Bedrijven, organisaties en overheden die online persoonlijke gegevens verzamelen moeten transparanter zijn over het gebruik van die data. Nu is voor burgers vaak niet duidelijk welke gegevens er worden verzameld, hoe deze worden gebruikt, wat het doel is en wat de gevolgen zijn voor het individu. Die informatie moet helder zijn.
Verschillende toezichthouders, waaronder Autoriteit Persoonsgegevens (AP), Autoriteit Consument en Markt (ACM) de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en het Commissariaat voor de Media (CvdM) onderzoeken hoe bedrijven, instellingen en overheden internetgebruikers kunnen informeren op een manier die iedereen begrijpt.
Het is één van de eerste acties van het Samenwerkingsplatform Digitale Toezichthouders (SDT), dat de ACM, de AP, de AFM en het CvdM eind vorig jaar hebben opgericht.
‘De mogelijkheden om mensen online te beïnvloeden nemen snel toe, mede doordat er steeds meer gegevens over hun gedrag kunnen worden verzameld. Mensen moeten weten wat er achter de schermen met hun gegevens gebeurt’, schrijven de toezichthouders in een gezamenlijk persbericht.
Schadelijk gedrag
Als internetgebruikers ervan op de hoogte zijn dat hun gegevens bijvoorbeeld worden gebruikt voor een algoritme waardoor ze alleen bepaalde producten of informatie te zien krijgen, begrijpen ze dat ze hierdoor kunnen worden beïnvloed, is de gedachtegang van de toezichthouders.
De partijen willen individuen beter beschermen tegen online misleiding of misbruik van persoonsgegevens. Op basis van het onderzoek gaan ze handleidingen opstellen die de online praktijken van bedrijven, organisaties en overheden toegankelijker moeten maken. Ook gaat het Samenwerkingsplatform Digitale Toezichthouders de wetgever erop wijzen dat er voor bepaalde vormen van schadelijk gedrag nog geen goede regels en toezichtafspraken zijn.
Toezicht op nieuw EU-regels afstemmen
Voor de samenwerkende toezichthouders staat ook de onderlinge afstemming over toezicht op een reeks nieuwe Europese wetten rondom data en privacy op de agenda.
Het gaat om de Digital Services Act, de Digital Markets Act, de Data Governance Act en de Artificial Intelligence Act. ‘Die bevatten elementen waar verschillende toezichthouders op toezien. Binnen het SDT wordt geïnventariseerd waar mogelijk overlap ontstaat of welke onderdelen tussen wal en schip kunnen vallen. Daarna is het mogelijk om gezamenlijk een gecoördineerde bijdrage te leveren aan de Nederlandse standpuntbepaling over (Europese) wet- en regelgeving’, schrijven de toezichthouders.