Met hulp van Dell Technologies verwacht het Rijksmuseum in 2023 zijn hele collectie digitaal beschikbaar te hebben. Het streven is over twee jaar iedereen online-toegang te geven tot de ruim miljoen kunstwerken en historisch interessante objecten. Sinds 2012 zijn al 700.000 voorwerpen gedigitaliseerd.
Het Rijksmuseum en Dell werken de komende twee jaar samen aan de verdere digitalisering, het opslaan en ontsluiten van de collectie. Dell helpt ook met het databeheer.
De opslag gaat via het Dell Isilon F800 all-flash storageplatform. Dit bijzonder schaalbare platform gebruikt artificial intelligence (ai) en machine learning om de workloads efficiënter te laten verlopen.
Ook zorgt Dell voor ondersteuning van de applicaties die het Rijksmuseum heeft laten maken met behulp van KPN en AkzoNobel. Voor de restauratie van schilderijen is bijvoorbeeld software ontwikkeld voor de analyse van bijvoorbeeld de verf. Technologie geeft de restauratoren ook meer informatie over werkwijze van schilders.
Operatie Nachtwacht
Voor de Operatie Nachtwacht, een ambitieus onderzoeks- en restauratieproject, zijn van elke millimeter van Rembrandts meesterwerk scans en foto’s gemaakt. De restauratoren kunnen met de informatie over de verf en werkwijze beoordelen hoe het schilderij het beste voor de toekomst is te preserveren. De technologie biedt het publiek kans het restauratie-onderzoek op de voet te volgen. Op elk detail van de Nachtwacht valt in te zoomen.
De pandemie gaf aanleiding de samenwerking met Dell te intensiveren. Om onderzoek en conserveringswerk voort te kunnen zetten zorgde het techbedrijf voor thuiswerk-faciliteiten en opslagoplossingen. De museummedewerkers konden op afstand doorwerken, terwijl de operatie geen vertraging opliep.
Art nouveau
Behalve Dell ondersteunen KPN en de Vriendenloterij de verdere digitalisering. De Rijksmuseum-website, de Rijksstudio en de Rijksmuseum App die grote delen van de collectie digitaal toegankelijk maken, zijn gemaakt door Fabrique en Q42.
Overigens is de digitalisering van de museumwereld in volle gang. Google Arts & Culture lanceerde onlangs een online-hub die een nieuw licht werpt op art-nouveau-kunstenaar Gustav Klimt. Deze virtuele expositie toont meer dan zevenhonderd afbeeldingen of andere visualisaties. Er worden zelfs ‘doeken’ getoond die tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren zijn gegaan. Omdat alleen zwart-witfoto’s bewaard zijn gebleven, ‘kleurde’ Google deze schilderijen met behulp van machine learning in. Over het resultaat hiervan valt te twisten, maar algoritmes hebben ook in de kunstwereld de toekomst.
Volgens Jacobien Schneider, woordvoerder van het Rijksmuseum, is ook bij de Operatie Nachtwacht van ai gebruik gemaakt. Van verloren gegane delen van de Nachtwacht kon zo een reconstructie worden gemaakt.
Het museum heeft hoge ambities. Volgens Rob Hendriks, hoofd IT Rijksmuseum, streeft de instelling naar dezelfde kwaliteit en beleving als een wandeling door het museum. ‘Toch gaat niets boven een fysiek bezoek’, besluit Schneider.