Gerard Sanderinks tegenaanval op Peter Wakkie, door de Ondernemingskamer aangesteld als interim-bestuurder bij Centric, komt niet uit de lucht vallen. De onbewezen aantijgingen van de Twentse zakenman lijken geïnspireerd door eerdere problemen die Wakkie kreeg als tussentijdse bestuurder bij een bedrijf waar hij puin mocht ruimen: ZED+. Deze Nederlandse holding van een internationaal telecombedrijf was ontstaan door fusie van een Spaanse en Russische provider.
De Ondernemingskamer had Wakkie daar aangesteld nadat ZED+ verscheurd werd door wanbeleid. Wakkie raakte verzeild in felle ruzies tussen de Spanjaarden en Russen. Ceo Pérez Dolset, die voor Wakkie het veld had moeten ruimen, verweet zijn opvolger belangenverstrengeling. Volgens de Spanjaard, die ook aandeelhouder was, zou Wakkie partijdig zijn en precies doen wat oligarch Michail Fridman hem opdroeg.
Centric inlijven
Ook in de vrij onsamenhangend e-mail die Centric-eigenaar Sanderink aan Kamerleden heeft verstuurd, wordt gesuggereerd dat Wakkie als bestuurder van zijn bedrijf aan de leiband van Fridman loopt. En deze miljardair, eigenaar van het financieel-industriële conglomeraat Alfa Groep met belangen in de olie-industrie en telecomsector, zou Centric willen inlijven.
Sanderink heeft het in zijn mail over ‘reiderstvo’, misbruik van het rechtssysteem door criminele groepen. Volgens hem zou Fridman als pion van het Kremlin deze methode van ‘corporate raiding’ toepassen. De Twentse zakenman heeft het in zijn hoofd gehaald dat al zijn verloren rechtszaken tegen zijn ex-vriendin Brigitte van Egten in dat licht moeten worden gezien. De man die volgens de Ondernemingskamer niet meer in staat is rationele beslissingen te nemen, vreest Centric aan de Russen kwijt te raken. Daarom wil hij ineens Centric hals over kop verkopen. Maar Sanderink levert geen enkel bewijs voor enige Russische betrokkenheid.
Onwelgevallige zakenlieden
Fridman is nooit in verband gebracht met Centric of een van Sanderinks andere bedrijven. De Russische magnaat verkeert zeker regelmatig in kringen waar sprake is van ‘corporate raiding’. En het Kremlin is er inderdaad zeer bedreven in om zakenlieden die haar onwelgevallig zijn, via Europese rechtsstelsels te bestoken. Voormalig Financial Times-journaliste Catherine Belton beschrijft dat uitvoerig in haar boek De Mannen van Poetin.
Maar in bijna al deze zaken ging het om conflicten rond Russische bedrijven of hun eigenaren. Zo ook in de affaire rond ZED+, de holding waar Wakkie eerder bestuurder was. Nadat deze advocaat de eerdergenoemde ceo Pérez Dolset had ontslagen, keerde de Spanjaard zich tegen hem. Dolset probeerde de verkoop van bedrijven uit de ZED+-holding tegen te houden. Jarenlang bestookten de Russische en Spaanse aandeelhouders elkaar via de rechter. Wakkie was in de ogen van Dolset onbetrouwbaar omdat hij ook een functie had bij een stichting die banden had met oligarch Michail Fridman.
Goedkoop belang
Net als Sanderink nu doet, eiste Dolset in meerdere rechtszaken dat Wakkie uit zijn functie werd gezet. Fridman zou volgens Dolset de hand hebben gehad in de ondergang van een Russische dochter van ZED+. De Rus zou dit hebben gedaan om heel goedkoop een belang in een deelneming van dit Russische bedrijf te kunnen verwerven.
De ruzies rond ZED+ liepen zo hoog op dat de Spaanse politie Wakkie meende te moeten aanhouden in een onderzoek naar smeergeld-betalingen. De advocaat werd zes jaar geleden een dag lang in Spanje verhoord zonder dat dit verdere gevolgen had. ‘De Ondernemingskamer behield echter het volledige vertrouwen in mij’, blikt Wakkie in Baliebulletin terug en handhaafde hem als tijdelijk bestuurder. Uiteindelijk mocht Wakkie na jarenlang rechtszaken de boedel van ZED+ verkopen.
Beslissingsmacht ontnomen
Uit de mail die Sanderink naar Kamerleden stuurde, blijkt niet waarop de Twentse zakenman zijn verdachtmakingen baseert. Evenmin is ooit iets gebleken van Russische belangstelling. De eis van Wakkie dat Sanderink de 80 miljoen euro terugbetaalt die Sanderink Investments van Centric zou hebben geleend, zal zeker hebben bijgedragen tot Sanderink’s woede. Sanderink dreigt Wakkie met een claim van 2 miljard euro, als de Amsterdamse advocaat aanblijft. De zakenman is nog altijd zeer verbolgen over het feit dat de Ondernemingskamer hem alle beslissingsmacht bij Centric heeft ontnomen.
Ook bij bouwbedrijf Strukton en holding Oranjewoud dreigt Sanderink alle zeggenschap te verliezen. De verloren rechtszaken met zijn ex-vriendin hebben hem een vermogen gekost, vooral aan juridische kosten. Maar Sanderink blijft doorvechten: nu tegen de Russen.
Nu we het toch over Spanje hebben, hij blijft doorvechten, maar nu tegen windmolens.
Van Wakkie naar wappie hebben de beste complottheorieën een basis in verifieerbare feiten want de ongefundeerde aantijgingen houden niet lang stand. Van Russische oligarchen naar oliemannetjes in good-old-boys netwerk van belangenverstrengelingen is iemand uit de (huwelijks)boot gevallen. Ik weet namelijk nog niet zo zeker of het windmolens zijn waar nu tegen gevochten wordt. Want Peter Wakkie als ‘Who you’re going to call’ van Ghostbusters roept terecht vragen op als we kijken naar leeftijd. Old boys die een beetje vreemd ruiken gaat om de geur van macht en angst in organisaties.
‘De Ondernemingskamer behield echter het volledige vertrouwen in mij.’
Het zou inderdaad bijzonder zijn als de aangestelde vertrouweling een motie van wantrouwen zou krijgen van degene die vertrouwen stelt in de persoon. De zelfreflectie van bestuurders die op een voetstuk gezet zijn gaat tenslotte om de diepere (filosofische) laag van Don Quichot. Want wat is de basis voor het vertrouwen aangezien een bestuurder geen ondernemer is.
De particuliere meningen van dhr. Sanderink bepalen niet wat de rechtbank of de politiek beslist. Sanderink was ooit een manager die op basis van stuurinformatie werkte, de laatste vier jaren iemand met meningen waarvan je kan afvragen waar die vandaan komen; van Rian van Rijbroek? Meningen zonder steekhoudende argumenten gebaseerd op bewezen feiten, zijn niet meer dan meningen. Sanderink heeft meer dan genoeg geld om zijn aantijgingen te laten onderzoeken en in een rapport te vervatten en genoeg geld voor advocaten om de resultaten in te brengen. Wie zou achter de reiderstvo zitten? De grootaandeelhouders van de Wagner Group als één van de staats Russische maffia organisaties? En waarom zou bijna iedereen waarmee Sanderink te maken heeft, in het zelfde Russische maffiacomplot zitten? Tot nu toe blijft het niet verder dan een paars krokodil verhaal als alternatief voor de groene en bruine reptielen van Alt right en ON en van Nessie. Het verval lijkt me irreversibele als mensen op gevorderde leeftijd speelgoeddieren als actieve actoren ervaren. Ik weet niet wat ik van dhr .Wakkie moet denken, maar een claim van 2 miljard euro slaat nergens op. Wakkie is aangesteld door de rechtbank. Met zijn huidige vrouw en raadgever, gaat Sanderink alleen nog meer verliezen leiden. Of Sanderink de verzorging en steun krijgt die hij nodig heeft, lijkt me in dezen niet meer relevant.
Eerst even een reactie op Een Oudlid. De bestuurder is een lid van het dagelijks bestuur van een organisatie en in het geval van Centric zit de heer Peter Wakkie op de stoel van een ondernemer. Vroeger heette zo iemand de algemeen directeur, tegenwoordig de voorzitter van het bestuur. What’s in a name.
Dat de heer Wakkie naar voren is geschoven voor deze functie via een old-boys network lijkt mij niet vreemd, aangezien elke beroepsgroep er één is van ons kent ons.
Nu even een reactie op Jaap van Belkum. Ik denk niet dat er veel advocaten zijn die zich nog willen inzetten bij de rechtbank als het de heer Sanderink betreft. Er zijn al een paar advocaten geschorst of hebben een reprimande gekregen wegens het misbruik maken van de rechtbank. Zoiets blijft altijd aan je kleven. Neemt niet weg dat de heer Sanderink natuurlijk altijd specialisten een gedegen rapport kan laten maken en voldoende juridisch advies kan inwinnen om het e.e.a. te onderbouwen.
De heer Wakkie en de ondernemingskamer houden ook mijn volledige vertrouwen en ik denk niet dat deze claim ooit ingediend gaat worden aangezien er volgens mij geen advocaat meer is die zich voor het karretje van de heer Sanderink laat spannen. Met alle risico’s van dien.
What’s in a name zit er verschil tussen de directeur met een meerderheidsbelang en een bestuurder als we kijken naar het eigenaarschap. De stoel van de ondernemer is meer een troon waar iemand met een opdracht op geplaatst is. Le roi est mort, vive le roi moet Wakkie volgens mij iets doen aan de governance omdat wraakdrama meer op een toneelstuk van Shakespeare lijkt dan de roman van Cervantes.
Resultaten uit het verleden bieden geen garanties voor de toekomst want eerder konden we lezen dat in 2020 een dividenduitkering van €100 miljoen naar Sanderink Investment ging en dat is geen lening. In de lijn der verwachting schijnt er wat verwarring over genoemde €80 miljoen te zijn, geld dat waarschijnlijkheid gebruikt is voor de bouwbedrijven. Vestzak, broekzak valt er wat te zeggen over financiële belangenverstrengelingen want hele ondernemingskamer komt voort uit het feit dat advocaten geen accountants zijn.
Governance versus compliance werd Al Capone niet bestraft voor strafrechtelijke misdaden maar om fiscale fouten. Het doel heiligt de middelen want reprimandes vanuit het tuchtrecht gaan om de slager die het eigen vlees keurt. In het machiavellisme van de advocatuur kleeft niet het schuldbesef maar het imago. Advocaat van de duivel is niet de risicomijdende engel maar de ondernemer die de grenzen van die regels opzoekt om ze te toetsen. Want wat betreft de hangmat van recht hebben we in Nederland teveel juristen op bestuurlijke posities.
Puur het feit dat advocaten geen accountants zijn mag toch geen belemmering zijn om de financiële belangenverstrengeling te ontrafelen. De kennis die je zelf niet in huis hebt huur je (tegen veel geld) in.
Tuchtrechtspraak zal altijd door specialisten, aangevuld met juristen gebeuren en in het geval van de advocatuur kun je er niet omheen dat de specialisten bij het tuchtrecht ook juristen zijn.
Een ondernemer wil meestal meer dan er mag, vandaar dat hij/zij altijd de grenzen van de regels opzoekt. En de slechten gaan er overheen. Het is net als bij autorijden, 105 op de teller, waar je honderd mag.
Ik denk dat we steeds vaker juristen op bestuurlijke posities gaan zien, aangezien een groot deel van ondernemen het opzoeken van de eerder genoemde grenzen van de regels. Daarnaast krijgt het onderhandelen met zowel leveranciers en klanten steeds meer een juridische ondertoon, waarbij elke komma en punt op de juiste plaats moet staan. Het grappige is dat je met het binnenhalen van een jurist op een bestuurlijke functie juist een schijnveiligheid binnen haalt, aangezien deze bestuurder nooit alle kneepjes van het scala van het juridische vak beheerst.
Notarissen zijn ook geen accountant maar de juristen die constructies optuigen. Want er is nogal wat misbruik van de verschillende rechtsvormen. Zie opsomming van verschillende ‘red flags’ van Anti Money Laundering Centre:
https://amlc.nl/misbruik-van-rechtsvormen/
Wat betreft de stichting preferente aandelen KPN is dat maar één van de vele opties in het gebruik van deze rechtspersoon. En niets is wat het lijkt te zijn want de stichting die eigenaar is van de BV gaat vaak om de fop privatiseringen zoals een rondje KvK leert. Verder schijnt deze rechtsvorm ook gebruikt te worden door politieke partijen, het is als een vereniging zonder leden. De klokkenluider is niet beschermd en ik ga niet roeren in deze put en wacht gewoon af wat de nieuwe Wet Bestuur en Toezichthouders Rechtspersonen (WBTR) gaat brengen.
Want het tuchtrecht is gedegradeerd als ‘vloekenpot’ omdat disciplinaire maatregelen om – zie de link https://www.rechtspraak.nl/Oplossen-zonder-rechter/Tuchtrechtspraak – ‘eer en waardigheid’ van een beroepsgroep gaat. Het gaat dus meer om het gedrag wat gecriminaliseerd wordt om zo de schapen binnen de kudde te houden. Wat betreft alle juristen wordt het pas leuk als de inzet vergroot wordt want strafrecht gaat boven tuchtrecht. Het welzijn van de natuurlijke persoon gaat boven het imago van de rechtspersoon, Barbertje moet hangen is dan ook literatuur van eigen bodem.
Klok en klepel wijs ik op Eduard Douwes Dekker die met Multatuli wees op misstanden, feitelijk de klokkenluider. Vooringenomenheid van rechter leert dat vrouwe Justitia niet blind is als ik naar rechtsbeginsel van ‘eqaulity of arms’ kijk. Een blind vertrouwen in de rechtsstaat is een fatale fout want ik ben geen rechtsgeleerde maar weet wel dat onze geschiedenis wat rechterlijke dwaling kent. Van wappie naar Wakkie blijft de vraag wat de opdracht is, interventie vanuit de overheid via een ondernemingskamer gaat tenslotte ook om een corporate raid.