De it-problemen rond de invoering van de Omgevingswet zijn mede het gevolg van een gebrek aan sturing. Het samenwerkingsverband van gemeenten (VNG), provincies (IPO), waterschappen (UvW) en het Rijk laat de touwtjes wel heel erg vieren.
Het Adviescollege ICT-Toetsing (AcICT) dringt aan op het versterken van de sturing op het operationeel beheer. Dit is hard nodig om meer grip te krijgen op de landelijke voorziening van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV). Met name de samenhang tussen de verschillende systemen is een punt van zorg.
De projectorganisatie wordt met klem aangeraden expliciet vast te stellen wanneer men de functionaliteit van DSO-LV werkbaar acht. Nu is niet geregeld wie vaststelt welke functionaliteit voldoende is, op welk moment, op grond van welke criteria en op basis van welk bewijsmateriaal.
Op verzoek van de Eerste Kamer bracht de opvolger van het Bureau ICT-Toetsing advies uit over de haalbaarheid van 1 juli a.s. voor inwerkingtreding van de Omgevingswet. Het uitstel waartoe minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) onlangs besloot, was volgens het Adviescollege verstandig. De tijd tot de eerder genoemde datum is te kort om de DSO-keten voldoende te implementeren.
Bezorgdheid
De werkbaarheid van DSO-LV is onvoldoende aangetoond, aldus het Adviescollege dat zijn bezorgdheid niet onder stoelen of banken steekt. Nog veel tijd is nodig om ermee te leren werken en andere systemen en processen van overheden erop aan te laten sluiten.
Geadviseerd wordt het uitstel te benutten om de risico’s binnen aanvaardbare proporties terug te brengen. Het is zaak om de kern DSO-LV robuuster te maken. Verder raadt het Adviescollege aan om de nieuwe invoeringsdatum te baseren op een integrale kritieke-pad-planning voor de keten als geheel. Binnen twee maanden zou die planning klaar moeten.
Dat wordt nog een behoorlijke uitdaging. Want momenteel is er weinig zicht op de mijlpalen en afhankelijkheden ‘achter de voordeur’ van de overheidsorganisaties die met het DSO gaan werken. Ook de planningen van de softwareleveranciers zijn nader uit te werken.
Robuuster
Ook het robuuster maken van het DSO-LV kost tijd. Zo zijn intensieve testen van de hele keten nodig. Tot nog toe heeft het testen zich beperkt tot aparte onderdelen. Een nieuw, separaat testtraject heeft de voorkeur van het Adviescollege. Ook de inhoudelijke afhankelijkheden tussen de deel-ketens moeten daarin worden getest. Verder is het testen van de betrouwbaarheid nodig.
Het Adviescollege denkt dat na 1 juli nog minimaal een halfjaar extra nodig is voor inwerkingtreding. Geen datum noemen houdt een gevaar in. Dan dreigt het momentum verloren te gaan. Iedereen gaat dan een afwachtende houding aannemen. Maar ook aan een harde nieuwe datum zit een risico, aldus het Adviescollege.
Bij stevige tegenvallers zal opnieuw moeten worden geschoven. Dat risico wordt reëel geacht. De kans bestaat zelfs dat een veel verdergaand uitstel onvermijdelijk wordt als fundamentele problemen aan de oppervlakte komen. Daarom vindt het Adviescollege het belangrijk dat er een kritieke-pad-planning komt.