Het kabinet dringt er bij TikTok op aan om Nederlandse wetenschappers onderzoek te laten doen naar de werking van dit platform. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) heeft de ceo van TikTok, Shou Zi Chew, in een constructief gesprek op de beurs Asia Tech in Singapore verzocht hieraan mee te werken. [Update} Het Chinese bedrijf heeft eind van de dag een reactie gestuurd (zie kader onderaan).
De Digital Services Act (DSA), die op 25 augustus ingaat, verplicht platforms zoals TikTok om onafhankelijke onderzoekers toegang te geven zodat deze inzicht kunnen krijgen in de werking van systemen. Van Huffelen vroeg de TikTok-baas op de man af of zijn bedrijf gaat voldoen aan deze wettelijke verplichting.
De staatssecretaris is het eens met de Tweede Kamer dat kinderen die TikTok gebruiken, worden overgeleverd aan een soort digitaal Wilde Westen, waar de privacywetgeving met voeten wordt getreden. Eerder deelde ze de ergernis van de Tweede Kamer dat de bedrijven achter onder meer TikTok er alles aan doen om kinderen maximaal naar het schermpje te laten kijken. Geprobeerd wordt zoveel mogelijk advertentie-inkomsten en persoonlijke informatie van gebruikers binnen te halen. Verontrustend is dat TikTok profielen maakt van kinderen.
Van Huffelen wil onderzoeken wat met al deze verzamelde gegevens gebeurt en wat TikTok over de gebruikers opslaat. Ook is ze benieuwd wie vervolgens toegang heeft tot deze data. De VVD heeft eerder gezegd af te willen van TikTok omdat deze app mogelijk een achterdeur is voor de Chinese staat om hier te spioneren. Ook Van Huffelen heeft weinig vertrouwen in de intenties van TikTok.
Tijdens het gesprek met de TikTok-baas heeft Van Huffelen ook haar zorgen geuit over de manier waarop het Chinese bedrijf met kinderrechten omgaat. Begin september bespreekt Van Huffelen met de Vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken de problemen rond het platform.
Update 08-06-2023, 20:00: Reactie TikTok
TikTok lijkt niet onwelwillend te staan tegenover het verzoek van Nederland onderzoekers toegang te geven tot zijn systemen. Het bedrijf zegt zich in te spannen om de bepalingen van de DSA te implementeren. ‘Vanuit het hele bedrijf zijn middelen beschikbaar gesteld om ervoor te zorgen dat we in de toekomst aan de regelgeving voldoen,’ reageert woordvoerder Andrea Rungg.
‘Vorig jaar zijn wij gestart met het vrijgeven van api’s voor onderzoek op het TikTok-platform, als onderdeel van ons streven om de werking van ons platform transparanter en inzichtelijker te maken. Wij zetten ons in voor een bredere uitrol, ook voor EU-onderzoekers, om ervoor te zorgen dat we voldoen aan de privacyregels van de EU.’ Tijdens het bezoek van de staatssecretaris aan het hoofdkantoor van TikTok in Singapore gaf het bedrijf uitleg over de methodes om de privacy en veiligheid van de jonge
communityleden te beschermen.
TikTok is strikt een 13+ platform, stelt de woordvoerder. ‘We hebben processen om onze minimumleeftijd te handhaven, zowel op het moment van aanmelding als door de voortdurende proactieve verwijdering van vermoedelijke minderjarige accounts van ons platform. Ons team handhaaft deze minimumleeftijd streng.’
Ook werkt TikTok aan tools en beleid die een veilige en leeftijdsgeschikte ervaring voor tieners van 13-17 bevorderen. ‘Wanneer jongere tieners TikTok gaan gebruiken, beperken we opzettelijk de toegang tot bepaalde functies, zoals Live en Direct Messaging. We stellen ook automatisch accounts van gebruikers tussen 13 en 15 jaar automatisch in op privé en bevelen geen content aan die is gemaakt door accounts jonger dan 16 jaar in de For You-feed.’
