De it-branche behoorde in de eerste helft van dit jaar met een groei van 7,8 procent tot de motoren achter het economisch herstel. De toename had nog groter kunnen zijn als niet sprake was van ‘groeiremmers’ zoals het toenemende tekort aan it-programmeurs en -ontwikkelaars. Die conclusie trekt ABN Amro in zijn sectorprognoses voor 2021 en 2022.
De bank spreekt in dit verband van groeipijnen en structurele onzekerheden die de gunstige ontwikkeling kunnen afremmen. Overigens doet het nijpende tekort aan arbeidskrachten zich ook voor in andere sectoren die de weg naar groei hebben gevonden, zoals transport en logistiek, zakelijke dienstverlening en de bouwsector.
Vraag naar bedrijfsapplicaties
De sterke groei van de it-branche wordt gedreven door een versnelde toename van it-outsourcing. Ook de vraag naar bedrijfsapplicaties is groot. Verder neemt de vraag naar cloud- en cybersecurity toe, als gevolg van de digitale transformatie. Ook komt de vraag weer op gang naar it-dienstverlening, na een korte dip in 2020 als gevolg van de pandemie.
De vooruitzichten voor de it-branche op de lange termijn zijn goed. De coronacrisis heeft de digitalisering van onder meer zorg en onderwijs versneld. Door toedoen van de lockdowns hebben steeds meer winkeliers gekozen voor online-afzetkanalen. Dit betekent voor de it-branche een extra aanhoudende vraag naar software, cloud-, hostingdiensten en datacenter-capaciteit.
Groeiremmers zijn er dus ook. Zo is het tekort aan it-programmeurs en -ontwikkelaars hoog. Eind juli was ruim een derde van de vacatures voor it-programmeurs en -ontwikkelaars onvervulbaar, zo blijkt uit de meest recente meting van de arbeidsmarktkrapte-indicator van ABN Amro. Dit beeld wordt bevestigd in een enquête van het CBS. Bijna een derde van de it-ondernemers zag in juli van dit jaar een tekort aan personeel als een serieuze belemmering voor hun bedrijfsvoering.
Chipmachinefabrikant
Nog sneller dan de it-sector ziet de machine-industrie de omzet stijgen. De groei van dertig procent is een record, maar dit komt vooral door chipmachinefabrikant ASML. Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie, Transport & Logistiek, signaleert een nijpend tekort aan personeel in de industrie. ‘Ondernemers zullen meer moeten investeren om de arbeidsproductiviteit te verhogen. Door automatisering kunnen dezelfde handen meer werk verzetten. Daarvoor zijn onder andere machines nodig. Daarnaast is investeren in hoogwaardige it van groot belang’, aldus Swart.
Zo is software in te zetten om bijvoorbeeld orders efficiënt te combineren en fouten in de productie te voorkomen, waardoor minder materiaal wordt verspild en de productiviteit stijgt. Daarnaast zijn sensoren en software te combineren om data te genereren voor voorspellend onderhoud.
Er is echter een gebrek aan personeel met de juiste it-vaardigheden. Geïntegreerde systemen van machines en software bieden mogelijk een uitkomst. Machinebouwers bieden vaak ‘plug-and-play’-systemen aan die makkelijk in een fabriek zijn te installeren. Deze systemen zijn niet goedkoop, maar door de lage rente en het tekort aan arbeidskrachten loont de investering vaak toch. Ondernemers moeten er wel snel bij zijn, want de orderportefeuilles van machinebouwers groeien snel, waardoor ook de levertijd van machines oploopt.