Api-strategie overheid aangescherpt

De application programming interface (api)-strategie voor de Nederlandse overheid wordt verder aangescherpt. Op de (verplichte) standaardregels voor het ontwerp van api’s, de REST API Design Rules, komen extensies. Deze zorgen ervoor dat digitale diensten nog beter met elkaar kunnen samenwerken.

Frank Terpstra, de drijvende kracht achter het Kennisplatform API’s, kondigt deze uitbreidingen aan. Meer handvaten voor gebruik van api’s komen beschikbaar bovenop de basisregels die bij de overheid standaard zijn. Het is de bedoeling dat de extensies meer maatwerk mogelijk maken op een minder verplichtende manier.

Verder komt er een update van de Nederlandse api-strategie. Herschreven is het hoofdstuk architectuur. ‘Kleine verbeteringen waren nodig. Overheidsdata kunnen daardoor nog gemakkelijker worden ontsloten,’ aldus Terpstra, tevens senior adviseur bij Geonovum.

Op basis van de eerder genoemde REST API Design Rules zijn drie extensies ontwikkeld. Terpstra: ‘De eerste nieuwe extensie zorgt ervoor dat de beveiliging van api’s goed kan worden geregeld.

Een tweede uitbreiding betreft de naamgeving. Gewerkt wordt aan een meer gestandaardiseerde manier om begrippen aan te duiden. Wordt bijvoorbeeld voor afkortingen gekozen of voor volledige omschrijvingen? Wordt een Engels term gebruikt of de Nederlandse vertaling? Afspraken hierover kunnen de uitwisseling van informatie in api’s bevorderen. De derde extensie heeft betrekking op hypermedia. Bij standaardisatie in het gebruik van hyperlinks kunnen machines gemakkelijker van de ene api naar de andere navigeren.’

Publieke consultatie

Tot eind augustus loopt een publieke consultatie waarin kan worden gereageerd op de drie voorgestelde extensies. Het Kennisplatform wil weten of deze uitbreidingen een goede weerspiegeling vormen van ‘best practices’ op api-gebied. Medio september volgt een tweede consultatieronde over een volgende serie extensies die in de maak zijn. Ook zijn dan voorstellen klaar om het gebruik van api’s extra te stimuleren. Een nieuw manifest wordt voorbereid om beleidsmakers meer bewust te maken van de voordelen van api’s.

Volgens Terpstra moet Nederland een voorbeeld nemen aan Vlaanderen waar de minister-president Jan Jambon alle overheden heeft gemaand zo veel mogelijk api’s te gebruiken. Zijn droom is dat Mark Rutte eens eenzelfde oproep doet. Want hoewel het gebruik van api’s in de lift zit, is nog veel potentieel onbenut.

Meer betrokkenheid nodig

Ook meer commitment bij bestuurders van vooral uitvoeringsorganisaties zou welkom zijn. Maar er zijn ook positieve voorbeelden. Koplopers zijn de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), het Kadaster en de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). De Rijksdienst voor identiteitsgegevens (RvIG) is eveneens goed op weg. De Basisregistratie Personen (BRP) won de gouden API. 

Ook het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) stimuleert met haar api’s mobiliteitsdiensten, variërend van deelauto’s tot deelfietsen. Vermeldenswaard zijn tevens het project Blauwe Knop van de RDW (wegverkeer) en de VNG (gemeenten) die voortbouwt op de api-strategie van de overheid. Allerlei partijen betrokken bij de schuldhulpverlening kunnen hierbij aansluiten. Succesvol is ook de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG). Sinds hiervoor een api beschikbaar kwam, was het aantal bevragingen in één jaar groter dan in alle zeven jaar daarvoor.  

Volgens Terpstra loont het zeer de interfaces af te stemmen op wat voor de ontwikkelaarswereld begrijpelijk is. Als wordt ingezet op techniek die voor programmeurs herkenbaar is, krijgen api’s vleugels. Hoe meer data worden uitgewisseld tussen verschillende systemen des te lager de kosten en des te groter het bereik.