Nu de hybride werkplek aan populariteit wint en bedrijven nieuwe technologieën inzetten om werknemers met de juiste tools uit te rusten om vanuit huis te kunnen werken, groeien de zorgen over de impact hiervan op het milieu.
Hoewel het einde van de pandemie in zicht lijkt te komen, is de verwachting dat op afstand werken een blijvertje is. De tools, technologieën en processen die bedrijven inzetten om hybride werken mogelijk te maken moeten dan ook zorgvuldig geëvalueerd worden. Duurzaamheid moet daarbij worden meegenomen. Hoe krijgen it-leiders dat voor elkaar?
It-strategie
Een helder geformuleerde duurzame it-strategie – inclusief betrokkenheid van het management en meetbare doelstellingen – helpt elke organisatie om sociale, economische en duurzame doelen te halen. Nu de trend richting hybride werken sterker wordt, zullen kantoren zich waarschijnlijk ontwikkelen tot plekken voor samenwerking of innovatiecentra. Hoewel veel werknemers geregeld op kantoor te vinden zullen zijn, blijkt uit onderzoek dat Europese organisaties meer zullen inzetten op ondersteuning voor hybride en op afstand werken – bijvoorbeeld met cloudoplossingen, remote it-support en de aanschaf van nieuwe en veilige devices.
Laptops zijn de onvolprezen helden van de pandemie dankzij hun draagbaarheid en flexibiliteit. Slimme investeringen in veilige en robuuste it-uitrusting bespaart niet alleen tijd en geld op de lange termijn, maar vergroot ook de werknemerstevredenheid en zorgt voor een gezonde basis waarop hybride werken de kans krijgt om op te bloeien.
Hulp of hinder?
Op het eerste gezicht lijkt het eenvoudig om een duurzame it-strategie te ontwikkelen wanneer er meer op afstand wordt gewerkt. Zo benoemt een rapport van het World Economic Forum remote working en de versnelde digitalisering en automatisering als ontwikkelingen die een potentiële positieve invloed zullen hebben op het milieu. Dit lijkt ook logisch: meer thuiswerken leidt tot minder CO2-uitstoot doordat er minder gereisd wordt en kantoorgebouwen minder intensief verwarmd of gekoeld hoeven te worden. Ook een afname van kantoorpersoneel dat tussen de middag gaat lunchen, betekent minder voedselverspilling en afval zoals servetjes, rietjes en verpakkingen.
Maar dit is een kant van het verhaal. Een toename van het aantal devices waarmee op afstand gewerkt wordt heeft ook impact. Computers, laptops en printers hebben hun eigen ecologische voetafdruk en dragen bij aan de toename van elektronisch afval wereldwijd. Onderzoek toont aan dat vrijwel alle grote organisaties (97 procent) nieuwe laptops hebben moeten aanschaffen om tijdens de pandemie de verschuiving naar thuiswerken te kunnen faciliteren. Aangezien een tijdperk van hybride werken aanbreekt, is het verstandig om eventuele gevolgen voor het milieu serieus te nemen.
Betekent de toename van het aantal devices dat hybride werken milieuvervuilend is? Niet per se. Door bij de aanschaf van devices oog te hebben voor circulaire mogelijkheden, wordt voorkomen dat producten na afschrijving op de grote afvalhoop belanden. Door devices te hergebruiken of te recyclen kan de it-sector verduurzamen.
Duurzaam hybride
De eerste manier om elektronisch afval terug te dringen is goede it-ondersteuning. Hiermee krijgen devices de levensduur die ze verdienen, zonder dat de technologie hapert. Door it-ondersteuning op afstand te bieden, krijgen ook thuiswerkers hulp bij technische problemen. Bovendien zijn onderhoudsupdates dan op afstand te activeren.
Daarnaast zijn er initiatieven gestart die organisaties ondersteunen wanneer de levensduur van devices ten einde is gekomen. Twee van de meest effectieve zijn doorverkopen en recyclen. De voordelen hiervan gaan verder dan alleen het milieuaspect.
Het doorverkopen van afgeschreven devices levert organisaties kapitaal op dat is in te zetten bij nieuwe investeringen. Let op, bij het recyclen en veilig verwerken van devices is het inschakelen van een betrouwbare partner van belang.
Daadwerkelijk duurzaam
Kan hybride werken dan daadwerkelijk duurzaam worden? Het lijkt erop van wel, mits er goed beleid is. Los daarvan is het duidelijk dat een deel van het antwoord op de vraag niet alleen besloten ligt in de locatie van werken.
Het overstappen naar een circulair model bij de inzet van technologische devices en het verbeteren van gedrag om technologisch afval terug te dringen, speelt ook een rol. Medewerkers zullen altijd nieuwe devices nodig hebben. Het is belangrijk om daarbij ook te kijken naar wat de afgeschreven modellen staat te wachten. Er is geen universele oplossing voor alle bedrijven wereldwijd, maar het blijft de taak voor elke organisatie om te bekijken op welke manier ze hybride werken zo duurzaam mogelijk kunnen faciliteren.
Ik mis in de analyse de invloed van de locatie waar we met zijn allen werken op het stroomgebruik, warmte- en koelvoorzieningen en andere factoren, die de aanwezigheid van (werkende) mensen op het milieu hebben. Het maakt wel verschil of er 250 mensen gedurende 8 uur in een kantoor zitten te werken of dat deze 250 mensen die 8 uur in 250 huizen doorbrengen. Ook thuis moet ik stoken als het koud is en moet de airco aan als het (te) warm is. Dat zal in een passend kantoor toch efficiënter gaan dan in individuele huizen. Zeker als het kantoor niet meer optimaal bezet wordt (bijv. gemiddeld 80% bezet gedurende 5 dagen in de week) kan het meer verbruik door de individuele huishoudens niet weggestreept worden tegen het minderverbruik van de kantoren omdat de kantoren toch in gebruik blijven. En, tenzij de catering helemaal wordt afgeschaft, zal de voedselverspilling door minder gebruikers relatief alleen maar toenemen. Of zijn deze verschillen verwaarloosbaar t.o.v. de winst doordat er minder woon-werk verkeer is? Ik verwacht dat het wat reisbewegingen betreft snel weer op het oude niveau zit; het is nu op de weg al weer bijna zo druk als voor de lockdowns – wat misschien nu nog een vertekend beeld geeft omdat het gebruik van het OV nog wat achterblijft. Zoals destijds de verwachtingen waren dat door Het Nieuwe Werken er meer spreiding zou komen in de woon-werk reistijden wat nooit gebeurd is, zo zal binnen afzienbare tijd iedereen ook weer in oude gewoontes terugvallen…