De flexibiliteit die nodig is om de enorme stijging van de vraag naar elektriciteit op te vangen, kan niet meer zonder artificial intelligence (ai). Ai staat dan ook hoog op de agenda van Alliander, de regionale beheerder van de energie-infrastructuur in Nederland. Rinke van de Rhee, chief development officer (cdo) van Alliander, zei dit maandag tijdens de Nederlandse cxo- en analistensessie op Gartner Expo 2023 in Barcelona. Thema van de ‘Holland-middag’ bij Gartner was ‘Unleashing possibilities’. Van de Rhee vertelde dat Alliander ai snel heeft opgepakt. Volgens hem zijn algoritmes cruciaal voor de energietransitie.
Flexibiliteit wordt de norm, zei hij. Accusystemen gebruiken alleen flexibele capaciteit. Ook zorgt ai voor de juiste sturing van laadpalen en warmtepompen. Uiterlijk 2026 moet dit zijn geregeld. Verder ligt in de bedoeling restcapaciteit beschikbaar te maken voor flexibele zakelijke klanten. Tenslotte speelt ai een rol bij het verplicht netbewust laden en aftoppen van opwekpieken bij zonnedaken.
Alliander heeft al het grootste ai-lab van Nederland voor de energiesector. De netwerkbeheerder geeft werk aan honderd datawetenschappers. Het totale aantal medewerkers dat de digitalisering van de infrastructuur op een hoger plan moet brengen, bedraagt 1.200. ‘Die zijn uiteraard niet alleen bezig met ai, maar ai beslaat inmiddels al een fors deel van de activiteiten,’ zei Van de Rhee.
Energietransitie
Vanaf 2025 investeert Alliander 8 miljard euro per jaar, vooral in energietransitie. Meer dan 1.000 kilometer aan nieuwe en bestaande leidingen wordt er klaar gemaakt voor duurzame gassen. Verder komt er 30 vierkante kilometer aan systeembatterijen, zo groot als de stad Haarlem. Er komen ruim 50.000 wijkstations, gelijk aan 100.000 parkeerplaatsen. Meer dan 100.000 km aan kabels moeten worden getrokken.
Van de Rhee ging ook in op de stelling van Gartner dat slechts 4 procent van de data geschikt is om ai mee te doen. ‘Ai is heel mooi, maar het gaat uiteindelijk om goede data.’ De cdo van Alliander zei dat gebrek aan goede data vroeger inderdaad een belemmering vormde om met ai aan de slag te gaan, maar Alliander gebruikt inmiddels ai om data aan te vullen. Met algoritmes zijn met een beperkte set data toch goede ramingen te maken. ‘We zetten ai als een tool in’, zei Van de Rhee.
Volgens mij komen de in dit artikel genoemde getallen voor de energietransitie uit het rapport “Samen in de hoogste versnelling – De contouren van de nationale uitvoeringsagenda voor de regionale energie-infrastructuur” van Netbeheer Nederland. En gelden ze voor dus alle regionale netbeheerders samen en zijn dit geen investeringen van Alliander alleen. Zie https://www.netbeheernederland.nl/_upload/RadFiles/New/Documents/Uitvoeringsagenda.pdf