de conferentie ook belangrijk nieuws voor het datacenter: de vijfde generatie Xeon Scalable-serverprocessoren, met codenaam‘Emerald Rapids, is klaar om ook op 14 december gelanceerd te worden. Volgens Intel een combinatie van betere prestaties en sneller geheugen met toch hetzelfde stroomverbruik als de vorige generatie. Sierra Forest, dat begin volgend jaar zijn opwachting zal maken, zal dan weer 2,4 keer krachtiger zijn dan de vierde generatie Xeon-processoren en een versie krijgen met maar liefst 288 cores. Samen met zo’n vierduizend Gaudi2-ai-hardwareversnellers moeten de nieuwe Xeon Scalable-processoren dan de kern vormen van een ai-supercomputer, volgens Gelsinger meteen de grootste computer in Europa en een van ’s werelds vijftien krachtigste machines.
Bouwblokken
In de loop van volgend jaar zal ook Project Strata gelanceerd worden, een softwareplatform voor het bouwen van een intelligente edge-infrastructuur op basis van ai. De oplossing moet ontwikkelaars modulaire bouwblokken aanreiken waarmee een ecosysteem is op te zetten met verticale applicaties van Intel en van derde partijen om ai-modellen zo dicht mogelijk te ontplooien bij het punt waar de data gegenereerd en gebruikt worden om processen quasi in realtime te kunnen aansturen. Schaalbaarheid samen met diensten en ondersteuning moeten de voornaamste troeven van het platform worden.
Speciaal voor edge-toepassingen heeft Intel ook zijn OpenVINO-ontwikkelaarstoolkit aangekondigd om ai at the edge nog toegankelijker te maken voor echte-wereldscenario’s zodat ontwikkelaars maar één keer code moeten schrijven en die vervolgens op een breed gamma van apparaten en ai-toepassingen kunnen loslaten – cloud, client and edge of ‘any model on any hardware anywhere’ is de visie van Intel. De toolkit is het voorbije jaar al negentig procent meer gedownload dan het jaar voordien, en de jongste release is nu vrij op te halen.
In de zoektocht naar nieuwe technologie om Moore’s Law levendig te houden, heeft Intel zijn blik nu gericht op glassubstraat ter vervanging van silicium. Algemeen wordt aangenomen dat tegen het einde van dit decennium de halfgeleiderindustrie de grens van schaalbaarheid voor transistoren op silicium zal bereikt hebben, en glas kondigt zich dan aan als de ideale vervanger met betere mechanische, fysieke en optische eigenschappen die meer transistors met snellere verbindingen in een kleiner package mogelijk maken. Ideaal dus voor de hogere eisen die ai stelt voor dataverwerking. De nieuwe technologie zou ergens tussen 2025 en 2030 haar intrede maken.