Arda Gerkens is benoemd tot bestuursvoorzitter van de Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal (ATKM). De nieuwe toezichthouder kan aanbieders van hostingdiensten verplichten om online terroristisch of kinderpornografisch materiaal ontoegankelijk te maken. Een struikelblok: de wettelijke grondslag is nog niet geregeld.
De benoeming van de bestuursvoorzitter vormt een stap in de start van de ATKM, een zelfstandig bestuursorgaan dat zich gaat richten op het tegengaan van de verspreiding van terroristisch en kinderpornografisch materiaal op internet, zo meldt de Algemene Bestuursdienst van de rijksoverheid. De bestuursrechtelijke autoriteit moet een einde maken aan bestaande zelfregulering door de internetsector.
De ATKM zoekt ook actief de samenwerking met partners binnen de overheid en de internetsector om oplossingen te verkennen om internet zoveel mogelijk vrij te houden van genoemde content.
EOKM
Gerkens was sinds 2015 bestuursvoorzitter van Offlimits (voorheen Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM)). Ze heeft een internationaal netwerk en neemt kennis en ervaring mee op het gebied van digitalisering. Zo werkte zij eerder als bestuursvoorzitter van HCC, de grootste vereniging van computergebruikers in Europa.
Ook was ze in het verleden actief als SP-kamerlid waar ze ict in haar portefeuille had. Haar post bij Offlimits wordt overgenomen door Robbert Hoving, die al als directeur bedrijfsvoering voor die organisatie werkte.
De oprichting van de ATKM, waarvoor het kabinet dit jaar vijf miljoen uittrekt, komt voort uit Europese regelgeving die elke lidstaat verplicht om een autoriteit in te richten die de verspreiding van online-kinderporno en terrorisme aanpakt. De Nederlandse uitvoeringswet, die de ATKM als autoriteit aanwijst en moet zorgen voor deze wettelijke grondslag, dat is nog niet afgerond. De autoriteit kan daardoor pas operationeel worden zodra deze wet in werking treedt.
EU-verordening
Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid deelt gevraagd naar een termijn: ‘De uitvoeringswet bij de EU Verordening inzake het tegengaan van de verspreiding van terroristische online inhoud (TOI-verordening) treedt in werking op een per Koninklijk Besluit te bepalen datum. Dit Koninklijk Besluit is in voorbereiding met het oog op inwerkingtreding op 1 september 2023.’
Op de vraag wat de ATKM kan doen zonder dat er een wettelijke grondslag voor is, antwoordt ze: ‘Zonder grondslag kan de ATKM niet van start gaan. De uitvoeringswet TOI-verordening biedt voor wat betreft de taak aangaande terroristische online-inhoud de grondslag voor de start van de ATKM en het aantreden van het bestuur. De benoeming van Arda Gerkens is een volgende stap in de operationalisering van de ATKM. De benoeming van de andere bestuursleden is in voorbereiding. Naar verwachting zullen zij in het najaar aantreden.’
Het wetsvoorstel bestuursrechtelijke aanpak online kinderpornografisch materiaal biedt de grondslag voor de werkzaamheden van de ATKM ten aanzien van online kinderpornografisch materiaal. ‘Dit wetsvoorstel is in voorbereiding. Het wetsvoorstel is voor het zomerreces aan de Tweede Kamer aangeboden’, aldus de woordvoerder.
Update: eerder stond in dit artikel dat de uitvoerinsgwet nog niet behandeld is door de Eerste en Tweede Kamer. Dat is niet juist en aangepast.
