In tijden van digitalisering en datagedreven bedrijfsvoering is de opslag van gegevens onontbeerlijk. En die data stockeren, vraagt veel energie. Hoe rijm je de energieverslindende dataopslag met die andere grote uitdaging, namelijk de zorg voor het milieu? Door te kiezen voor het nieuwste datacenter. Want het datacenter van de toekomst is honderd procent circulair.
Waar it vroeger een afdeling was die gewoon degelijk moest werken en vooral niet te veel mocht kosten, is dat vandaag wel anders. Digitalisering is noodzaak geworden, en moderne bedrijfsleiders maken hun keuzes aan de hand van data. Maar een efficiënte opslag van die data blijkt wel vaak een heikel punt te zijn. Gegevens migreren naar de cloud heeft nu eenmaal een impact op het milieu. De modernste datacenters bieden echter de oplossing.
Volgens Stijn Grove, managing director van Dutch Datacenter Association (en bestuurslid van de branchevereniging Climate Neutral Data Center Pact) die ik over het onderwerp sprak, brengen datacenters sowieso efficiëntie in de it. Dat betekent minder energie- en ruimteverbruik dan wanneer je deze servers op verschillende locaties zou uitbaten. De meeste datacenters draaien ondertussen voor de honderd procent op groene stroom. Dat is gestart met energie uit waterkracht uit Noorwegen. Daarna kwamen windmolens en zonnepanelen. En nu werkt we met ‘hourly based sustainable energy’, waarbij je kan garanderen dat je op elk moment van de dag met groene stroom werkt.
Schaalvoordelen van een extern commercieel datacenter kunnen ervoor zorgen dat er maar de helft of zelfs een derde van resources nodig is, vergeleken met een eigen datacenter. Bovendien heb je als bedrijf volledig zicht op de duurzaamheidsparameters en de efficiëntie.
Restwarmte
In Rotterdam opende NorthC onlangs een nieuw datacenter. Dat nieuwe datacenter gebruikt de restwarmte om verwarming te leveren aan ruim tienduizend huishoudens in de buurt. Het gebouw is volledig modulair en draait voor honderd procent op groene stroom. Een perfect voorbeeld van hoe restwarmte van het datacenter waardevol kan zijn. Grove noemt het graag ‘data-thermie’, en dat toont hoe datacenters een rol kunnen spelen in het milieu. De regelgeving moet nog wel wat worden aangepast om die warmtevalorisatie mogelijk te maken, maar we gaan de goede richting uit. Ook op vlak van waterverbruik en biodiversiteit kunnen datacenters een rol spelen.
Bij Datacenter United installeerden we zelf ook een warmtewisselaar die momenteel zo’n 50 kW warmte voorziet voor de naastgelegen werkplaats. Dat is bescheiden maar we zullen dit gaandeweg uitbreiden. Het kan zelfs nog veel efficiënter door de temperatuur binnen het datacenter meer te laten stijgen. Alleen is het niet evident om te werken in ruimtes van 37 tot 45 graden Celsius. De apparatuur kan dit normaal gezien aan maar voor de mensen die er moeten werken, is het een uitdaging. Bovendien moet je warmtevalorisatie altijd in samenwerking met de stakeholders bekijken, zodat de uitwerking zo duurzaam mogelijk gebeurt.
Momenteel zijn we allemaal een beetje zoekende. Elk nieuw verhaal gaat gepaard met groeipijnen maar dat datacenters circulair zullen zijn in de toekomst en waardevol zullen zijn voor de omgeving, zoveel staat vast.
Data stockeren, vraagt veel energie? Als het om de Massieve Inexpensive Arrays of (spinning) Disks gaat wel maar tape is veel groener. Tape is niet dood want in combinatie met de nieuwe SSD’s welke nog maar 1/10 van de energie gebruiken blijkt het in combinatie met storage tiering een oplossing voor archivering. En een steeds groter deel van de data is ‘in ruste’ omdat deze na het aanmaken ongewijzigd bewaard moet worden en tape biedt hierin uiteindelijk ook een betere bescherming tegen ransomware.
Natuurlijk kun je ook het paard achter de wagen spannen met ‘geothermie’ door de restwarmte van datacentra te gebruiken maar als we kijken naar het opgenomen vermogen om racks vol spinning disk draaiende te houden lijkt I/O optimalisatie me meer geld op te leveren. Zeker met een toenemende prijs per Watt en een beperking in de infrastructuur want we hebben nog niet zoiets als draadloos stroom, hele verhaal van een infrastructuur geldt natuurlijk ook een warmtenet en misschien is een vloeistof gekoeld datacenter als container op locatie een oplossing.
Prachtig dat er tegenwoordig veel aandacht is voor groene stroom en dat steeds meer datacenters op 100% hernieuwbare energie draaien. Alleen wordt een ander groot pijnpunt nog steeds niet opgelost: de hardware zelf. Ook het fabriceren van hardware heeft een grote CO2 voetafdruk en er zijn allerlei grondstoffen voor nodig (metalen), waarvan de winning vaak grote milieuschade veroorzaakt. Daarnaast wordt maar een heel klein deel alle elektronische afval gerecycled. Het meeste afval verdwijnt spoorloos en wordt vermoedelijk nog steeds gedumpt in Afrika of Azie. Niet dat datacenters hier veel aan kunnen doen, maar circulair zijn ze in ieder geval nog lang niet.
Prima koers om verder door te ontwikkelen.
primair uiteraard om het basisverbruik te minimaliseren. Bij lagere load lagere processorsnelheid etc.
Max warmte output (versus levensduur) is een mooie richting. Servicewerk door menskracht liever vanaf de koude kant, of voor dat rack even wat minder heftige temperatuur.
Uitdaging in het DC is om per server, switch etc de max toegestane warmte uit te blazen en niet te laten mengen met koude lucht. Dat dan door de interne ventilatoren dynamisch op die hogere waarde te laten werken en niet alleen door luchttoevoer te beperken.
Dan het echt goed kunnen benutten van restwarmte: daar moet echt nodig een meer lange termijn voor rendement/investering/opbrengst voor gebruikt worden. Zo’n leidingnet leg je voor 50 jaar. Met een warmtepomp vlak voor de aflevering en zo koud mogelijk retour is een hoger rendement te halen. Daar zullen ook kort en langdurige warmte-buffervaten/bodemopslag nodig zijn of een langduriger rendement te halen. Qua klantenveld zal dat niet alleen de woning- en kantorenmarkt moeten zijn, die zomers vrijwel geen verwarming nodig hebben. In de zakelijke markt zijn betere mogelijkheden voor industrie met laag-calorische warmte behoeftes. wasserijen, grasdrogerijen, zoutindampen, laagtemp droogprocessen, kasbouw, etc.
De uitdaging van Msoft bij de A7 is bijv. dat de warmtetransporten naar 020 een te lang/duur buisleidingnet vergen. Met langere termijn rekenen etc zou het mogelijk nog wel lukken.
Qua ruimtebeslag zou een DC wellicht beter onder de grond kunnen en erboven kantoren, kasbouw,etc. Dan is er dubbel gebruik van het grondoppervlak, de DC warmte kan direct benut worden, etc.
Verduurzaming door noodstroom in E-accu’s en voor langere duurtijd op biodiesel of waterstof.
Wat betreft de circulaire economie zou Patrick eens moeten kijken naar consumenten want het is te makkelijk om te wijzen op datacentra waar de gemiddelde afschrijving van een server ondertussen al meer dan 5 jaar is en de opslag zo’n 7 jaar meegaat. Da’s aanzienlijk langer dan een smartphone die een gemiddelde levensduur heeft van 3 jaar.
Circulair is trouwens interessant als we kijken naar de leugen van hernieuwbare energie aangaande een behoefte, de levensduur van windmolens valt nogal tegen en hetzelfde geldt voor zonnepanelen welke beiden voor ‘wiebelstroom’ zorgen doordat wind en zon nogal onvoorspelbaar zijn. En als het om grondstoffen hiervoor gaat dan is het vervuilend, zeker als het gaat om de opslag van energie.
Las recentelijk iets over blauwalg waarmee bijna een jaar een ARM processor draaiende gehouden wordt, een mooi voorbeeld van fotosynthese. Schijnt dat CO2 hierin ook een rol speelt want het is geen dodelijk gas, net als stikstof gaat het om meer om de balans als we kijken naar samenstelling van de lucht om ons heen.
Oudlid heeft een punt, Patrick! Je kunt datacenters niet vertellen zuinig te moeten doen, om vervolgens zelf elk jaar de nieuwste iPhone of Galaxy S te kopen.
Het is belangrijk dat datacenters groener worden. Dat ze op hernieuwbare energie draaien is leuk, maar eigenlijk niet boeiend. Wij moeten het met z’n allen doen met de energie (groen en grijs) die we hebben. Het is vooral belangrijk dat datacenters minder stroom verbruiken. Dus ze moeten over op zuiniger processoren, die minder warm worden, en daardoor minder koeling nodig hebben. Dubbel winst qua stroomverbruik!
Dus het wordt tijd dat MS z’n server versie van Windows eens goed optimaliseert voor ARM, dan kunnen die Xeon straalkachels worden uitgefaseerd. Linux doet het al best aardig op de ARM architectuur.
@Een oudlid en Frank Heikens. Dat veel consumenten hun ecologische voetafdruk flink vergroten door om de paar jaar nieuwe apparatuur te kopen is duidelijk, maar volgens mij hadden we het hier over datacenters. Mijn reactie is vooral op de kop van het artikel, dat het datacenter van de toekomst volledig circulair is. Ik hoop echt dat we hier snel naar toe gaan, maar voorlopig zie ik dat nog niet gebeuren.