Als bezoeker aan de vakbeurs Zorg & ICT, die van 13 tot en met 15 juni in de Jaarbeurs in Utrecht plaatsvond, kon je ze niet missen: de finalisten van de Nationale Zorginnovatieprijs. Ze stonden in de gang naar de grote beurshal, bij elkaar gebracht door Zorginnovatie.nl, een platform geïnitieerd vanuit de Topsector Life Sciences & Health (Health-Holland). Tezamen toonden ze met veel enthousiasme hun vernieuwende vindingen aan een breed publiek. Een overzicht.
Huisartsen van Nederland
Huisartsen van Nederland, de jurywinnaar van de Nationale Zorginnovatieprijs, is in 2020 opgericht door huisarts Charlotte van Sassen. Het bedrijf biedt een online-oplossing voor triage, de methodiek waarmee onder meer de urgentie van een bepaalde zorgvraag wordt bepaald en de afspraakduur. Patiënten kunnen zich 24-uur van de dag online aanmelden en worden dan zonder een telefonische wachtrij geleid door het triage-proces.
Het vormt de opmaat tot een ‘patiënt flow managementsysteem’. Dat is gericht op het verhogen van de capaciteit van een zorgpraktijk, het verlagen van de werkdruk voor het personeel en het verbeteren van de toegankelijkheid en de kwaliteit van zorgverlening voor de patiënt. Het gewonnen bedrag gaat men aanwenden om buiten de huisartsenzorg andere eerstelijnsinstellingen samen te brengen op het online platform.
Momo Medical
Publieksprijswinnaar Momo Medical (goed voor vijfduizend euro) levert zorgmedewerkers van verpleeghuizen Momo Bedsense, een oplossing in de vorm van een app, gekoppeld aan een bed sensor voor het monitoren van de bewoners tijdens de nachtrust. De sensor wordt aangebracht op de lattenbodem onder het matras op borsthoogte van degene die erop ligt. Via de app krijgen de verpleeghuismedewerkers het slaapgedrag van alle bewoners inzichtelijk. Zo kunnen zij op hun smartphone zien of ze rustig slapen dan wel veelvuldig wakker zijn en bijvoorbeeld het bed uitgaan.
Het systeem biedt zorgmedewerkers ondersteuning bij het inplannen van acties, zoals het draaien van bewoners wanneer zij te lang in een bepaalde houding liggen. Daarnaast kunnen ze beter het effect inschatten van medicaties, die ofwel een positieve of een negatieve uitwerking op de nachtrust kunnen hebben. Bij de verpleeghuizen bestaat veel belangstelling voor het systeem vanwege de afname van valincidenten en de betere nachtrust voor bewoners.
Ook draagt het voorspellende effect van de live-inzichten bij aan het verlagen van de werkdruk van het in de nachtelijke uren aanwezige personeel. Onderzocht wordt of het concept zich ook leent voor gebruik bij verpleeginstellingen in andere landen dan Nederland.
Spreekuur.nl
Online-consult bij medische klachten staat ook centraal bij Spreekuur.nl. Met zijn app kan iemand op willekeurig elk tijdstip een chatsessie opstarten via een mobiele telefoon of iPad. Door het invullen van een lijst met gevalideerde triage- en anamnese- (intake-gesprek) vragen bereidt een patiënt zelf het consult voor. De huisarts in de praktijk of op de huisartsenpost krijgt de informatie uit de chatsessie, eventueel aangevuld met foto’s overzichtelijk aangeboden en kan ook weer via een chatsessie of via beeldbellen een advies geven.
Wie een vraag direct aan de huisarts stelt, krijgt binnen één werkdag via de app een reactie. Bij een chatsessie in de avonduren of in het weekend met de huisartsenpost volgt het antwoord al gemiddeld binnen dertig minuten. Inmiddels zijn er via Spreekuur.nl al zo’n honderdduizend e-consults verwerkt. Dat aantal zal aanzienlijk toenemen, wanneer de onlinedienst zich uitbreidt over meer regio’s. Topicus is de maker van de app, gebouwd volgens internationale en Nederlandse richtlijnen voor informatiebeveiliging. De vragenlijsten zijn getoetst door het UMC Utrecht en voldoen aan de Europese veiligheidseisen (CE).
Sara en de Bib-stoel
Daar waar mensen hun handen meer dan vol hebben bij de zorgverlening, kan een robot uitkomst bieden. Sara, voluit Sociale Autonome Robot Assistent, ondersteunt medewerkers in de langdurige zorg. Bij Profila Zorggroep zetten ze de robot elke werkdag in op de dagbestedingslocatie, tijdens de groepsactiviteiten met muziek en sporten en individueel bij onrustige cliënten. Bij een andere instelling voert de robot persoonsgerichte taken uit zoals assisteren bij fysio oefeningen en verhoogt daarmee de zelfredzaamheid van cliënten. Er zijn inmiddels al vijftig Sara-robots in gebruik tot grote tevredenheid bij de betrokken zorgmedewerkers die nu per dag gemiddeld 53 minuten de handen vrij hebben voor andere zorgtaken.
De Bib-stoel (bib: blijf in beweging) draagt ook bij aan de zelfredzaamheid van mensen met een zorgbehoefte, maar dan zonder elektronische aansturing. Dankzij de sta-op-functie komen hulpbehoevenden, zoals patiënten met Parkinson, ms, reuma of knie-en heup-problemen gemakkelijker uit hun stoel.
Zelfzorg aan zee en Check Myself
Van meer bewegen houden ze ook bij Zelfzorg aan zee. Het programma bestaat uit zestien therapiesessies van vijf uur, gedurende welke mensen die revalideren dit doen op een surfplank aan de zee bij Petten. Het programma richt zich tot mensen die moeten herstellen van bijvoorbeeld long covid, een whiplash of een burn-out. Ook hier lijkt moderne elektronica geen rol te spelen, doch de samenstellers van het revalidatieprogramma zijn ook de initiatiefnemers van de app Check Myself.
Deze app is voorzien van een algoritme dat aan de hand van met de smartphone te vergaren data over gelaatsuitdrukking of bloedruk vaststelt of iemand goed in zijn vel zit. De app is te koppelen aan een volwaardige pgo (persoonlijke gezondheidsomgeving), waarmee revaliderende gebruikers van Zelfzorg aan Zee, inzage hebben in hun medisch dossier vanaf een smartphone of een portal.
VR-bieb en Kwebbelcare
VR-bieb biedt trainingen aan zorgmedewerkers met behulp van virtual reality (vr). De lesstof laat zich daarmee beter onthouden. Met behulp van visueel levensechte scenario’s kunnen zorgprofessionals zich beter inleven in bepaalde situaties. Bij het Erasmus MC gebruiken ze de vr-technologie voor het trainen van medewerkers in het reanimeren na een hartoperatie. Er zijn diverse scenario’s voorhanden, zoals voor bhv-trainingen (bhv: bedrijfshulpverleners); slikscholing; infectiepreventie; complex gedrag; triage. Een neven product, maar in de ouderenzorg net zo nuttig, blikt de vr-toepassing waarbij mensen met geringe mobiliteit dankzij de vr-bril visueel kunnen rondreizen, bijvoorbeeld in hun vroegere woonbuurten of elders.
Ook Kwebbelcare richt zich op ouderen, maar dan op die groep die moeite heeft met de gangbare moderne digitale instrumenten als een smartphone of tablet. De eenvoudig te bedienen oplossing voor videobellen, chatten, familieapp, fotoboek en audio berichten is leverbaar als een complete tablet of als losse softwaretoepassing voor een iPad of Android-tablet.
Voca , Know Yourself en aeoNose
Voca, de winnaar van het Health Impact Acceleratorprogramma tijdens Zorg & ICT, ontwikkelde een platform waarop zorginstellingen kunnen zoeken naar de gewenste specialist en diens beschikbaarheid. De organisatie erachter noemt zich nadrukkelijk geen detacheerder en brengt zorginstellingen en zzp’ers direct met elkaar in contact zonder daarvoor een hoge aanbrengpremie in rekening te brengen. De betrokken zzp’ers zijn automatisch lid van de vereniging achter het contactplatform. De vereniging bezit 49 procent van de aandelen. Des te meer uren de zzp’er voor Voca draait, des te groter diens belang in het platform.
In de categorie ondersteuningsinstrumenten voor zorgmedewerkers valt ook het aanbod van Know Yourself, een organisatie die zich buigt over het burnout-probleem. Vooral in de zorgsector blijkt het ziekte verzuim van medewerkers zeer hoog vanwege stress en burn-outs. Know Yourself werkt aan data-gedreven herstel van een burnout. Daarvoor zet men meetinstrumenten in zoals wearables van Fitbit, Oura en Polar. Het doel is om de stress-veroorzakers (stressoren) sneller in beeld te krijgen. Er wordt samengewerkt met organisaties als het Instituut GAK en het UWV in combinatie met de CTI (Coalitie voor Technologie en Inclusie).
De organisatie achter Know Yourself heeft nauwe banden met Carapax IT, een it-dienstverlener die zich richt op het aantrekken van technisch geschoolde medewerkers met autisme die moeite hebben met het vinden van een baan bij reguliere bedrijven. Vaak beschikken zij over een sterk analytisch vermogen en hebben ze oog voor detail.
Niet in de gang maar in de expositiehal op de stand van InterSystems stond nog een bijzondere zorginnovator, The eNose company uit Zutphen. Ze leveren de aeoNose, een draagbaar instrument voor ademanalyse. Zonder puncties of operatief ingrijpen detecteert de analyse long- en darmkanker. Aan het met kunstmatige intelligentie verrijkte systeem wordt al enige jaren gewerkt, maar nu is het gereed voor uitrol op grote schaal
Health Holland en ondersteuning
De Topsector Life Sciences & Health (Health-Holland), ondersteund door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, heeft naast de Nationale Zorginnovatieprijs de Health Impact Accelerator in het leven geroepen. Dit initiatief richt zich op de begeleiding van vernieuwende ondernemers in de zorg. Zij worden gedurende een periode van tien weken bijgestaan door ervaren coaches in het opbouwen van een financieel model voor hun onderneming en het maken van een presentatie voor investeerders. Er wordt ook een winnaar van het Health Impact Acceleratorprogramma aangewezen: dit bleek tijdens Zorg & ICT het bedrijf Voca te zijn.
Daarnaast kunnen de innovators putten uit fondsen die zij aantreffen in de zogeheten ZorgSubsidieKalender-database die toegang biedt tot meer dan duizend subsidies en fondsen in Zorg en Welzijn.
Tijdens de manifestatie Health Valley op 30 maart van dit jaar werden uit de acht genomineerden voor de Zorginnovatieprijs de winnaars gekozen: Huisartsen van Nederland (vakjury) en Momo Bedsense (publieksprijs). Voorheen kon men beide prijzen in de wacht slepen, nu kan dat niet meer.
