Een goed ingerichte en beheersbare cloud-omgeving is een vereiste om goed en snel in te kunnen spelen op het dynamische ict-landschap en, voor een bedrijf, externe factoren. Uit het IT Trendsonderzoek van Supply Value blijkt dat de cloud een van de bekendste items van dit onderzoek is. Bijna driekwart van de respondenten geeft aan zeer bekend of zelfs expert te zijn op dit gebied.
Uit het IT Trendsonderzoek blijkt dat ondernemingen kijken naar cloudoplossingen omwille van voordelen als flexibiliteit, snelheid en schaalbaarheid, die nodig zijn voor succesvolle digitale transformaties. Cloud is een verzamelnaam voor online-diensten. Werken in de cloud betekent dat programma’s en gegevens op elke locatie en op elk apparaat toegankelijk zijn. Alle gegevens worden online opgeslagen in een datacenter van een clouddienst.
4 cloudtypen, 3 cloudservices
Er worden vier verschillende typen cloud computing-services onderscheiden. De eerste is een openbare cloud, waarmee via internet openbaar toegankelijke resources worden gedeeld en services geboden. Een private cloud wordt niet gedeeld en biedt services via een intern privénetwerk dat gewoonlijk on-premisse wordt gehost. Een hybride cloud ten derde deelt, afhankelijk van het doel, services met openbare en private clouds. Een community cloud tot slot deelt resources alleen met organisaties, zoals overheidsinstanties.
We kunnen cloudservices grofweg indelen in drie categorieën: iaas (infrastructure as a service), saas (software as a service) en paas (platform as a service). Iaas biedt bedrijven een basis-it-infrastructuur via internet, inclusief netwerken, servers en opslag, saas biedt via internet toegang tot softwareapplicaties en paas biedt in de basis dezelfde mogelijkheden als het iaas-model, maar biedt een aantal extra cloud-gebaseerde services waarmee zakelijke gebruikers en ontwikkelaars snel en intuïtief applicaties kunnen bouwen en implementeren. Bedrijven hoeven zelf geen hardware te kopen en te beheren, en ook geen software te installeren en up-to-date te houden. De benodigde hard-en software worden namelijk onderhouden door de cloudleverancier. Met een cloud-oplossing is de klant aan de technische kant flexibeler en vaak goedkoper uit. Wel is er altijd een gevaar van grote afhankelijkheid van een leverancier.
Cloudstrategieën
Bedrijven willen zich focussen op hun kerncompetentie en een regiefunctie behouden op ondersteunende processen. Uit onderzoeken blijkt dat de grote uitdaging van een cloud-omgeving bestaat uit het beheren en het houden van regie over alle clouddiensten. Daarbij dienen business en it op één lijn te komen: de kernwaardes van it moeten nu en in de toekomst bijdragen aan de organisatie. Alignment is door de jaren heen nog belangrijker dan voorheen, toen alles nog ‘on-prem’ was . Daarbij is de cloud niet alleen waar organisaties naar toe gaan met haar data en applicaties, maar een essentiële ondergrond voor de continue optimalisatie en dus aanpassingen van apps en gegevens.
Multi-cloud is het gebruik van meerdere clouddiensten binnen één architectuur. Veel organisaties kiezen voor een multi-cloudstrategie omdat meerdere leveranciers zorgen voor flexibiliteit, wendbaarheid en risicospreiding. Ook biedt het de mogelijkheid om voor specifieke afdelingen een specifieke cloudoplossing te kiezen. Het spreiden van ‘workloads’ heeft minder downtime en voldoende bandbreedte als gevolg. Ook kan gebruik worden gemaakt van ‘state of the art’-technologie, doordat de organisatie gebruikmaakt van de innovatiekracht van meerdere partijen. Het hebben van meerdere cloud-omgevingen tot slot biedt de ruimte om te onderhandelen over de voorwaarden van de dienst, zoals de prijs. Uit het IT Trendsonderzoek blijkt dat de grote uitdaging van een multi-cloud omgeving bestaat uit het beheren en het houden van regie over alle clouddiensten. Alle respondenten die de topprioriteit bij cloud leggen, leggen zich ook toe op de toepassing van multi-cloud.
Distributed cloud en edge computing
Distributed cloud is de distributie van openbare Clouddiensten naar verschillende architecturen, terwijl de cloudprovider verantwoordelijk blijft voor zaken als onderhoud en beheer. Met gedistribueerde clouds kunnen datacenters overal worden geplaatst. 38 procent van de respondenten die cloud als belangrijkste trend zien, beschouwen distributed cloud ook als een belangrijke toepassing.
Feitelijk gezien is edge computing een relatief nieuwe informatietechnologie waarmee data verwerkt kan worden. Een cloudleverancier levert capaciteit voor rekenkracht door enorme datacenters te exploiteren. Deze datacenters staan vaak geografisch ver van de gebruiker af, maar in het algemeen is de vertraging die door deze fysieke afstand wordt opgelopen verwaarloosbaar. In sommige situaties is echter iedere milliseconde van belang. In zulke gevallen wordt ervoor gekozen om de rekenkracht te verplaatsen naar de ‘rand’ van het netwerk. Hiermee wordt beoogd om de dataverwerking zo dicht mogelijk (fysiek gezien) bij de databron te laten plaatsvinden.
Kleine daling
Afgelopen jaar gaf het overgrote deel van de respondenten van het onderzoek aan redelijk bekend tot expert te zijn met cloud. Ook dit jaar is dat niet anders, met maar liefst 95 procent van de respondenten. Ook geeft 82 procent van de respondenten veel tot heel veel prioriteit aan deze trend, wat een kleine daling is ten opzichte van afgelopen jaar. Hiermee moet de trend cloud dan ook de tweede plaats afstaan aan de trend data.
Van de respondenten die cloud het belangrijkste item vinden wordt als belangrijke trend het vaakst de multi-cloud strategie gekozen, waarbij de applicaties verspreid worden over verschillende cloud-omgevingen. Dit in verband met meer beschikbaarheid en flexibiliteit van cloudservices. Multi-cloud impliceert uitdagingen in de beheersbaarheid van de verschillende cloud-omgevingen. In ruim een derde van de gevallen wordt als relevante trend genoemd de mogelijk om publieke cloudservices te laten draaien op zelfgekozen datacenters (distributed cloud). Het brengt de clouddiensten dichterbij de eindgebruikers die veel sneller toegang krijgen tot data en het kan juridische uitdagingen met data oplossen. Bij Edge computing sturen bijvoorbeeld iot-apparaten data tegenwoordig niet naar de cloud, maar verwerkt het eerst zelf tot samengevatte informatie om die vervolgens toe te passen, wat de iot-oplossing sneller en efficiënter maakt.
Digitaal sterke medewerkers
‘Een nieuwe opleving van de coronapandemie heeft niet alleen de digitale transformatie met cloud versneld, maar ook schaarste van ervaren it-professionals als een belangrijke uitdaging voor organisaties over de hele wereld onder de aandacht gebracht’, meent Eric Tolhuisen, consultant bij Supply Value. ‘Voor veel bedrijven is het gebrek aan talent de grootste belemmering voor de toepassing van nieuwe technologieën. Tech-bedrijven pakken dit probleem aan met nieuwe tools, integraties en lesprogramma’s die klanten helpen met digitale transformatie en het maken van de overstap naar de cloud. Deze programma’s zorgen ervoor dat mensen nieuwe vaardigheden opbouwen, zodat gebrek aan digitaal sterke medewerkers wordt beperkt of zelfs voorkomen.’
Een aanbeveling is verder de ontwikkelingen van een uniforme low-code/no-code goed te volgen. Tolhuisen: ‘Hiermee kunnen zowel professionele ontwikkelaars als niet-it’ers nieuwe applicaties maken, bestaande applicaties verbeteren en complexe taken automatiseren. Door low-code-ontwikkeling en -automatisering toe te voegen aan hun cloudsystemen, krijgen it-afdelingen nieuwe manieren om meer te bereiken.’
