Mijn vrouw en ik begeleiden één keer in de twee weken een groep kerkjeugd. We proberen ze dan altijd een beetje te prikkelen en aan het nadenken te zetten. Zo hebben we ze laatst een papier en stiften gegeven en gevraagd om een mooie tekening van de duivel te maken.
De uitkomst was verrassend. Er kwamen mooie tekeningen uit, variërend van enge monsters tot personages die verdacht veel op Sywert van Lienden leken. Die van mijn vrouw leek overigens verdacht veel op mij. Zelf had ik ook een tekening gemaakt. Ik had een Apple-logo getekend.
Apple de oorzaak
Mijn uitleg was simpel. Ik zeg: ja, als je een in China in elkaar geknutseld telefoontje verkoopt voor minimaal tien keer de kostprijs dan ben je wat mij betreft de duivel. Daarbij verleidt Apple ons constant om onze ziel en privacy te verkopen en probeert ze ons als een stel junkies verslaafd te houden. Eva kon de verleiding in het paradijs ook niet weerstaan. Ook daar was een Apple de oorzaak. En wat krijg je er voor terug? Een paar icoontjes. De jeugd keek me nogal geschrokken aan. Misschien had ik het ook niet al schreeuwend moeten vertellen.
Het was natuurlijk gekscherend bedoeld maar ik heb inmiddels mijn mening gewijzigd. Niet Apple is de duivel. Het is Excel. En nu hoop ik niet dat ik nu de gemiddelde boekhouder de stuipen op het lijf heb gejaagd. Maar inderdaad, Satan heeft zich verkleed in de vorm van een spreadsheet.
Getransformeerd tot Excel-bestand
Hoe ik hierbij kom? Ik zie dat steeds meer bedrijven worden geregeerd door Excel. Vroeger was de klant koning. Tegenwoordig zijn dat de cijfertjes. Werknemers zijn niet meer het kapitaal van de onderneming maar een kolom die je heel makkelijk kunt selecteren en verwijderen. Met name bedrijven die beursgenoteerd zijn of zijn overgenomen door een investeringsmaatschappij zijn getransformeerd tot een tabblad in een Excel-bestand. In plaats van Jansen B.V. kun je zo’n bedrijf beter Jansen.xls noemen.
Wat is hier op tegen, zal de raad van bestuur zeggen. We zien toch groene cijfers in onze spreadsheet? Daar is ook niks op tegen als je niet van kostenposten en klanten houdt. Maar besef dat je door Satan hemzelf in het oor wordt gefluisterd dat je hier niet op aarde bent om de wereld mooier te maken maar om centjes te verdienen.
Volgende week mag de jeugd een tekening over liefde maken. Ben benieuwd hoeveel ict-oplossingen ze gaan tekenen.
Dit artikel verscheen eerder in Computable-magazine #2/3 2023