Binnen alle lagen van de organisatie liggen kansen om effectiever en efficiënter om te gaan met tijd en middelen. Denk aan het verder automatiseren van werkzaamheden, het sneller schrijven van ontwikkelcodes of het verkrijgen van betere stuurinformatie. Waar je met standaard tools als ChatGTP en GitHub Copilot al een efficiëntieslag kunt slaan, ontstaan er pas écht mogelijkheden als je een eigen ai-model ontwikkelt.
Een ai-model gaat immers voor je aan de slag met jouw unieke bedrijfsdata en tilt zo je businessmodel naar een hoger niveau. Dan is de vraag: hoe pak je dit aan?
Kinderschoenen
Het valt of staat met een goed plan. De technologie staat nog dusdanig in de kinderschoenen, dat er over veel zaken nagedacht moet worden. Daarnaast zijn de mogelijkheden zo groot dat je gegarandeerd de bocht uit vliegt als je geen duidelijke strategie hebt. Waarvoor ga je ai inzetten? En wat zijn de verwachtingen? En vooral: welke stip zet je neer op de horizon? Die stip helpt om het project af te kaderen en voorkomt dat je het zakelijke doel uit het oog verliest. Uiteraard kun je het doel wat aanscherpen of bijschaven als je onderweg bent. Maar als je de stip in oostelijke richting hebt neergezet, wijk je hooguit af richting het noordoosten of zuidoosten, maar niet naar het westen.
Een scherp doel helpt ook om medewerkers te motiveren die gaan samenwerken met hun kunstmatig intelligente nieuwe collega. Een duidelijk plan is ook voor hen fijn. Ze weten wat de bedoeling is, wat er van ze wordt verwacht en waar ze naartoe werken. Het behoeft geen uitleg hoe fijn het is als medewerkers enthousiast zijn en aan boord willen stappen voor een nieuwe reis.
Taalmodellen
Zodra de stip op de horizon is bepaald, zijn er nog andere zaken waar je rekening mee dient te houden. Allereerst de verschillende aspecten van ontwikkeling. Het neerzetten van een ai-model betekent dat je te maken hebt met langere ontwikkelcycli. Taalmodellen moeten ‘leren’ en continu worden bijgesteld. Dit vraagt een aanpassing in de manier van werken en ontwikkelen binnen de organisatie. Door vooraf te bedenken hoe je hier rekening mee houdt, voorkom je verrassingen.
Daarnaast is het zaak om te kijken naar de (return on investment (roi) van het project. Voor het ontwikkelen van een ai-model is nu een flinke investering nodig. Naast dat het om een passende infrastructuur en de juiste kennis vraagt, gaat er veel tijd in zitten voordat het model staat zoals je het wil hebben. Een meerjarenproject dus, met zicht op een gigantisch resultaat. En aangezien dit het eerste ai-project gaat zijn binnen je organisatie, is het goed om vanuit een andere hoek naar roi te kijken. Het neerzetten van de infrastructuur of het opleiden van mensen gaat enkel vooraf aan het eerste project en is bij een volgend project niet opnieuw nodig. Dit vraagt een andere manier van berekenen dan je gewend bent.
Ethisch
De nieuwsberichten in de media over ai maken duidelijk dat er op ethisch vlak keuzes gemaakt moeten worden. Hoe zit dat precies? Alle input die je geeft aan een ai-model wordt elders opgeslagen en hergebruikt. Aan de ene kant wil je het model met zoveel mogelijk waardevolle (bedrijfs)informatie voeden. Aan de andere kant wil je niet dat unieke bedrijfsgegevens of privacygevoelige gegevens van klanten of medewerkers op ongewenste plekken terechtkomen.
Het is dus belangrijk om na te denken over hoe je omgaat met privacy van personeel- en klantgegevens en bescherming van unieke bedrijfsdata. Hetzelfde geldt voor wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de keuzes die ai maakt. Daarom doe je er als organisatie goed aan iemand verantwoordelijk te stellen voor dit soort ethische vraagstukken rondom ai. Dan weet je zeker dat het altijd de nodige aandacht krijgt.
Blind
Ai is slim. Dat maakt het verleidelijk om er blind op te vertrouwen. Dit is de grootste fout die je kunt maken. De output is volledig afhankelijk van de input. Daarnaast wil je de vinger aan de pols houden wat betreft de keuzes die ai maakt. Hoe slim ook, voor innovatie en creativiteit hoef je niet bij je kunstmatig intelligente collega aan te kloppen. Organisaties die blind vertrouwen op ai, komen dan ook stil te staan en dat gaat uiteindelijk je ondergang betekenen.
Onderzoek dus goed hoe ai een meerwaarde kan zijn binnen je businessmodel, maar maak jezelf er niet afhankelijk van. Op die manier ga je op een gezonde en vruchtbare manier aan de slag met ai.
