Door het ict-zaaksysteem Spec gaat definitief een streep. Het door Dictu als hoofdaannemer ontwikkelde systeem geldt volkomen mislukt. Nadat de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vorig jaar had besloten te stoppen, blijkt thans dat het geen enkele zin heeft Spec alsnog geschikt te maken.
Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) meldt de Tweede Kamer dat het 35 miljoen euro kostende systeem niet herbruikbaar is. Hij trekt nu voorgoed de stekker uit het ict-project.
De bewindsman baseert zich daarbij op een onderzoek van Atos. Volgens deze consultant is het systeem voor gebruikers te ingewikkeld gebouwd. Bovendien ontbreken te veel functionaliteiten die nodig zijn om het toezicht van de IGJ te ondersteunen. Hooguit zijn wat onderliggende componenten in de toekomst nog te gebruiken.
Maar dan moet wel gebruik worden gemaakt van het onderliggende RijksZaak, een generiek platform op basis van Alfresco. Dit documentmanagementsysteem Alfresco werd gecombineerd met oplossingen van Pegasystems, leverancier van software voor business proces management (BPM) en klantbeheer. Spec werd opgezet als een implementatie-laag van RijksZaak met meer maatwerk. Maar door slechte samenwerking tussen Dictu (Dienst ICT Uitvoering van het ministerie van Economische Zaken die ook actief is voor andere rijksorganisaties), en SSC-ICT, de huisleverancier van IGJ, liep de systeemontwikkeling van begin af aan stroef.
‘Mislukken geen optie’
Dictu bleek zijn rol bij de realisatie van rijksbreed zaaksysteem niet aan te kunnen, zo kwam naar voren uit het rapport ‘Gestapelde ambities’ van Abdtopconsult. Dat leidde tot hoogoplopende conflicten met de IGJ-top. Pas heel laat kwam Dictu er achter dat Spec niet voldeed. Tegelijk vond het management team van IGJ dat ‘mislukken geen optie was.’ Critici kregen geen gehoor en ruimte voor discussie ontbrak. Hierdoor kwam het tot een systeem waar niet mee viel te werken.
In arren moede werd vorig jaar besloten met de oude systemen door te gaan. Volgens KPMG zijn die voldoende robuust om het toezicht van de inspectie op de jeugdzorg in de komende jaren te blijven ondersteunen. Wanneer de informatievoorziening van IGJ wordt gemoderniseerd, is niet duidelijk. Afgelopen najaar is de leiding van dit VWS-onderdeel begonnen met het opnieuw vormgeven hiervan. Daarbij krijgt de ‘werkvloer’ meer inbreng. Ook de sturing wordt beter belegd. De conclusies van Atos worden in dit traject gericht op doorontwikkeling meegenomen. Ook de rapportages van Abdtopconsult en onderzoeksbureau VKA vormen een basis.
Overigens valt de grote verwevenheid van al die onderzoekers en adviseurs met de Haagse ministeries op. Follow The Money zette eerder vraagtekens achter het tiental duurbetaalde ex-topambtenaren dat onder de vlag van Abdtopconsult nu het werk van hun collega’s beoordeelt. Volgens het journalistieke platform bestaat die advies- en interim-dienst van de rijksoverheid voor een deel uit brokkenpiloten die ministers en departementen uit de wind houden.
Vleeschotel
Opmerkelijk is dat uitgerekend Atos opdracht kreeg te onderzoeken welke (deel)functionaliteiten en specificaties van Spec alsnog bruikbaar zijn om de toezicht processen binnen IGJ te ondersteunen. Atos is bij Dictu kind aan huis. De it-dienstverlener leverde eerder zaaksystemen aan deze ict-uitvoerder, ook in samenwerking met Pega. Dictu maakte bij Spec gebruik van Atos als aanbieder van het zaaksysteem Pega en Alfresco. In opdracht van Dictu richtte het softwarebedrijf Atos de basisvoorziening voor de inspectiediensten in met Pegasystems en Alfresco. Pikant detail: Atos moest als nauw betrokken ‘slager’ een ‘vleesschotel’ keuren waarvan het de ingrediënten had geleverd.
Als mislukken geen optie is dan ligt er ergens in een bureaula een stapel rapporten waarvan de conclusies bestuurlijk niet passend zijn. Wat betreft een te nauw betrokken slager die zijn eigen vlees keurt kunnen we het ook omdraaien met een ‘onafhankelijke’ broodschrijver die het allemaal mooi formuleert maar daarmee om de zaak heen blijft draaien. Want als critici geen gehoor kregen en ruimte voor discussie ontbrak dan klinkt het als een organisatorisch probleem in het Rijnlandse model waardoor het operationele draagvlak als drijfzand is.
Oja, de conclusie van KPMG dat de oude systemen robuust genoeg zijn om het toezicht op de jeugdzorg te ondersteunen is mooi maar hoe staat het eigenlijk met de jeugdzorg zelf?
De overheid is maar niet in staat om te leren. Zoals helaas gebruikelijk schort het simpelweg aan opdrachtgeverschap, ongeacht of het om een “ICT-project” gaat of niet. Ook met de manier om dit soort problemen te voorkomen, heeft de overheid daarom met het (voormalige) BIT niet begrepen dat opdrachtgeverschap het echte probleem is. Het BIT versterkte de problemen slechts en deze falende projecten zullen bliven optreden.
Zie: https://www.viergever.info/home-nl/blog/2019/mei/bit-crisis/
Welja Oudlid, je zult de oorzaak nooit zoeken in het toepassen van complexiteitverhogende technologie 🙂
Jack,
Natuurlijk is het allemaal niet meer zo eenvoudig als met ouderwetse typemachine waardoor er vast een technologie component in zit die de complexiteit van het proces verhoogt maar is dat ook de oorzaak?
Vervelende is het déjà vu wat ik heb met torenhoge ambities op het hogere echolon en lage realisatie hiervan op de werkvloer door een bureaula en wat oude rapporten. En dingen moeilijker maken dan ze zijn kun je ook heel goed zonder technologie. Verbaas je niet over de overheid, verwonder je slechts;-)