Sinds het VN-Klimaatakkoord van Parijs werken landen en organisaties wereldwijd aan plannen voor koolstofneutraliteit. Zo'n ingrijpende verandering is voor bedrijven even spannend als overweldigend. Het kan dus nuttig zijn om te kijken naar wat bepaalde sectoren doen en hoe zij als voorbeeld kunnen dienen. Bijvoorbeeld de printsector.
De circulaire economie is een aandachtspunt voor organisaties over de hele wereld. Groei wordt opnieuw gedefinieerd en het verbruik van eindige hulpbronnen wordt teruggedrongen door voorrang te geven aan hergebruik. Dit is een onderwerp waar wij prioriteit aan geven via ons lidmaatschap van de European Remanufacturing Council en onze bijdrage aan C-Servees, een door de Europese Unie gefinancierd project ter voorkoming van de verspilling van elektronische apparatuur. Naast recycling is in een circulair model het repareren en opknappen van producten voor hergebruik, in plaats van ze na eenmalig gebruik weg te laten gooien, een prioriteit.
Onderzoek dat in het kader van het C-Servees-programma is uitgevoerd over de printsector, heeft enkele belangrijke kwesties aan het licht gebracht. Deze laten zien hoe refurbishment is te stimuleren en zo de overgang naar een circulaire economie wordt versneld. Interessant is dat maar weinig organisaties hun oude apparaten terugbrengen naar de desbetreffende fabrikant van originele apparatuur (oem). Zelfs als oem’s apparaten renoveren en elders verkopen, gaat het vaak niet om de kleinere apparaten, zoals A4-printers, die talrijker zijn. Dit komt waarschijnlijk omdat gloednieuwe A4-printers worden beschouwd als betaalbaar. Ook heerst de opvatting dat het gemakkelijker, sneller en betrouwbaarder is om een defecte desktopprinter te vervangen door een nieuwe, dan te onderzoeken wat er mis mee is of een gereviseerd model aan te schaffen.
Uit het onderzoek blijkt ook dat prijs en kwaliteit een probleem blijven als het gaat om het stimuleren van de refurbishment-markt. De kwaliteit moet hoog zijn om kopers aan te moedigen en de kosten van het opknappen laag om oem’s aan te moedigen. Het is begrijpelijk dat milieubehoud een moeilijkere keuze is als klanten liever nieuwe producten kopen omdat deze de goedkoopste en gemakkelijkste oplossing vormen.
Regels voor refurbishment
Het goede nieuws is dat er verschillende manieren zijn waarop regelgevers en bedrijven het gebruik van opgeknapte producten kunnen vergroten. De belangrijkste maatregelen hebben betrekking op wetgeving, waaronder wetten die fabrikanten een bonus bieden voor het inbouwen van circulariteit in hun producten vanaf de ontwerpfase. Nieuwe wetgeving moet worden ondersteund door ambitieuze doelstellingen voor overheidsopdrachten om gereviseerde producten aan te schaffen. En via campagnes kunnen klanten worden voorgelicht, zodat zij beter begrijpen wat de milieuvoordelen zijn van het aanschaffen en gebruiken van gereviseerde producten.
Klanten moeten weten wat de milieuvoetafdruk van een gereviseerd apparaat is in vergelijking met een nieuw apparaat. Zij moeten ook bewust worden gemaakt van de CO2-impact van het product dat zij kiezen, met als stimulans een ‘groen’ certificaat dat alleen beschikbaar is bij de aankoop van een gebruikt apparaat.
Versnelde acceptatie
Qr-codes worden beschouwd als een middel om de acceptatie van refurbishment te versnellen en de businesscase te verbeteren. Door de qr-codes te koppelen aan een blockchain, is er te knoeien met de informatie die ze bevatten. Qr-codes zijn te gebruiken om milieu-informatie te verstrekken, zoals de CO2-voetafdruk of de energie-impact. Ze kunnen het ook eenvoudig maken om informatie op te vragen over de geschiedenis van een product (installatiedatum, printgebruik en reparatiegeschiedenis?).
Als we printers als voorbeeld nemen, zou de informatie opgeslagen op een qr-code een betere beoordeling van de waarde van een oud apparaat en de reserveonderdelen mogelijk maken. Op die manier is een betere prijs te verkrijgen bij de verkoop van afgedankte printers aan oem’s.
Van qr-codes tot wetgeving en klanteneducatie, refurbishment moet in elke stap van de supply chain overtuigend zijn zodat de discussie niet langer alleen over de prijs gaat.
Ingebouwde circulariteit
Afgezien van het opzetten van omgekeerde logistieke processen en het opvoeren van de marketinginspanningen voor opgeknapte producten, is de beste aanpak voor OEM’s om aan “intentional engineering” te doen. Producten moeten zo worden ontworpen dat hun levensduur wordt gemaximaliseerd en hun waarde na het einde van hun levensduur toeneem. Hierdoor worden de kosten en tijdsefficiëntie van refurbishment verbeterd. Producten moeten bovendien modulair zijn, zodat een afgedankt apparaat kan worden bijgewerkt met de nieuwste software en firmware en de nieuwste beveiligingsfuncties gemakkelijk kunnen worden geïntegreerd. Een ander gebied waarop verbetering nodig zou zijn, is de levensduur van reserveonderdelen. Aangezien reserveonderdelen een van de belangrijkste kostenposten bij refurbishment vormen, moeten zij zo worden ontworpen dat zij duurzamer zijn en een langere levensduur hebben. Deze maatregelen zouden het bedrijfsmodel voor refurbishment veel aantrekkelijker maken voor OEM’s, dealers, klanten en recyclers. Op die manier zou het model een versnelde impuls krijgen om toekomstige groei mogelijk te maken.
Met deze maatregelen zal de refurbishment-markt de komende jaren blijven groeien, wat natuurlijk ook goed is voor onze planeet.
Ik heb nog geen Lexmark uit elkaar geschroefd maar veel low-end/high volume elektronica is op consumeren gericht en heeft geen field-replaceable units (FRU) zoals high-end producten. Nu gaat aan de ‘verwijder & vervang’ procedure nog wel een analyse proces vooraf en als het onderzoeken om te kijken wat er mis mee is al snel €50 kost terwijl je geen garantie op herstel heb dan ga je de refurbishment-markt niet stimuleren met wetgeving. Tweedehands met dezelfde garantie als nieuw lijkt me dan een betere stap in de goede richting en de discussie over levensduur wordt dan opeens heel anders.