Als er een sector is die zich in het bijzonder bezighoudt met continuïteit, dan is het wel het onderwijs. Wat er ook gebeurt, het onderwijssysteem is altijd op zoek naar manieren om les te geven, zelfs als de scholen gesloten zijn. De pandemie – die scholen dwong deuren te sluiten en lessen online voort te zetten – stelde dit principe meteen op de proef.
Hoewel educatieve continuïteit een prioriteit is gebleven, is het wel degelijk een uitdaging gebleken. Om van deze prioriteit een succes te maken moeten onderwijsinstellingen hun technische keuzes heroverwegen en streven naar de effectiefste en veiligste oplossingen.
Onderwijs van morgen
De crisis had als neveneffect dat een nog traditionele sector in een volledig digitale wereld werd gedwongen. Voordat onderwijsinstellingen met digitale tools aan de gang konden, moest er echter eerst een psychologische barrière doorbroken worden bij zowel docenten als leerlingen en ouders. Deze omschakeling heeft inmiddels wel geleid tot meer gebruik van digitale hulpmiddelen om fysieke lessen tijdens de lockdown-periodes, en het personeelstekorten op andere momenten, te compenseren.
Naarmate het gebruik van services als Microsoft Teams, Zoom en andere oplossingen toenamen, werd het duidelijk dat de investeringen in dergelijke technologie achterliepen. Door deze snelle en plotselinge veranderingen van bestaande processen, groeide de edtech (education technology)-markt stevig. Basisscholen en middelbare scholen waren goed voor een derde van de edtech-investeringen in 2020, in vergelijking met vier procent in 2019. Er wordt verwacht dat dit aandeel alleen maar zal stijgen, nu hybride lesgeven als onderwijsvorm lijkt te blijven bestaan.
2.0-tijdperk
Investeringen in educatieve technologie zijn echter niet genoeg om de uitdagingen van het thuisonderwijs op te lossen en de sector naar naar een 2.0-tijdperk te brengen. Het is daarbij belangrijk om de juiste onderliggende oplossingen te kiezen die educatieve continuïteit in de praktijk ondersteunen en garanderen dat er continue training is en dat best practices gedeeld worden. Meer dan een jaar na de eerste lockdown lijkt het erop dat deze les nog steeds niet geleerd is, of nog niet in de praktijk is gebracht. Sinds de eerste keer dat de scholen werden gesloten begin 2020 bestaat er grote verwarring, slechte videoverbindingen en foutmeldingen die leerlingen, docenten en ouders ervan weerhouden om online les te volgen en geven.
In Nederland ligt de verantwoordelijkheid voor de it-infrastructuur bij de scholen zelf. De verdeling van middelen kan echter enorm variëren, afhankelijk van budgetten en gebieden. De cloud is zeer geschikt als oplossing om de werking van it-systemen van scholen die verspreid staan over het hele land, te verzekeren. Gezien zijn prestaties en flexibiliteit kan de cloud een continue en gelijkwaardige efficiëntie garanderen voor alle scholen. Daarnaast zorgt het voor een consistent beveiligingsniveau zonder dat er buitensporige investeringen worden gedaan in hardware en skills die de organisatie niet heeft.
Bescherm het onderwijs tegen cyberaanvallen
Naarmate systemen evolueren, is het cruciaal dat de datasecurity-strategie van onderwijsinstellingen mee ontwikkelt. Alleen zo kunnen zij zich beschermen tegen een van de meest voorkomende vormen van cyberaanvallen, namelijk ransomware. De grote hoeveelheid gevoelige data die online opgeslagen wordt door scholen maakt hen een aantrekkelijk doelwit voor cyberaanvallers. Zo verstoorde een aanval op de Universiteit van Maastricht eind 2019 de systemen aanzienlijk, met als gevolg dat studenten geen examens konden afleggen en geen toegang hadden tot schoolsystemen.
Technologie zou niet de bron moeten zijn van problemen, maar juist de oplossing. Door gebruik te maken van de voordelen die technologische oplossingen bieden en processen te verbeteren, kan de onderwijssector profiteren van de continue beschikbaarheid van data, applicaties, leermiddelen en tools. En om ervoor te zorgen dat kwetsbaarheden in systemen nooit worden uitgebuit door externe hackers of, zoals steeds vaker, door interne gebruikers, heeft het echter ook continue continuïteitsmaatregelen nodig.
Om dit te bereiken, kunnen scholen de 3-2-1-1-0-regel toepassen Dat wil zeggen, ten minste drie kopieën van de data op twee verschillende media, waarvan ten minste één kopie offsite opgeslagen is en één kopie air-gapped, onveranderlijk of offline, om nul herstelfouten te hebben bij hersterverificatie.
Nu een nieuw schooljaar weer van start gaat, is het tijd om ons af te vragen hoe ‘het nieuwe normaal’ er in het onderwijs uit gaat zien. Waarschijnlijk zullen studenten en docenten, zeker in het hoger onderwijs, nog geruime tijd een combinatie gaan zien van het leren op afstand en kleinschalige aanwezigheid op school. Deze diversiteit vraagt om voortzetting van de door de sector ingezette digitaliseringsplannen. De ervaring tijdens de pandemie heeft gediend als oefening om potentiële uitdagingen het hoofd te bieden. Het leren van fouten is daarbij noodzakelijk om de invulling van deze plannen te blijven verbeteren.
