Het is goed mogelijk dat 2022 in de annalen terechtkomt als het kanteljaar voor Big Tech-bedrijven. Zeker in Europa is de haat-liefdeverhouding met Google, Apple, Meta, Amazon en Microsoft het afgelopen jaar op scherp gesteld. De Digital Markets Act moet de macht van deze dominante spelers inperken en ruimte geven aan Europese alternatieven. Tegelijkertijd gebruiken we de Amerikaanse technologie maar al te graag, want handig en gemakkelijk. Een jaaroverzicht van veelgelezen Big Tech-artikelen.
De Digital Markets Act (DMA) is een terugkerend thema in 2022. In maart bereikten de EU-lidstaten en het Europees Parlement erover een akkoord. De wet pakt techreuzen aan op wat politici zien als verstoring van de concurrentie op de Europese markt voor digitale diensten. Ook worden Europeanen beter beschermd tegen vermeende schendingen van privacyregels door de datahonger van de techreuzen. Er zijn sancties voor overtreders.
Een maand later blijkt dat in de DMA mazen zitten, waardoor buitenlandse techbedrijven alsnog de regels voor gegevensbescherming, privacy en concurrentie kunnen omzeilen. Zo’n zestig vooraanstaande privacy-hoogleraren trekken aan de bel. Ze maken zich zorgen over een omissie in de wettekst, waardoor een fatale dubbelzinnigheid zou ontstaan en de Europese Commissie haar bevoegdheid om toezicht te houden wordt ontnomen.
Marktanalyse nodig
Ook de Nederlandse cloudsector roert zich in de discussie. In september meldt de Dutch Cloud Community (DCC) dat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) als toezichthouder meer analyse en aanbevelingen moet doen om de dominantie van Amerikaanse cloud-aanbieders als Microsoft, Amazon en Google te verminderen.
De ACM concludeerde al kort daarvoor dat aanbieders uit de VS in Europa te dominant zijn, vooral door een gebrek aan interoperabiliteit en portabiliteit. Maar waaróm de Amerikanen ‘zoveel meer konden profiteren van het schaalvoordeel dan Europese aanbieders’, die analyse mist volgens de DCC. Zelf wijst de belangenclub op het terughoudende inkoopbeleid van overheden en op de sterk gefragmenteerde Europese markt.
Niet immuun
Ondanks hun dominantie in de Europese markt, blijken de Amerikaanse Big Tech-bedrijven niet immuun voor de economische tegenwind die in 2022 waait. Redde de cloud in het voorjaar nog de kwartaalresultaten van de techgiganten, een paar maanden later rapporteren de ondernemingen haperingen in omzet en winst.
Amazon, ’s werelds grootste cloudspeler, noteerde zelfs rode cijfers bij de laagste omzetgroei in de afgelopen twintig jaar. Apple ondervindt een winstdaling door leveringsproblemen en Meta kampt met teruglopende inkomsten uit advertenties waardoor langetermijninvesteringen in de koelkast gaan.
Door de economische tegenwind besluiten veel Amerikaanse techbedrijven vanaf het najaar hun personeelsbestand in te krimpen. Duizenden mensen verliezen hun baan, met als klap op de vuurpijl de elfduizend ontslagen bij Meta. Ook bedrijven als Twitter, Salesforce en Stripe staan in het teken van gedwongen personeelsvertrek. Computable maakte een overzicht van ontslagrondes onder de noemer Big Tech wordt Big Vertrek.
Glans verloren?
Heeft Big Tech in 2022 definitief zijn glans verloren? Zeker weten doen we het niet. Wat we wel weten, is dat de grote Amerikaanse ict-bedrijven het qua imago dit jaar afleggen tegen ASML. Het Veldhovense bedrijf mag met recht Neerlands ict-trots van 2022 worden genoemd.
In het imago-onderzoek van Computable en Enigma Research voeren Apple, Google en Microsoft al jaren het klassement aan en geen andere partij wist er tot nu toe tussen te komen. Maar in 2022 stoot ASML in één keer door van plek vier naar de erepositie. Het doorbreken van de Amerikaanse hegemonie door ASML is dan ook veruit het meest gelezen artikel over Big Tech op de site van Computable.