Vanaf 2025 kan de EU Data Act van kracht worden, die voorkomt dat alleen de fabrikant van een auto, huishoudrobot of ander iot-apparaat de data van zo’n product kan gebruiken. De wet moet de innovatie en concurrentie bevorderen.
De EU-lidstaten hebben afgelopen vrijdag hun steun uitgesproken voor het voorlopig politiek akkoord dat de Raad van de EU eerder met het Europees Parlement bereikte. De wet regelt wie er toegang heeft tot en gebruik mag maken van data uit slimme apparaten. Hierdoor krijgen gebruikers meer zeggenschap over hun ‘eigen’ (niet-persoonlijke) data. Ook kunnen ze makkelijker overstappen tussen clouddiensten en diensten van verschillende cloudaanbieders met elkaar verbinden.
Voor dit laatste heeft Nederland zich tijdens de onderhandelingen ingezet. Minister Micky Adriaansens van ministerie van Economische Zaken & Koninkrijksrelaties: ‘Deze regelgeving maakt het straks mogelijk dat consumenten en bedrijven toegang krijgen tot de gegevens die ontstaan door hun gebruik van digitaal verbonden apparaten.’
Spelregels
Probleem is dat de fabrikant van zo’n iot-apparaat momenteel vaak op de data blijft zitten. Je kunt die data niet meenemen naar een dienstverlener van je eigen voorkeur. De wet heeft met name voor techbedrijven nogal wat consequenties. Hun producten moeten straks zo worden gebouwd dat de data die tijdens het gebruik ervan worden gegenereerd, als standaard-element gemakkelijk toegankelijk zijn. Aan de overdraagbaarheid van verzamelde data worden hoge eisen gesteld.
Andere spelers dan de fabrikant kunnen straks op basis van de vrijgekomen data nieuwe diensten ontwikkelen. Ook kleinere reparateurs of diensten die onderhoud doen, krijgen hierdoor een kans. De fabrikant kan niet meer uitmaken met wie je in zee gaat.
De EU Data Act legt ook spelregels vast voor het delen van data. Zoals een redelijke vergoeding aan bedrijven voor het beschikbaar stellen van data, goede geschillenbeslechting en de aanpak van eventuele oneerlijke contractvoorwaarden.