Verschillende Nederlandse hosters bereiden een rechtszaak voor tegen een EU-besluit. Ze vinden dat een rechter moet toetsen of een opgelegde blokkade van Russische staatsmedia in strijd met een vrij en open internet. Ook ontbreekt volgens hen de juridische onderbouwing.
1 maart 2022 riep de Europese Unie op om de verspreiding van desinformatie en nepnieuws door Russische staatsmedia te blokkeren. Dat besluit raakt in eerste instantie de partijen die televisiesignalen doorgeven, maar heeft ook gevolgen voor internetproviders. Om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan, is het hosters verboden om bij te dragen aan de online-verspreiding van informatie van de staatsomroep Russia Today en het Russische staatspersbureau Sputnik. Ook internetproviders, internetplatforms en aanbieders van applicaties voor het delen van video’s kunnen volgens de nieuwe EU-wet dus aangepakt worden als ze informatie van genoemde Russische staatsmedia verspreiden.
Brancheorganisatie Dutch Cloud Community, een fusie van de brancheorganisatie van cloud- en hostingproviders DHPA en belangenclub voor internetserviceproviders ISPConnect), schrijft aan haar leden: ‘Het OM heeft aangekondigd te willen handhaven op het blokkeren van die sites. Het is nu onduidelijk of de EU of een Nederlandse minister deze bevoegdheid heeft. Ook is het EU-besluit niet getoetst door een rechtbank.’ Dat is volgens de hosters een problematische situatie. ‘In een rechtsstaat is internet vrij en open en daarom is het belangrijk dat er een duidelijke grondslag is om sites van internet af te halen. Wij zijn niet een land waar een minister met één pennenstreek mag bepalen wat er wel en niet op internet mag komen.’
Volgens de belangenvereniging moet nu een rechter toetsen of de EU bevoegd is om dit besluit te nemen. ‘We zijn als branchevereniging niet door het ministerie aangesproken en kunnen niet zelf naar de rechter stappen. We weten dat enkele leden bezig zijn een rechtszaak voor te bereiden.’ Ze roepen partijen op om zich aan te sluiten bij dat initiatief.
Dutch Cloud Community
Dutch Cloud Community merkt dat er onder leden veel vragen zijn over de EU-blokkade van Russische staatsmedia. ‘Vooralsnog betekent dit dat internetproviders die de blokkade niet doorvoeren een boete kunnen krijgen, en hun bestuurders aansprakelijk gesteld kunnen worden.’ Het adviseert de blokkade onder protest door te voeren tot een rechter zich heeft uitgesproken over de legitimiteit van het bevel. ‘Je hebt weinig andere opties.’
De organisatie vervolgt: ‘Diensten waar je onder andere aan kunt denken om een blokkade uit te voeren zijn servers (virtueel, dedicated, colocatie), dns (recursor), remote werkplekken, vpn, proxy’s en al het andere waarbij je betrokken bent bij het omzetten van een domeinnaam naar een ip-adres. ‘Als een klant dit op je server kan draaien, dan moet je het daar ook doorvoeren voor zover je zelf het beheer doet of het beheer laat doen.’
Achtergrond EU-besluit
1 maart nam de Europese Unie een besluit aan over een blokkade van de verspreiding van desinformatie en nepnieuws door Russische staatsmedia. Daarin schrijft het: ‘De Russische Federatie voert een systematische internationale campagne waarbij de media worden gemanipuleerd en feiten verdraaid om haar strategie van destabilisering van haar buurlanden en van de Unie en de lidstaten van de Unie te ondersteunen. Om de agressie tegen Oekraïne te rechtvaardigen en te ondersteunen verspreidt de Russische Federatie voortdurend en gecoördineerd propaganda die is gericht tegen het maatschappelijk middenveld in de Unie en in de buurlanden, waarbij de feiten ernstig worden verdraaid en gemanipuleerd. Die mediakanalen zijn essentieel en instrumenteel om de agressie tegen Oekraïne aan te wakkeren en te ondersteunen en om de buurlanden van Oekraïne te destabiliseren.’
De EU verbiedt exploitanten om ‘verboden inhoud’ die door staatsomroep Russia Today of staatspersbureau Sputnik of aangesloten rechtspersonen of partijen wordt verstrekt, uit te zenden.
Ook de verspreiding van die uitzending of inhoud of het mogelijk maken, faciliteren of ‘anderszins daartoe bij te dragen’ wordt verboden. Dat geldt dus voor verspreiding via de kabel, satelliet, ip-tv, internetproviders, internetplatforms of applicaties voor het delen van video’s. Uitzendlicenties of -vergunningen en transmissie- en distributieregelingen met de genoemde Russische mediapartijen worden geschorst.
Het is overigens de vraag of een rechtszaak zin heeft. Eerder liet de Autoriteit Consument en Markt weten dat Nederlandse telecomaanbieders de ‘nieuwssites’ van Russia Today en Sputnik mogen blokkeren. De regels voor netneutraliteit (officieel: Open Internet Verordening) vormen geen belemmering omdat het hier om de verspreiding van desinformatie en nepnieuws gaat.
Mijn eerste indruk is, dat hier sprake is van indirecte Russische propaganda.
Mijn provider blokkeert rt.com. Zou dat zijn vanwege de verspreiding van desinformatie en nepnieuws? Nee, want Russia Today verspreidt desinformatie en nepnieuws al vanaf het begin in 2005. Blokkeren nu ze de Russische staatsmedia vanwege het snoeren van onafhankelijke pers? Nee, Russia Today oprichter Mikhail Lesin heeft vanaf het begin van Poetins carrière (als president en premier) alle onafhankelijke media helpen wegwerken (tot aan zijn onverwachte dood). Medeoprichter Alexey Gromov heeft die taak overgenomen.
Maar misschien is mijn provider tot inzicht gekomen, met de kennis van vele jaren geleden.
“toestand in de wereld” door Jaap Hiltermann 🙂