Op 6 juli overleed Martin Kersten op 68-jarige leeftijd. Hij was verbonden aan het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI), emeritus hoogleraar informatica aan de Universiteit van Amsterdam en mede-ontwikkelaar van opensourcesysteem MonetDB, zijn geesteskind.
Kersten (1953) werkte ruim veertig jaar aan fundamenteel onderzoek, vooral op het gebied van data-intensieve informatica en doorontwikkeling daarvan naar opensourceproducten en -systemen. Dit leidde onder meer tot de ontwikkeling van MonetDB in 2002, dat hij samen met toenmalig promovendus Peter Boncz optuigde. Dit opensource-systeem voor het beheer van kolomgebaseerde relationele databases (RDBMS) is sinds 2013 ondergebracht bij CWI-spin-off MonetDB Solutions, waar Kersten tot zijn overlijden directeur was.
Kersten studeerde wiskunde aan de Vrije Universiteit en deed dit met een uitbreiding met informatica en bestuurlijke informatica. In 1985 promoveerde hij aan de VU en trad hij als wetenschappelijk hoofdmedewerker in dienst van het CWI. Daar zette hij een database-onderzoeksgroep op, waaraan hij zijn hele loopbaan leiding gaf. In 1992 werd hij bovendien universitair hoofddocent aan de UvA, waar hij twee jaar later werd benoemd tot hoogleraar Informatiesystemen, in het bijzonder Multimedia Databases.
Belangrijke bijdragen
In een in memoriam meldt het CWI dat Kersten ten minste twee belangrijke bijdragen aan de wetenschap heeft geleverd. ‘In de eerste plaats heeft hij altijd blijk gegeven van een langetermijnvisie op het fundamenteel onderzoek op het vakgebied. In de tweede plaats is hij erin geslaagd decennialang constant en consistent onderzoek door te vertalen naar opensource-producten en -systemen die werkelijk grote impact hebben en overal in bedrijfsleven en publieke organisaties gebruikt worden.’
Het onderzoeks- en ontwikkelwerk van Kersten bleef niet onopgemerkt in de academische en informaticawereld. Hij ontving diverse onderscheidingen en prijzen, waaronder de Sigmod Edgar F. Codd Innovations Award. Dit is een prestigieuze prijs die wordt uitgereikt aan onderzoekers voor hun innovatieve en toonaangevende bijdragen aan databasesystemen en databases. De afgelopen vijftien jaar was Kersten bovendien verbonden aan ruim vijftig conferenties, tijdschriftredacties en vakorganisaties. In 2021 werd hij benoemd in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Opvolger
Bij MonetDB Solutions wordt Kersten opgevolgd door Niels Nes. Hij is medeoprichter van deze consultancy-organisatie en was er tot dusver technisch directeur. Nes is al 27 jaar betrokken bij de ontwikkeling van gelijknamige databasebeheersysteem. Zijn rol van technisch directeur wordt overgenomen door Sjoerd Mullender, die eveneens bij de oprichting van MonetDB Solutions en bij de ontwikkeling van het systeem was betrokken. De afgelopen jaren investeerde het Amerikaanse Servicenow twee keer in het databasebedrijf.
‘Wij doen niet zoveel aan borstklopperij’
In 2017 publiceerde Computable een uitgebreid interview met Martin Kersten. Aanleiding was de toekenning van de prestigieuze ACM Fellow 2016-award aan hem. Er zijn weinig andere computerwetenschappers in Nederland die deze prijs ontvingen. Desondanks bleef Kersten bescheiden over zichzelf en over de Nederlandse ict-innovatie: ‘Wij doen niet zoveel aan borstklopperij.’