TNO analyseert privacygevoelige data uit meerdere bronnen zonder die gegevens uit te wisselen. Het gaat om een praktijktest met een experimentele vorm van data-analyse. De data worden niet vanuit één centrale plek benaderd, maar decentraal geanalyseerd. Die methode is door TNO multi party computing (mpc) gedoopt. TNO’s spinoff-bedrijf Linksight moet mpc verder naar de markt brengen. Aan het praktijkexperiment deden TNO, CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek), zorgverzekeraar CZ en het Limburgse Zuyderland Ziekenhuis mee.
Volgens TNO is voor het eerst in de praktijk bewezen dat het mogelijk is om gevoelige data uit meerdere bronnen te analyseren zonder dat deze data daadwerkelijk worden gedeeld. ‘Dat gebeurde door gebruik te maken van cryptografische technieken en het maken van goede samenwerkingsafspraken.’ Naast toepassingen in de zorg verwachten de onderzoekers inzet voor armoedebestrijding of andere dienstverlening van de overheid waarbij meerdere instanties betrokken zijn.
‘Mpc, een ‘gereedschapskist’ met cryptografische technieken, die het mogelijk maakt dat meerdere partijen gezamenlijk aan data kunnen rekenen, alsof ze een gedeelde database hebben. Doordat de data is versleuteld, kunnen er statistische berekeningen op worden losgelaten en inzicht uit data worden gehaald, zonder dat de partijen andermans data kunnen inzien. De procesafspraken zorgen ervoor dat alleen geautoriseerde partijen berekeningen kunnen uitvoeren’, aldus TNO. Ook worden de berekeningen zowel vooraf, gedurende, als na de uitvoering getoetst aan de gemaakte afspraken. Zo moet voorkomen worden dat gevoelige informatie wordt onthuld.
Impact van apps
In de praktijktest hebben de betrokken partijen inzicht gekregen in de impact van apps voor zorg op afstand binnen de zorgketen. Voorbeelden zijn: inzicht krijgen op het effect van het gebruik van die apps in de tweede lijn op eerstelijnsbezoeken, maar ook het effect van sociale omgeving bij het gebruik van de zogenoemde ehealth-apps. Door die data-analyse zijn in de toekomst behandelingen gerichter op te zetten aan de hand van de effectiviteit, is de verwachting.
Alle betrokken patiënten zijn vooraf geïnformeerd over deze test en 96 procent heeft geen bezwaar gemaakt om hun data te gebruiken in dit project. In totaal zijn de gegevens van 4350 patiënten geanalyseerd.
‘Inzichten zonder inbreuk op privacy’
Berry Vetjens, marktdirecteur ICT bij TNO: ‘We zijn tevreden met de uitkomsten van deze pilot. Het meten van de effectiviteit van gezondheidsbevorderende lifestyle-apps is moeilijk te meten en vaak duur. Het combineren van data zou deze metingen makkelijker maken, alleen dat mag niet zomaar.’
Het onderzoek heeft volgens Vetjens aangetoond dat het mogelijk is om analyses te doen waarbij wel gezamenlijk gerekend wordt met de data zonder die data te delen. ‘Wél de inzichten zonder inbreuk op de privacy. Dat was ook de reden dat we na dit onderzoek het spinoff-bedrijf Linksight hebben opgericht om de onderliggende technologie op de markt beschikbaar en breed toegankelijk te maken.‘
