Auto’s en parkeerplaatsen. Die combinatie bezorgt bestuurders van automobielen en van gemeenten al decennia hoofdpijn. Zelfs als we straks CO2-neutraal rijden in een elektrisch voertuig, leggen we voor het parkeren beslag op de schaarse ruimte binnen de gemeentegrenzen en aan de randen daarvan. De datagedreven technologie van parkeerbedrijven moet ons gaan helpen het parkeerbeleid van de gemeenten in goede banen te leiden.
Legaal gratis parkeren bestaat op heel veel plaatsen allang niet meer. In woonwijken geldt doorgaans een vergunningenstelsel en binnen de steden of bij attracties, koopcentra, vliegvelden, trein- en busstations, alsmede recreatiegebieden moeten we betalen om de auto te stallen. Parkeren is enerzijds een last, maar anderzijds een business voor gemeenten en de beheerders/eigenaren van parkeerfaciliteiten.
Om de twee jaar zijn de dertien hallen van de Amsterdamse RAI gevuld met duizend exposanten voor de Intertraffic, een internationale beurs voor alles wat met het verkeer van doen heeft. Uiteraard gaat daar ook aandacht uit naar het parkeren. EasyPark was één van de exposerende bedrijven op de eind maart gehouden beurs met meer dan honderdduizend bezoekers uit binnen- en buitenland. De Zweedse onderneming geldt na de overname in 2021 van de Park Now Group tot een grote dienstverlener op het gebied van parkeren. Met de overname kwamen de in Nederland belangrijkste spelers Parkmobile en Parkline onder Zweedse vlag.
Parkeervak
Marius Koerselman is director Benelux van EasyPark en zit al een geruime tijd in ’het parkeervak’. Hij weet te vertellen dat het in 2001 in ons land gestarte Parkline gemeenten ervan probeerde te overtuigen om het parkeergeld voortaan te laten betalen via de mobiele telefoon. De toestellen van destijds marktleider Nokia waren nog niet echt slim. De parkeerders belden naar een Interactief Voice Response systeem (IVR), dat het nummer van de beller herkende en vroeg om een zone-code in te drukken en deze via een cijfertoets te bevestigen. Dat klinkt primitief, maar was twintig jaar geleden heel geavanceerd. De parkeerder blij, want die hoefde niet op zoek naar muntjes; de gemeente blij, want die was verlost van het beheren, onderhouden en legen van de parkeermeters.
Voor de handhaving werden nog wel parkeerwachters ingezet, maar die konden aan de kaart achter de vooruit zien dat de auto als legale parkeerder van Parkline stond geregistreerd. De eerste gemeenten die in 2001 overstag gingen waren Groningen, Haarlem en Rotterdam. Hoewel er nog geen sim-card-techniek werd toegepast, vond er al wel een vorm van virtuele betaling plaats waardoor een database met de geregistreerde gebruikers moest worden ingericht. Over registratie gesproken: niet velen zullen bekend zijn met het Nationaal Parkeerregister, ondergebracht bij de Rijksdienst Wegverkeer (RDW). In dat register worden landelijk alle parkeertransacties bijgehouden. Het systeem is opgezet voor en door de gemeenten. Zij hebben dus permanent inzage (starttijd en stoptijd), maar zullen net als EasyPark met een datagedreven planning- en managementsysteem, strikt gebonden zijn aan de regels van onze nationale privacywaakhond, te weten Autoriteit Persoonsgegevens. In individuele gevallen zal de politie wanneer daar redenen voor zijn, data uit het register kunnen raadplegen.
Meeliften
Tien jaar lang bleef het systeem met IVR gehandhaafd. Met de komst van de smartphone en de apps veranderde alles en kon de parkeerdienstverlener meeliften op het succes van de mobiele informatietechnologie. De klanten van de parkeerservice ervaren nu de eenvoud van het op het scherm verschijnen van de parkeerplaatsen met bijbehorende tarieven. Via een persoonlijke pagina is inzage te krijgen in de parkeertransacties. De parkeerdienstverlener heeft zich ontwikkeld tot een technologiebedrijf, een serviceprovider voor zowel de gemeenten als de parkeerders. En de ontwikkelingen gaan door.
Koerselman vertelt over het assisteren van de automobilist bij het vinden van een vrije parkeerplaats voor een aantrekkelijk tarief op niet al te grote afstand van de bestemming. Analyse van statistische gegevens over de bezettingsgraad op straat of in de garages tijdens de dagdelen, gecombineerd met actuele data, verkregen van de auto’s (veelal taxi’s) met Lidar-sensoren die realtime de vrije plekken signaleren en doorgeven, maken het mogelijk een compleet beeld te schetsen van de parkeermogelijkheden. Win-win voor alle betrokkenen; de autorijder vindt snel een parkeerplaats; de gemeente ziet de voorhanden ruimte optimaal benut. De handhaving blijft beperkt tot bemande voertuigen, die frequent in de straten patrouilleren om automatisch de nummerplaten te scannen van de geparkeerde auto’s.
Ook de technologie van herkenning van voertuigen bij parkeergarages via camera-opname bij binnenkomst en vertrek is inmiddels op grote schaal ingevoerd.
Contactloos
De dienstverlening van Easypark heeft met meer dan honderd gemeenten een landelijke dekking in Nederland. Meer dan zeventig procent van de parkeertransacties worden contactloos via de smartphone afgehandeld door in totaal drie miljoen gebruikers. Een paar honderdduizend bedrijven laten hun personeel op deze manier hun bedrijfsauto veilig parkeren. De corona-lockdowns hadden wel invloed op het parkeergedrag. Bij de eerste lockdown in 2020 liep de business met meer dan de helft terug om uiteindelijk in 2021 weer te stabiliseren. Volgens Koerselman kozen de parkeerders als eerste voor de plekken op straat; de parkeerplaatsen in de garage bleven aanvankelijk leeg. Nu is ook daar het aantal bezette plekken weer terug richting het oude niveau.
De Easypark-directeur verwacht dat onder invloed van de gunstige ervaring met het thuiswerken, het traditionele parkeren tijdens kantoortijden wellicht iets gaat afnemen. Toch laten de door het parkeerbedrijf vergaarde data zien, dat veel thuiswerkers tussendoor toch vaker de auto gebruiken voor ritten waar men in de situatie voor corona met de minder flexibele werktijden op kantoor niet aan toe kwam, bijvoorbeeld voor taakjes als snel even boodschappen doen of de kinderen brengen naar of halen van school. Het zal veel mensen niet zijn ontgaan, dat juist in de buurt van scholen, gemeenten veel parkeermeters plaatsen en daar ook vaak handhaven.
Minder schuw
Voor de toekomst verwacht Koerselman veel van de internationale positionering van het bedrijf in Europa, waardoor bijvoorbeeld de automobilisten in Nederland gemakkelijk gebruik kunnen maken van de parkeerfaciliteiten tijden hun vakantie elders. Het gemak gaat steeds verder, zeker nu strak de elektrische auto gemeengoed gaat worden. De parkeerdienst geeft naast de vrije plekken dan ook aan waar snel is te laden. Steden zijn straks wellicht minder schuw voor automobilisten die plekken op hun grondgebied tijdelijk willen bezetten. Zij zien hen dan niet meer als CO2-vervuilers.
Ook voor de elektrische fiets is er dan emplooi in het parkeerbeleid. Hoe mooi zou het zijn als je via de app doorkrijgt waar je de auto moet parkeren aan de rand van de stad om vervolgens met de ter plaatse aanwezige elektrische huurfiets je weg naar het centrum te vervolgen. Door de overname van Park Now Group (oorspronkelijk opgezet door BMW) zit het Zweedse parkeerconcern nu ook in het Verenigd Koninkrijk en in de Verenigde Staten. Over de ambities richting Azië en dan vooral China heeft Koerselman nog niks vernomen, maar het lijkt hem een interessante markt.
