China is erin geslaagd om een zeer geavanceerde methode voor het vervaardigen van chips te kraken die voorheen alleen door het Westen werd beheerst. Uit patentaanvragen blijkt dat Huawei grote vooruitgang heeft geboekt in een cruciale methode voor het maken van chips. Alleen chipmachinefabrikant ASML uit het Nederlandse Veldhoven was hiertoe tot dusver in staat.
De Amsterdamse hoogleraar Paul Ducheine, tevens bijzonder hoogleraar in cyber warfare aan de Faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie, vraagt zich af hoe de Chinezen aan deze kennis komen. De kwestie is of deze kennis van economische spionage dan wel uit eigen onderzoek voortvloeit, stelt hij naar aanleiding van berichtgeving hierover in The Telegraph. Bij navraag ontkent ASML dat er sprake is van spionage.
Volgens het Britse dagblad heeft deze doorbraak mogelijk grote consequenties. Een dergelijke ontwikkeling zou Peking in staat stellen de westerse sancties te omzeilen. De regeringen in Washington en Londen als ook de Europese Commissie blokkeren momenteel de toegang tot geavanceerde westerse computerchips in China. Ze doen dit uit angst dat de communistische natie nieuwe militaire capaciteiten zou kunnen ontwikkelen die de westerse legers niet kunnen weerstaan. ASML exporteert zijn meest geavanceerde chipmachines ook niet naar China. Amerika wil dat het Nederlandse techbedrijf ook stopt met de verkoop aan China van iets minder geavanceerde machines.
EUV-technologie
Maar nu is de kans groot dat Huawei zelf enkele van de kleinste en krachtigste microchips die nu nog onder het exportverbod vallen, gaat maken. Het concern maakt al vrij geavanceerde chips, onder meer voor artificial intelligence. De patentaanvraag voor de microchip-technologie, ingediend in november maar pas nu bekend geworden, beschrijft een manier om ultraviolet licht te gebruiken om de interne werking van een computerchip in een stuk silicium te etsen. Met behulp van zogenaamde extreme ultraviolette lithografie (EUV)-technologie kunnen transistors worden gemaakt die slechts enkele nanometers groot zijn.
Het feit dat Huawei recent een patentaanvraag heeft gedaan voor EUV-lithografietechnologie wil overigens niet zeggen dat het Chinese concern zijn nieuwe kennis kan omzetten in feilloos werkende machines. Beursanalisten wijzen erop dat een patent op zichzelf niet genoeg is. Dit geldt zeker voor de uiterst complexe apparatuur voor het maken van chips. Het bouwen van EUV-machines behelst veel meer dan het houden van een patent. Dat is een kunst op zich zelf, een proces dat ASML en zijn Duitse partners Trumpf en Carl Zeiss SMT pas na decennia lange voorbereidingen onder de knie wisten te krijgen. De EUV-machines behoren tot de meest complexe installaties die de wereld kent. ASML meent dat het hier gaat om een patent op een technologie waar het bedrijf uit Veldhoven zelf niet mee bezig is.
Toeleveranciers vinden
Ook Huawei zal voor de productie van dergelijke machines belangrijke toeleveranciers moeten vinden. Zelf heeft het concern bijna ongekend brede en diepe technische kennis, maar het is de vraag of die knowhow voldoende is om snel uit te groeien tot een concurrent van ASML. Bovendien vereisen ook de installatie, het beheer en het onderhoud van EUV-machines veel expertise. Wel lijkt China nu in staat om aan chips te komen die cruciaal zijn voor de bouw van uiterst geavanceerde wapens.