De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft Transavia een boete opgelegd van 400.000 euro. De straf volgt nadat een hacker in 2019 zeer eenvoudig toegang kreeg tot de systemen van de luchtvaartmaatschappij en inzage had in de gegevens van 25 miljoen passagiers.
De beveiliging was de AP op drie punten niet op orde. Het wachtwoord was makkelijk te raden, het ontbrak aan meerfactorauthenticatie, en toen de hacker eenmaal de controle had over twee accounts van de it-afdeling, had hij ook toegang tot een groot aantal andere systemen van Transavia.
De hacker drong in september 2019 binnen. Eind november 2019 dichtte de luchtvaartmaatschappij het lek. Het bedrijf, dat kantoor houdt in Nederland, heeft het datalek tijdig bij de AP gemeld en de slachtoffers geïnformeerd. Ook zijn er direct ‘vele maatregelen’ getroffen om persoonsgegevens beter te beschermen.
Volgens de AP ging het om gegevens als naam, geboortedatum, geslacht, e-mailadres, telefoonnummer en vlucht- en boekingsgegevens. Verder heeft de hacker de persoonsgegevens van ongeveer 83.000 passagiers gedownload. Hieronder was een lijst met passagiersgegevens uit 2015, met daarin namen, geboortedata en vluchtinformatie. Maar ook medische gegevens van 367 mensen. Zij gaven bijvoorbeeld aan een rolstoel mee te nemen op hun vlucht of vroegen extra hulp omdat ze blind of doof zijn.
Zeer ernstig
AP vindt het ‘zeer ernstig’ dat een hacker toegang kon hebben tot persoonsgegevens van miljoenen mensen door het systeem binnen te dringen met een zeer simpel wachtwoord. Daarbij ging het om een wachtwoord dat al jaren bovenaan staat in de lijstjes met meest gebruikte wachtwoorden, in de trant van ‘123456’ en ‘Welkom’. Ook ontbraken andere belangrijke drempels om het een hacker lastig te maken.
Transavia heeft geen bezwaar gemaakt tegen de boete.
Explosieve toename datadiefstal
De privacytoezichthouder signaleerde in 2020 een explosieve toename van het aantal hacks gericht op het buitmaken van persoonsgegevens. Het aantal meldingen steeg in 2020 met maar liefst 30 procent ten opzichte van 2019, blijkt uit de Rapportage Datalekken 2020.
Probleem: het wachtwoord (van 2 beheeraccounts) was makkelijk te raden, ondanks de hogere eisen aan deze accounts vanuit het eigen wachtwoordbeleid. Beleidsmatige wachtwoordvereisten werden niet technisch afgedwongen. Oplossing: huur alleen professionele beheerders in.
Probleem: het ontbrak aan meerfactorauthenticatie. Oplossing: huur een professionele ICT-manager in die dit regelt. Helaas, daar waar wel meerfactorauthenticatie was geïmplementeerd, “was deze dusdanig ingeregeld dat een gebruiker zelf een telefoonnummer kon invullen om een tweede factor bericht op te ontvangen”.
Probleem: toen de hacker eenmaal de controle had over twee accounts van de it-afdeling, had hij ook toegang tot een groot aantal andere systemen van Transavia. Oplossingen: richt een professionele beheerorganisatie in die een netwerk goed kan inrichten.
Achterliggend probleem: Transavia nam ICT niet serieus. “Uit de door Transavia aangeleverde periodieke beveiligingscontroles blijkt … dat bij veel applicaties er niet voldaan werd aan het wachtwoordbeleid van Transavia zelf.” Transavia nam zelfs 3 jaar de tijd voor quick wins. Oplossing: huur een professionele CIO en CISO in die de board kan overtuigen zich op ICT gebied volwassen op te stellen.
Zie ook https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/atoms/files/boete_transavia.pdf
Overigens netjes dat het bedrijf het datalek tijdig bij de AP heeft gemeld en ook de slachtoffers heeft geïnformeerd. Met name big tech doen dit meestal niet. Maar je vraagt je wel af hoe goed het onderhoud aan de vliegtuigen is.
CIO/CISO is een indrukwekkende titel op een naamkaartje maar als veel applicaties niet voldoen aan het wachtwoordbeleid dan is er sprake van een operationele ontkoppeling met het op papier beschreven beleid. Technisch afdwingen van een beleid als gebruikers iets anders willen is BV Kansloos, ik kan me zomaar voorstellen dat de gebruikersvriendelijkheid daarom een hogere prioriteit heeft bij processen waar efficiëntie de klanttevredenheid bepaalt.