Massaclaim tegen Twitter om illegale datahandel

Stichting Data Bescherming Nederland (SDBN) start een massaclaim tegen Twitter. Volgens de stichting heeft het sociale-mediaplatform tussen 2013 en 2021 zonder toestemming van gebruikers en van personen zonder een Twitter-account illegaal gegevens vastgelegd en verhandeld via advertentieplatform Mopub. Via ruim 30.000 applicaties voor smartphones en tablets zou illegaal persoonlijke data zijn verzameld.

De zaak kwam aan het rollen nadat in Noorwegen ophef ontstond over datahandel via de gratis datingapp Grinder. Daarbij kwam Mopub in beeld als advertentieplatform van Twitter. Een woordvoerder van SDBN vertelt dat op conferenties van online-privacyvoorvechters de kwestie verder is onderzocht en de omvang van de datahandel aan het licht kwam. Vervolgens zijn juristen zich gaan buigen over de mogelijkheid tot een massaclaim. De zaak wordt begeleid door de Amsterdamse advocatenkantoren Birkway en Boexk.

De stichting stelt dat miljoenen Nederlanders gratis apps zoals Wordfeud, Buienradar, Vinted en Shazam op hun telefoon of hun tablet hebben. Maar ‘gratis’ bestaat niet in de online-wereld. ‘Consumenten betaalden met hun privacy. Jarenlang stonden gebruikers te koop, zonder dat zij daar ooit toestemming voor hebben gegeven’, aldus SDBN. Ze concludeert verder dat Twitter ook zonder dat iemand ooit twitterde via Mopub en de apps, informatie over gebruikers achterhaalde en verhandelde. ‘Acht jaar lang verzamelden en deelden zij de gegevens met derden, zonder dat consumenten wisten met wie en voor welk doel. De persoonsgegevens en data over bijvoorbeeld seksuele geaardheid, kinderwens of geloofsovertuiging van gebruikers werden door Mopub op de advertentiemarkt gedeeld en vervolgens doorverhandeld.’

Schadevergoeding en campagne

Volgens de stichting heeft Twitter miljoenen verdiend met die illegale datahandel. ‘Twitter verzamelde veel meer informatie dan nodig is en overtrad daarmee de belangrijkste wet rondom de bescherming van persoonsgegevens: de AVG.’ De groep schat dat tien miljoen volwassen en één miljoen kinderen uit Nederland die tussen oktober 2013 en december 2021 gratis apps gebruikten slachtoffer zijn van illegale handel in persoonsgegevens. ‘Voor individuele slachtoffers is het in de praktijk onmogelijk om hun recht te halen tegen grote partijen als Twitter. Daarom gaat SDBN Twitter collectief verantwoordelijk houden.’ SDBN eist namens de gebruikers onder andere een schadevergoeding.

Tegelijk met de massaclaim start de stichting onder de titel Jestaattekoop.nl ook een bewustwordingscampagne over online-privacy. In een video legt Julia Janssen ambassadeur van SDBN, uit wat de aard en schaal van deze inbreuk betekent voor de privacy van betrokkenen.

Mopub is in 2021 door Twitter verkocht aan advertentiebedrijf Apploving en geïntegreerd in diens platform. SDBN weet niet of dat bedrijf nog steeds op een zelfde manier data verzamelt.