De Kiesraad wordt verantwoordelijk voor het beheer en de beveiliging van de software die wordt gebruikt bij verkiezingsuitslagen. Dat staat in het wetsvoorstel Programmatuur verkiezingsuitslagen dat minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) heeft aangeboden aan de Tweede Kamer.
Ook wordt het verplicht de programmatuur te gebruiken die de Kiesraad ter beschikking heeft gesteld. Het wetsvoorstel regelt de verdeling van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden op dit gebied. Zo wordt de Kiesraad verantwoordelijk voor het beschikbaar stellen, de betrouwbare werking en de beveiliging van de uitslagprogrammatuur.
Het vastleggen van de verantwoordelijkheden en vereisten rond deze software draagt bij aan een betrouwbare en efficiënte vaststelling van de verkiezingsuitslag. De gemeenten zorgen voor de ict-voorzieningen. Momenteel zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het installeren en beheren van de programmatuur. Met de invoering van het wetsvoorstel kan de Kiesraad als beheerder voorschriften opstellen voor de aansluiting en het gebruik. Tevens ziet de Kiesraad toe op de naleving van die voorschriften. De bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de personen die de uitslagen invoeren in de programmatuur, worden scherp afgebakend.
Verder werkt de Kiesraad aan de ontwikkeling van nieuwe software. Onlangs is hiervoor de opdracht gegund (zie kader). De programmatuur wordt straks gehost in een centrale omgeving via een besloten netwerk. Hierdoor kan de Kiesraad het gebruik van het programma monitoren en tijdig maatregelen nemen in het geval van onregelmatigheden.
Paragon Customer Communications
De Kiesraad heeft de ontwikkeling van het Digitaal Hulpmiddel Verkiezingen (DHV) gegund aan Paragon Customer Communications. Deze software zal worden gebruikt bij het vaststellen van de verkiezingsuitslag en het indienen van de kandidatenlijsten door politieke partijen. Het DHV vervangt de Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV2020).
Het streven is om het hulpmiddel medio volgend jaar op te leveren. Het contract heeft een looptijd van vijf jaar en kan drie keer met vijf jaar worden verlengd. De totale maximale opdrachtwaarde voor (door)ontwikkeling, beheer en de hosting van het DHV is 45 miljoen euro exclusief BTW voor de duur van twintig jaar.
Ik blijf het bespottelijke bedragen vinden voor een simpel softwarepakket annex database. Veel beveiliging inbouwen om fraude tegen te gaan, natuurlijk, maar 45(!!) miljoen…
Daarbij schieten mij de vraagtekens meteen achter de ogen als ik lees dat de Kiesraad ‘onregelmatigheden’ moet gaan bespeuren. Ik zie dan Ronald Prins eigenlijk als enige IT-specialist (maar dan ook meteen wel een hele goede met een gerenommeerd beveiligingsbedrijf achter zich). Verder Hanny Kemna. De politieke voorkeuren zijn helaas lastig te achterhalen bij de zeven leden van de kiesraad…
Kortom, wie controleert de controleur want hoewel het ouderwetse systeem van stemmen tellen altijd een behoorlijke inspanning is voor de gemeenten (vrijwilligers) en uitslagen op zich laten wachten zitten er onmiskenbare voordelen aan zoals transparantie. Want kiesfraude is een rechtstreekse ondermijning van het vertrouwen in een democratische rechtsstaat hoewel deze momenteel vooral wankelt doordat er geen recht gedaan wordt aan de stem van het volk. Want al jaren wordt er in de achterkamertjes als een konijn uit de hoge hoed een regeerakoord getoverd waarin niemand zich meer herkent maar waaraan alle coalitiepartijen zich onderwerpen.
Hoe verrassend is dat hierdoor ieder jaar de opkomst lager wordt, de traditionele achterban alsmaar bozer en de populistische partijen groter.