Kunstmatige intelligentie maakt het binnenkort mogelijk te praten met een chatbot of videobot die er net zo uitziet en dezelfde stem heeft als een overleden familielid. Een handvol Amerikaanse startups werkt aan ai-applicaties die gebruikers in staat stellen met dierbare personen zoals een overleden vader of moeder herinneringen uit het verleden op te roepen. Zeker in deze donkere dagen rond Kerst en Nieuwjaar bestaat behoefte aan dit soort contacten, denken deze techbedrijven.
Het Amerikaanse tijdschrift MIT Technology Review noemt als voorlopers HereAfter AI, StoryFile en You, Only Virtual. Hun bots zijn gebaseerd op geavanceerde ‘conversational AI tools’. Net zoals bij de tools die callcenters gebruiken voor klantcontacten, kunnen ze alleen reageren op vragen waarop ze zijn getraind. Bots als HereAfter en StoryFile zijn in feite interactieve geheugenboeken, opgebouwd uit verschillende fragmenten uit iemands leven. Ze kunnen niet reageren op nieuwe situaties of actuele ontwikkelingen. Het heeft dus weinig zin om je overleden vader met wie je altijd zo gezellig over voetbal kon praten, te vragen naar diens mening over het vertrek van Daley Blind bij Ajax.
De applicaties zijn gevoed met informatie die is verkregen toen de betrokken persoon nog leefde. De Alexa-app HereAfter uit El Cerrito (Californië) doet dat door de voicebot te vullen met teksten uit interviews. De bot stelt vragen. Als dierbaren dat wensen, kunnen ze er eigen vragen en antwoorden aan toevoegen.
Het eveneens Californische StoryFile ontwikkelt een interactief ‘Conversational Video AI Platform’. Deze startup gaat verder dan alleen spraak. Met een smartphone of ander apparaat met camera en microfoon moet je vragen stellen aan een dierbare persoon. Na het uploaden van die bestanden maakt StoryFile een avatar waarmee je dan later kunt praten. Ook hier geldt de beperking dat het ai-systeem alleen reageert op vragen waarvoor deze is geprogrammeerd.
Gepersonaliseerde bot
Meer ambities heeft You, Only Virtual (YOV). Onder het motto ‘Never have to say goodbye’ werkt directeur Justin Harrison aan een gepersonaliseerde bot die nabestaanden op zijn eigen karakteristieke manier aanspreekt. Harrison zag zelf de dood al een keer in ogen, terwijl zijn moeder de diagnose van kanker in de vierde fase kreeg. Hij was bang zijn moeder te verliezen en zocht naar een tool om hun relatie te behouden. YOV maakt van mensen een bot door uploads te maken van telefoongesprekken, sms’jes en e-mails van dierbare personen.
De komst van dit soort apps zal tot ethische discussies leiden. Wat gaat er met een avatar gebeuren als een digitaal gekloonde persoon nog niet dood is, maar bijvoorbeeld door een echtscheiding uit iemands leven gaat?