Een ‘druktemeter’ voor meer inzicht in en grip op de drukte in Utrecht. Dat is het innovatieproject ‘De stad als dagelijks evenement’ in een notendop. Het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) gunde dit project in 2020 een bijdrage uit het Innovatiebudget. De gemeente Utrecht, het Centraal Bureau voor Statistiek, Movares, uCrowds en de Universiteit Utrecht werken samen in dit project om drukte in de binnenstad van Utrecht inzichtelijk te maken én de gevolgen ervan te kunnen managen. Het doel: de stad toegankelijker, veiliger en leefbaarder maken. Voor de hoofdjury van de Computable Awards 2022 reden om het project ‘Grip op drukte’ te nomineren in de categorie Overheidsproject.
Utrecht is een snelgroeiende stad waar ruimte schaars is. Daarom moet er slim gebruik worden gemaakt van de ruimte die er is. Drukte en het inzichtelijk maken ervan was een vraagstuk dat steeds meer opspeelde. Dit raakt de domeinen veiligheid, mobiliteit, economie en openbare ruimte in de stad. Dat zijn niet per se domeinen die op dit thema met elkaar samenwerken maar ze hebben wel invloed op elkaar als het gaat om drukte. Er is dagelijks een vorm van drukte in stad, telkens met een andere oorzaak: de hyperspits, een koopzondag of een (hardloop) evenement. Drukte is iets van elke dag. Met al deze drukte in de stad kun je de stad als dagelijks evenement zien. En om hier grip op te krijgen, moet Utrecht eerst monitoren om inzicht te krijgen.
Utrecht is verbanden gaan leggen tussen ‘drukte’ en de thema’s economie, veiligheid en bereikbaarheid. Allereerst zijn er designsessies georganiseerd met partners en stakeholders om de wensen en behoeften in kaart te brengen op de thema’s. Op basis daarvan heeft Utrecht diverse prototype dashboards ontwikkeld en beschikbaar gesteld aan collega’s vanuit de verschillende werkvelden. Als proefgebied om actueel drukte te meten is het Stationsplein in Utrecht uitgekozen. Wat opvalt als je daar bent is het glazen bollendak. Daar hangen privacy proof sensoren die alle voetgangers tellen. Waar de gemeente voorheen werkten met incidentele handmatige tellingen, kunnen ze nu continue precies zien hoe en hoeveel mensen over het plein bewegen. De sensor telt een voorbijganger en verwijdert daarna de beelden onmiddellijk; dit alles gebeurt in de sensor zelf. Gebaseerd op de actuele data heeft Utrecht 3D-simulaties gemaakt en kan het nu druktevoorspellingen doen. Utrecht kan proactief maatregelen nemen in plaats van reactief.