De hervorming van de motorrijtuigenbelasting die begin 2030 ingaat, vereist de ontwikkeling van betrouwbare registratiesystemen. Vanaf dat jaar betalen autobezitters niet meer voor autobezit, maar voor het aantal kilometers dat zij met hun auto rijden. Om inzicht te krijgen in geschikte (technische) systemen voor deze registratie, heeft het kabinet onderzoek laten doen.
Verschillende systemen voor het registreren van gereden kilometers zijn vergeleken op fraudebestendigheid, kosten, de privacy van de gebruiker, uitvoerbaarheid en gebruikersgemak. Ook is gekeken naar de benodigde stappen om het systeem in te voeren. Het onderzoek laat zien dat er meerdere manieren van registratie mogelijk zijn, die elk voor- en nadelen kennen.
De eerste oplossingsrichting is voort te bouwen op bestaande meetsystemen en registratie daarvan, eventueel met extra registratiemomenten. De bestaande kilometerteller is daarbij te gebruiken. Een andere mogelijkheid is om een meet- en registratieapparaat in de auto te bouwen. De eerste variant is een apparaat zonder gps dat is aangesloten op de tellerstand en gegevens apart opslaat. De tweede variant is een apparaat dat zelfstandig op basis van gps het aantal gereden kilometers meet, registreert en communiceert.
In gesprek
Om de voor- en nadelen van de registratiesystemen af te wegen, gaat het kabinet over de onderzoeksresultaten in gesprek met belanghebbenden. Daarnaast vindt voor de optie van het gebruik van de bestaande kilometerteller een vervolgonderzoek plaats. Dit richt zich op het potentiële fraudegedrag van risicogroepen en de maatregelen die hiertegen mogelijk zijn. Nog dit jaar start naar verwachting een internetconsultatie over de wetgeving voor betalen naar gebruik. Dan kunnen ook burgers en bedrijven hun ideeën inbrengen. Later zal een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer worden ingediend.
Ouderwets de kilometer beprijzen via de pomp gaat straks natuurlijk niet meer, de koe moet dus op een andere manier gemolken worden.
Sinds ruim een jaar heb ik voor mijn auto, waar ik weinig mee rij, een zgn. kilometerverzekering, waarvoor ik premie betaal per gereden km en waarvoor ik “bundels” van 1000 km koop.
De km’s die ik rij worden via een dongle, die is aangesloten op de OBD-poort van mijn auto, via 4G mobiele data doorgeseind naar mijn verzekeraar en van de aangeschafte bundel afgetrokken. E.e.a. is meteen na een rit te volgen en te controleren via een app van de verzekeraar (in de vorm van datum – tijdstip van – tijdstip tot – gereden afstand in tienden van km’s) en werkt tot nu toe perfect.
Zo’n systeem zou ook voor de km-registratie gebruikt kunnen worden, mits aan enige randvoorwaarden wordt voldaan. Zo worden nu ook km’s in het buitenland geregistreerd en is er (voorzover ik weet) geen signalering van het simpelweg lostrekken van de dongle. Het eerste is voor de verzekering natuurlijk wel nodig maar voor de km-registratie juist niet; het tweede wordt onaantrekkelijk gemaakt door de voorwaarde dat een niet aangesloten dongle betekent dat je ook niet verzekerd bent en dus geen dekking hebt als je dan een aanrijding krijgt.
Zal ongetwijfeld weer het nodige gekost hebben (en gaan kosten). Terwijl km-registreren en prijzen via de pomp eenvoudig en makkelijk in te voeren is.
Gewoon per kenteken en per tankbeurt de km-stand invoeren en afrekenen voor brandstof plus gereden kilometers. Op die manier kan er met minimale kosten geautomatiseerd en “anoniem” gemolken worden op basis van kilometeraantallen!
Toetsing en finale verrekening achteraf op basis van de km-stand bij de APK-keuring (die vanaf dat moment altijd jaarlijks uitgevoerd moet worden).
Je zou zelfs kunnen overwegen om de invoering van het kenteken en de toetsing achteraf achterwege te laten. Immers, hoe meer brandstof je tankt hoe zwaarder het milieu belast wordt – het aantal gereden kilometers is eigenlijk niet eens zo relevant.
Ik woon in Nederland, maar vlak bij de Belgische en ook de Duitse grens. Ik tank daar dan ook vaak. Gaan de Belgen dan mijn km-stand invoeren en vergelijken met de vorige die misschien in Duitsland geregistreerd is en daar dan een afrekening op baseren die ze aan Nederland moeten afdragen? Lijkt me redelijk omslachtig en niet echt werkbaar.
Helemaal tegen. Weer een mooie inkomstenbron voor de overheid, industrie, BOVAG en andere lobby organisaties die dit graag willen.
Bovendien gaan we allerlei discussies krijgen over het doorberekenen van de meerkosten. Bijvoorbeeld woonwerk, carpoolen, vervoer kinderen bij sportwedstrijden. Ook mantelzorg naar stoppen als de persoon te ver weg woont en het duur wordt?
De overheid gaat indirect normaal maatschappelijk verkeer reguleren.
@Frits, het is geen (extra) inkomstenbron van de overheid. Tegelijk met de kilometerbeprijzing gaat de motorrijtuigenbelasting verdwijnen. Dus netto veranderd er niets. Nu ja, behalve dan dat mensen die weinig rijden er beter van worden en die veel rijden meer moeten gaan betalen. Eigenlijk is het zelfs een eerlijker systeem. De (groot)verbruiker betaalt. Je hebt wel gelijk dat er (meer) discussie kan komen over wie rijdt. Maar dat heb je nu ook al. “Moet ik rijden? Weet je wel wat die benzine kost?” Ik denk dat de brandstofkosten altijd al veel discussies heeft gegeven, veel meer dan wat de MRB zal gaan geven want de brandstofkosten zijn sowieso al veel hoger.
In wezen zal dat systeem niet veel anders zijn dan de WOZ. Een gemeente kijkt hoeveel ze willen binnenkrijgen en op basis daarvan bepalen ze de belasting op onroerend goed. Dus als de WOZ waarde stijgt daalt het WOZ bedrag in een gemeente en andersom.
Wie wel problemen gaan krijgen zijn de provincies. Nu bepaald de provincie zelf de opcenten op de MRB. Maar als die verdwijnt zullen ze het bedrag van Den Haag moeten gaan krijgen. Dat worden interessante discussies tussen provincies en ministeries.
Voor rijden in het buitenland, inderdaad telt die ook gewoon mee in de kilometers. Maar dat geldt nu ook. Je krijgt geen belasting terug voor de kilometers die je in het buitenland rijdt. En andersom geldt ook dat buitenlanders niet een aanslag krijgen voor de kilometers in Nederland. (En nee, dat moet je ook niet willen, voor je het weet moeten wij ook belasting in het buitenland gaan betalen als we de grens over gaan. Reken er maar niet op dan NL dat dan weer in mindering gaat brengen.)
@H. van der Weijden:
Als je in Nederland woont heb je doorgaans een auto met een NL-kenteken. En daarmee de jaarlijks verplichte APK keuring. Dat is te gebruiken om te bepalen wat je aan kilomters maakt. Waarbij ik er vanuit ga (voor nu een aanname!) dat de finale systematiek rondom km-registratie je ook laat betalen voor kilometers in het buitenland.
Daar staat tegenover dat er een aantal “vaste” belastingen worden afgeschaft. Met die kanttekening dat de nieuwe km-regeling minimaal hetzelfde bedrag moet opbrengen – liever nog een beetje meer zodat die administratieve winkel rondom km-registratie en betalingen ook gefinancierd is.
In de praktijk zullen mensen die weinig autokilometers maken er wellicht iets op vooruit gaan. En mensen die veel kilometers maken zullen behoorlijk wat meer gaan betalen (aanname!). Ben benieuwd wat dit in de praktijk gaat brengen.
=====
@Berry van Sleeuwen:
Eigenlijk is het prijzen-op-km’s geen eerlijker systeem omdat het niet uitmaakt hoe diep je het gaspedaal indrukt – je betaald altijd hetzelfde bedrag. Beter is op basis van het brandstofverbruik – bijvoorbeeld in de vorm van een nauwkeurige, digitale brandstofmeter die het verbruik in liters registreert.
Op die manier kun je milieuvriendelijk rijden enigszins gaan “belonen” (lees: relatief goedkoop rijden omdat er weinig CO2 en/of fijnstof geproduceerd wordt). Je kan dan ook makkelijk(er) onderscheidt maken tussen de verschillende soorten brandstof.
@Will, Daar ben ik het niet (meer) helemaal mee eens. 20 jaar geleden zou ik je gelijk hebben gegeven. En ook nu ben ik nog steeds geen voorstander van kilometerbeprijzing. Maar met de komst van de elektrische auto is er wel wat veranderd.
Je hebt gelijk dat het brandstof verbruik, zeker bij hoge prijzen, een overweging kan zijn bij de keuze voor de snelheid of het soort auto. Dat geldt nu en dat zal ook in de toekomst nog steeds het geval zijn. Snelheid en gewicht blijven de twee factoren die bepalen hoe vaak je moet tanken of opladen.
Het probleem zit vooral in het feit dat met de elektrische auto’s de accijns voor benzine wegvalt. Die zal op het een of andere manier moeten worden gecompenseerd. Je kunt dit moeilijk omzetten naar een accijns op elektriciteit, dat is nog veel oneerlijker omdat dan ook niet-rijders moeten meebetalen. (en de wel-rijders die dan ook een kilometer bijdrage betalen voor TV kijken.)
De vraag is dan hoe dit in de toekomst wordt opgezet. Er zijn geen simpele oplossingen, zeker niet nu we een verschil hebben tussen brandstof auto’s en elektrische auto’s. Als je die laatste alleen bij tankstations zou kunnen opladen zou het nog makkelijk zijn, maar thuisladen (juist een van de voordelen van elektrisch) betekent ook dat je dus niet meer eenvoudig accijns via de brandstof (of lees tankstations) kan heffen.
Dan blijven diverse meetmethoden over. De kilometer teller is dan het meest eenvoudig en relatief nauwkeurig. Ook dat kan trouwens eenvoudig gekoppeld worden aan het autotype, waarmee nog steeds een koppeling met de brandstofsoort kan worden gemaakt. Ik weet niet of een koppeling aan verbruikssensoren zo goed zal werken. Ik vraag me af of die überhaupt wel nauwkeurig genoeg is om te gebruiken voor een verbruiksbelasting. Let wel, hoe nauwkeuriger, hoe duurder de oplossing.
@Berry van Sleeuwen:
Ik zie het probleem niet. Eletrische autos hebben toch ook een verbruiksmeter? Wat de bron van die electriciteit is geweest speelt daar toch geen rol (meer)?
Sterker nog – dat type verbruiksmeter lijkt me nauwkeurig genoeg. Al was het maar omdat het nu wordt gebruikt om iets te roepen over de resterende afstand op basis van het recente verbruik.
Ook hebben electrische autos een (min-of-meer) permanente Internet verbinding die nu gebruikt wordt om software updates op te halen – nog maar los van de beschikbare apps.
Lijkt me bij elkaar een prima uitgangspunt om het electriciteitsverbruik van EV’s te beprijzen (als alternatief voor “vaste” belastingen!
En inzake de meer traditionele/oude(re) brandstofmodellen:
Mijn 14 jaar oude Colt en 8 jaar oude Quasqai hebben beiden een digitale verbruiksmeter die aangeeft wat het brandstofverbruik is per 100 km. En voor zover het er niet in zit of te onnauwkeurig zou zijn: Ali-express staat vol met after-market digitale brandstofverbruiksmeters.
Kortom – in de basis zijn alle registratiemogelijkheden er al – tis alleen nog de vraag of (en hoe) je die gegevens naar buiten krijgt zodat er ook beprijst en betaald kan worden.
Maar de orde grote van dat vraagstuk lijkt me beter te doen dan dat onze overheid een nieuw systeem gaat laten bouwen wat de GPS-coordinaten als vertrekpunt heeft. Tis te zeggen… het track-record van de overheid en hun gecontracteerde IT-marktpartijen geeft me nou niet het idee dat ze dit kosteneffectief gaan kunnen oplossen…
Inderdaad valt met electrificatie van het wagenpark de accijns bij de pomp weg, een verbruiksbelasting die als verkapte kilometerheffing gezien kan worden. De overheid zal dan ook stappen moeten nemen om straks in 2030 niet met een gapend gat in de begroting geconfronteerd te worden want volgens CBS zorgen accijnzen voor 8% van de inkomsten en 70% daarvan komt uit motorbrandstoffen. Wat betreft ‘over het graf heen regeren’ zijn dit soort vraagstukken dan ook een politiek dilemma. Recentelijk is trouwens de vrachtwagenheffing aangenomen, geschatte opbrengst €800 miljoen:
https://www.vrachtwagenheffing.nl/veelgestelde-vragen
Of netto-opbrengsten werkelijk gebruikt worden voor het verder verduurzamen of gewoon ‘anoniem’ in de staatskist verdwijnen is een vraag die niet uiteindelijk niet om het volgen van de vrachtwagens gaat maar de centjes want voor hetzelfde geld worden er tanks voor gekocht.