Het Nijmeegse Radboudumc krijgt drie miljoen euro voor onderzoek naar een ai-toepassing voor de behandeling van kanker. Met dit nieuwe algoritme promoveert ai van gewaardeerde hulp naar serieuze collega-arts.
Volgens de universiteit gaat het om een ‘ambitieus project’ voor de ontwikkeling van een algoritme en een andere inzet van ai dan nu gebruikelijk is. ‘In de geneeskunde wordt ai tot dusver vooral gebruikt om het werk van de arts te verlichten. Met ai zijn bijvoorbeeld tumoren en uitzaaiingen automatisch te detecteren en te meten, aldus Radboudumc. ‘Ai kan dat steeds beter en sneller. De voordelen bovendien: ai wordt niet moe, levert constante resultaten en levert extra capaciteit bij gebrek aan het aantal beschikbare specialisten.’
Er is nog veel meer mogelijk wanneer ai breder en inventiever wordt toegepast, stelt onderzoeker Geert Litjens van de afdeling Pathologie van het Radboudumc. Volgens hem heeft hun nieuw te bouwen algoritme grote gevolgen voor de manier waarop ai wordt ingezet. Litjens: ‘Ai moet niet alleen nabootsen wat menselijke experts kunnen doen, maar prestaties proberen te leveren die veel verder gaan. In het tijdperk van gepersonaliseerde geneeskunde moeten we gebruikmaken van computationele technologieën zoals machine learning om de door pathologen ontworpen beoordelingssystemen te verbeteren.’
Algoritme
Als dat lukt, kunnen onderzoekers bijvoorbeeld nieuwe biomarkers (meetbare indicator van een of andere biologische toestand of conditie) ontdekken met grote gevolgen voor de klinische oncologie en het kankeronderzoek. ‘Om deze grote stap te kunnen zetten, is een nieuwe methodologische aanpak essentieel’, aldus Litjens.
Voor die vernieuwende aanpak heeft de onderzoeksgroep van Litjens een nieuw algoritme ontwikkeld. Die maakt volledige integratie mogelijk van lokale details en globale context van complete beelden in één enkel machine learning-model. Door het algoritme vervolgens te verrijken met de nieuwste technieken uit de computationele taalverwerking moet het mogelijk worden om algoritmes te maken die inzichtelijk en verklaarbaar zijn. De onderzoekers beloven een transparant model. Zeker omdat de kritiek vaak is dat een algoritme een zwarte doos is.
De nieuwe toepassingen van ai gaan verder dan het detecteren en meten van tumoren met behulp van ai. Daardoor kunnen ze voor het eerst ook zelfstandig de stap naar diagnose en prognose maken. ‘Ai verandert daardoor van gewaardeerde hulp naar serieuze collega-arts’, stelt Litjens.
