Frisse denkwijze cruciaal voor legacy-vrije toekomst

De aanhoudende pandemie heeft ons ook goede dingen gebracht. De digitale transformatie die veel bedrijven versneld moesten doorvoeren, leidde tot nieuwe inzichten, bijvoorbeeld hoe we omgaan met werken op afstand, welke it-oplossingen we gebruiken én hoe we ons voorgoed verlossen van legacy.

De afgelopen periode was een keerpunt in de softwarebranche. Organisaties die decennia lang prima functioneerden met een core IT-systeem uit de jaren ‘90, aangevuld met talloze randapplicaties, moesten ineens erkennen dat de maat vol was. Je kunt immers niet nog meer noodoplossingen toevoegen om je bedrijfsvoering te optimaliseren voor iets onvermijdelijks als lockdowns en werken op afstand. De enige oplossing uit zo’n impasse is je IT-infrastructuur drastisch herzien en eens en voor altijd te breken met je technologische schuld.

Geen garanties op succes

Bij elke vorm van it-modernisering zijn legacy-oplossingen de bottleneck. Hoe vervang je die binnen een redelijke termijn en zonder het risico dat het project te laat wordt opgeleverd, vreselijk over budget gaat, of zelfs volledig mislukt? Er zijn immers praktisch geen garanties binnen de softwarebranche dat een project ook daadwerkelijk slaagt.

Je moet dus een strategische keuze maken, die bepalend is voor de toekomst – en zelfs het voortbestaan – van de organisatie. En daarbij moet je niet bang zijn om te breken met oude werk- en denkwijzen. Laten we een aantal overwegingen op een rij zetten.

• Hoe hoog is de nood?

Het vervangen van een verouderde it-oplossing die de basis vormt van de bedrijfsvoering, is ingrijpend. De nood moet daarom hoog zijn om de stap te wagen. Denk aan oplopende onderhoudskosten, beperkingen qua innovatie en doorontwikkeling, capaciteits- en beveiligingsproblemen. Naast het feit dat software vroeg of laat end-of-life is, zullen de it-experts, die kunnen lezen en schrijven met de verouderde technologie, langzaam allemaal met pensioen gaan. Wat doe je als de laatste van hen er niet meer is? Wacht dus niet te lang met het oplossen van het probleem.

• Programmeren, configureren of modelleren

De volgende cruciale vraag is wat het juiste pad voorwaarts is. Kies je ervoor om zelf een volledig maatwerksysteem te ontwikkelen met traditionele ontwikkeltools? Dan weet je vrijwel zeker dat een project over budget gaat en veel tijd gaat kosten. En dat je na het opleveren van de code, feitelijk weer een nieuw legacy-systeem hebt gecreëerd.

Het alternatief is om te kiezen voor een standaardsoftwarepakket en dit vervolgens naar je eigen wensen te configureren. Dat klinkt als een goede basis, maar de realiteit is dat de gemaakte beloftes over de flexibiliteit van pakketsoftware zelden worden waargemaakt. Zo gaan er nog jaarlijks grote bedragen verloren aan mislukte software-implementaties, waarbij bedrijven soms na jarenlang implementeren toch de handdoek in de ring gooien.  

Dus code is meestal al legacy als het wordt opgeleverd en pakketten zijn eigenlijk alleen praktisch als de software precies aansluit op de bestaande bedrijfsprocessen. Software opleveren moet daarom op een radicaal andere manier. Het moet allemaal veel gestructureerder en sneller.

Software modelleren met low-code-tools is daarom sterk in opkomst. Het biedt de mogelijkheid software te maken zonder de afhankelijkheid van traditionele programmeurs. Software die je op een gestructureerde manier kan opzetten en probleemloos kan uitbreiden en aanpassen. Hiermee kan je sneller tot tastbare resultaten komen en werknemers veel eerder betrekken bij het proces.

• Sneller ontwikkelen is anders denken

Bij moderne softwareontwikkeling moet je altijd uitgaan van minimum viable products (mvp’s). Je brengt de belangrijkste uitdagingen van de organisatie in kaart en probeert die zo snel mogelijk met software op te lossen.

Dat is anders dan traditionele softwareontwikkeling, waarbij it-dienstverleners hun klanten allerlei lastige vragen stellen over hun bedrijfsprocessen en ze dwingen vroeg in het proces belangrijke keuzes maken. De oude processen waarmee we software maakten zijn totaal niet afgestemd op hoe mensen denken.

In de nieuwe wereld werkt dat dus totaal anders. Door met moderne low-code-tools te ontwikkelen kan je de ontwikkelsnelheid drastisch versnellen. Je maakt een groot project behapbaar door je te richten op het opleveren van mvp’s en niet het hele project in één keer. En die software kan je vervolgens uitstekend en snel uitbreiden binnen dezelfde low-code-structuur, zonder dat allerlei randapplicaties noodzakelijk zijn.

• Kies voor zekerheid

Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen. Toch zijn er veel bedrijven en overheidsinstanties die dit keer op keer doen. Ze kiezen voor een ‘veilig en vertrouwd’ softwarepakket, dat na jarenlang configureren uiteindelijk toch niet aan de verwachtingen voldoet. Ze geloven de beloftes van een it-dienstverlener die er vervolgens niet in slaagt om een project binnen budget en de gestelde deadlines op te leveren. Of ze spenderen miljoenen aan maatwerkontwikkeling om na de oplevering te ontdekken dat de oplossing inmiddels niet meer aansluit op de huidige wensen. Of dat de technologie inmiddels is ingehaald door iets nieuws.

Dit alles is te voorkomen door op een nieuwe manier na te gaan denken over software. Kies voor kwalitatief hoogwaardige software en een softwareleverancier die je garantie geeft op succes. Bedrijfssoftware die drastisch anders is, omdat je functionaliteit kan modelleren in plaats van programmeren. Dat werkt vele malen sneller en bovendien ben je minder afhankelijk van dure programmeurs of consultants. Gebruik software die niet statisch is, maar die continu aangepast en doorontwikkeld kan worden. En dit alles zonder technologische veroudering en zonder het risico dat de kennis over de werking van de software op termijn uit de organisatie verdwijnt. Dit is de weg naar een toekomst zonder legacy.