Oekraïne is een van de grootste leveranciers van it-outsourcing-specialisten. Hoewel de kosten daarvoor niet de laagste op de markt zijn, staan Oekraïense it-specialisten hoog aangeschreven. Ook de veertig miljoen inwoners maken van het land een interessante personele bron. Maar wat is het effect van de oorlog op het werk van de Oekraïense it-specialist?
Tot op de laatste dag geloofden Oekraïners niet dat Rusland haar ‘speciale operatie’ zou lanceren. De mogelijkheid van een grootschalige invasie werd in de westerse landen echter allang voor het begin besproken. Daarom slaagden enkele internationale outsourcingbedrijven er in de overplaatsing van werknemers tijdig te organiseren. Maar niet allemaal.
Een van de bedrijven die wel sceptisch was over de (on)waarschijnlijkheid dat een oorlog zou uitbreken, was Epam Systems. Op 24 februari, om 4.30 uur, begonnen de Russen met luchtaanvallen in het hele land. De tijd voor de beslissende actie was aangebroken. Dankzij de alertheid van het management organiseerde het bedrijf snel medewerkers van kantoren in west-Oekraïne om als dispatchers te gaan fungeren. Zij coördineerden de overplaatsing van collega’s uit het centrale deel van Oekraïne, waar de vijandelijkheden het hevigst waren. Kantoren in Lviv werden hostels voor Epam-werknemers en hun gezinnen die naar veiliger streken wilden verhuizen. En speciale bussen vervoerden een ieder (die daarvoor volgens de wet op de universele mobilisatie in aanmerking kwam) over de Poolse grens.
Massale uittocht
Volgens de brancheorganisatie IT Ukraine Association was het aandeel van it-specialisten die Oekraïne verlieten en voor internationale bedrijven gingen werken 32 procent (bij bedrijven met meer dan 1.200 werknemers), 24 procent (200-1.200 werknemers) en veertien procent (200 of minder werknemers).
De meeste bedrijven exporteerden werknemers naar meerdere landen tegelijk. Tot de populairste gebieden van delokalisatie behoren Polen (49 bedrijven), Duitsland (24), Spanje (12), Roemenië (12), Portugal (7), Bulgarije (6), Nederland (6), Turkije (6) en Tsjechië (4).
Ondanks de massale uittocht uit Oekraïne hadden de meeste it-specialisten een actieve burgerfunctie aangenomen: drie procent van hen heeft zich aangesloten bij de strijdkrachten van Oekraïne en negen procent bij cybertroepen en diverse overheidsprojecten. Vele anderen combineren werk met vrijwilligerswerk en doneren grote sommen geld om het leger en humanitaire projecten te steunen.
It-specialisten die in Oekraïne achterbleven, geven toe dat communicatiestoringen, stroomuitval en voortdurende luchtalarmen in de eerste dagen van de oorlog een deprimerend effect hadden. Doorlopend moesten zij zich noodgedwongen verplaatsen en was er gewoonweg sprake van stress. De meeste taken werden overgenomen door collega’s uit veiliger streken, en over het algemeen konden de bedrijven hun bedrijfsprocessen snel herstellen.
Loyaal
De meeste klanten toonden zich loyaal: iets meer dan de helft van alle bedrijven kon honderd procent van de contracten behouden. Twee derde van de bedrijven behield negentig tot 99 procent van de contracten. Elf procent van behield zestig tot en met negentig procent van de contracten. Minder dan 60% van de contracten kon door 5% van de bedrijven worden behouden. Verwacht wordt dat het aantal bewaarde contracten rechtstreeks verband houdt met het aantal werknemers – hoe groter het bedrijf, hoe stabieler het werk.
Hoewel het ministerie van Digitale Transformatie van Oekraïne de strijd tegen Rusland op het cyberfront vandaag als de belangrijkste taak ziet, blijft de regering nadenken over de vooruitzichten voor de ontwikkeling van de sector. Zo zijn er speciale voorwaarden ontwikkeld voor een vereenvoudigde belasting van techbedrijven en opleidingsprogramma’s voor it-specialisten. Verwacht wordt dat dit Oekraïne zal helpen om een sterke positie op de internationale it-dienstenmarkt te behouden.
