Er is te weinig debat over kansrijke toepassingen en maatschappelijke risico's van quantumtechnologie. De verwachtingen zijn te hoog gespannen waardoor het debat weinig ruimte krijgt, vindt het Rathenau Instituut. Mede daardoor is quantumtechnologie nog geen echte gamechanger, aldus de denktank.
De toekomst van de quantumtechnologie is nog onzeker, vinden ze bij het Rathenau. De eerste toepassingen breken weliswaar door, schrijven ze, maar de technologie bevindt zich in veel opzichten nog in de ontwikkelfase. ‘Het idee van quantumtechnologie als gamechanger past daar niet goed bij.’
Genuanceerd debat
‘Aanvankelijk is een soort hype ontstaan rond quantumtechnologie’, meldt senior onderzoeker Bart Karstens van de Haagse denktank. ‘Nu is het tijd om het debat genuanceerder en breder te voeren.’ De hype leidt tot hooggespannen verwachtingen, waarbij de overheid een grote rol speelt. De regering heeft de ambitie om van Nederland een Silicon Valley voor quantumtechnologie te maken. Daartoe is veel geld beschikbaar uit het Nationaal Groeifonds.
Wat mist is een debat over de impact van quantumtech op de samenleving, vinden de onderzoekers. De nieuwe quantumtechnologie is nog niet ver doorgedrongen in de samenleving, maar roept al veel maatschappelijke vragen op. ‘Terwijl het debat vooralsnog met name gaat over de ontwrichtende uitwerking op de cyberveiligheid, roept quantumtechnologie ook zorgen op over bijvoorbeeld rechtvaardigheid, privacybescherming, militaire veiligheid en duurzaamheid’, aldus de denktank.
Toepassingen
Bovendien zouden de voordelen van quantumtechnologie vooral bij specifieke toepassingen gelden. Er zijn volgens het Rathenau vier toepassingsgebieden die er het meeste baat bij hebben. Het gaat om procesoptimalisatie (bijvoorbeeld in de logistiek), simulatie van natuurlijke processen (bijvoorbeeld in de biologie en scheikunde), precisiemeting (bijvoorbeeld in de microscopie en seismologie) en communicatie (bijvoorbeeld voor razendsnel quantuminternet en databeveiliging).
Volgens de onderzoekers zijn de toepassingen voor simulatie en optimalisatie momenteel het kansrijkst. Over de inzet bij machine learning lopen de verwachtingen uiteen. Er zou nog geen killer application in zicht zijn, vinden ze.
