Veel commotie rond het misbruik bij ‘The Voice of Holland’ de afgelopen week. Vraag is natuurlijk, is er in de ict ook grensoverschrijdend gedrag zoals bij The Voice? En ik denk dat we daar niet naïef over hoeven te doen: ja, dat gebeurt ook. Werken op afstand is niet voor niets uitgevonden in de ict.
Zelf heb ik ook managers meegemaakt die hun handjes niet van de vrouwen af konden houden. En dit gebeurt altijd in een cultuur waar het lastig is dit soort misstanden te melden. De directeur daar riep ook altijd: ‘mijn deur staat altijd open’. Maar iedereen op de werkvloer dacht waarschijnlijk dat die deur liever even dicht gehouden kon worden.
Michael Jackson
De daders van The Voice worden hopelijk gestraft. Alhoewel dat maar de vraag is of dat door de rechter gebeurt, want het is moeilijk te bewijzen. Maar ze zijn natuurlijk nu al gestraft. Ze hoeven zich nergens meer te vertonen. Zelfs hun plaatjes worden niet meer gedraaid op de radio. Maar dat komt natuurlijk ook omdat de plaatjes niet goed genoeg zijn. Michael Jackson wordt nog steeds gedraaid. Als je echt goede muziek maakt, dan maakt het blijkbaar niet zo veel uit wat je in je vrije tijd doet.
Maar naast dat de plaatjes niet meer gedraaid worden, is ook het wassenbeelden van Marco Borsato uit Madame Tussauds gehaald. Dat is ook gênant, dat ze dat wassenbeeld van jou weer terug naar je huis sturen. Staat er ineens iemand van PostNL voor je deur met jouw wassenbeeld naast je. Heb je ineens je eigen wassenbeeld in de woonkamer staan. Wat moet je ermee? Als je ’s ochtends de woonkamer binnenkomt, schrik je je dood.
Grensoverschrijdend gedrag
John de Mol zei dat vrouwen moeten leren om grensoverschrijdend gedrag eerder te melden. Nee, mannen moeten dat. Naast dat je netjes moet werken op afstand. Ook in de ict.
Of een ’trial by media’ zoals nu gaande is de juiste weg van strafvordering is lijkt me nogal twijfelachtig omdat ik een nadelige keerzijde hierin voorzie. Want hoewel sommige personen nu de schijn tegen zich hebben geldt nog altijd het principe van onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Aan de andere kant is er natuurlijk wel een probleem als we kijken naar de cultuur van ‘macht en angst’ welke tot dit soort excessen leidt.
Wat betreft de ‘deur staat altijd open’ dus misschien interessant om eens te kijken naar de werkelijke mogelijkheden die je hebt om misstanden te melden, het kan tenslotte ook andersom als we kijken naar de machtsverhoudingen binnen organisaties.
Het is heel verstandig je deur altijd open te houden.
voor je het weet, wordt je ergens van beschuldigd.
Het is bij een aantal grote ict-bedrijven helemaal mis gegaan. Als er trial by media plaatsvindt, dan moet de leiding zich afvragen waar het onder hun verantwoordelijkheid mis is gegaan. Sommige leidinggevenden hebben het niet laten gebeuren, maar er zelf aan mee gedaan.
Een cultuur van voorkomen moet centraal staan en die cultuur begint bij de hoogste leiding en moet worden uitgedragen door HRM. De organisatie moet goede vertrouwenspersonen inhuren en ze alle ruimte geven om te praten over alle soorten misstanden door machtsmisbruik, ook tegenover klanten. Het slachtoffer is doorgaans in een zwakke positie gemanoeuvreerd, dus moet je als collega helpen. Je hoeft geen slachtoffer te zijn, maar je kan ook getuige/informant zijn om naar een vertrouwenspersoon. Het personeel moet duidelijk gemaakt worden wie de vertrouwenspersonen zijn en hoe de melding- en klachtprocedures zijn. Bedrijven mogen vertrouwenspersonen, bedrijfsartsen, e.d. (vaak zzp-ers) niet onder druk zetten als er serieuze klachten binnen komen.