Veel slimme technologie valt in Nederland niet toe te passen door problemen met de AVG of andere privacywetgeving. Is gezichtsherkenningstechnologie voor de identificatie van personen taboe, ook de inzet van andere slimme technologie die werkt met biometrische gegevens zoals stemherkenning, is in het algemeen ontoelaatbaar.
Dit stelt de landsadvocaat Pels Rijcken in een onderzoek naar de juridische mogelijkheden van slimme technologie. Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) heeft daarover een rapport naar de Tweede Kamer gestuurd. Aanleiding tot deze verkenning vormt een plan om dit soort techniek in te zetten bij de aanpak van discriminatie en racisme in voetbalstadions. De Rijksoverheid, de KNVB, de Eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie dachten zo toeschouwers op te sporen die zich racistisch of discriminerend uitlaten.
Vier juristen van de landsadvocaat waaronder prof. Gerrit-Jan Zwenne zien veel juridische haken en ogen. Ze zien wel ruimte voor de inzet van slimme camera’s in de zogenoemde signaleringsfase. Dit stadium eindigt wanneer beelden zijn geselecteerd waaruit racistisch of discriminatoir gedrag blijkt. Voor identificatie van verdachten mag het dus niet. Onder slimme camera’s worden camera’s verstaan die op basis van beeld- en geluidsopnames (bijvoorbeeld van oerwoudgeluiden) fout gedrag kunnen herkennen. Vervolgens is deze apparatuur in staat om op die boosdoeners in te zoomen en hun gedrag vast te leggen. Maar in de fase daarna, die van de identificatie, is de rol van slimme camera’s uitgespeeld. Vergelijking van stadion-opnames met bestaand beeldmateriaal van personen en het verwerken van bijzondere persoonsgegevens zoals biometrische informatie zijn verboden.
Justitie
Tijdens de signaleringsfase gemaakte beelden mogen wel worden doorgegeven aan Justitie, maar biometrische gegevens uitdrukkelijk niet. Prof. Zwenne ziet daarentegen wel enige ruimte voor de KNVB om bij de (rechts)procedure analyses in te zetten. Gezichts- of stemherkenning is in te zetten om de bewijswaarde van de beelden of geluidsopnames te verhogen. Deze bijzondere persoonsgegevens zijn te verwerken, mits het echt nodig is voor een rechtsvordering.
In zijn eindconclusie stelt Zwenne dat opnames afkomstig van slimme camera’s de identificatie kunnen vergemakkelijken, doordat ze gerichter en van betere kwaliteit zijn. Als de inzet van slimme camera’s in de signaleringsfase de identificatie tijdens de volgende fase onvoldoende verbetert waardoor een zaak voor de rechter stuk gaat, is te overwegen met een vorm van pre-registratie te werken. Van toeschouwers wordt dan verlangd dat zij zich bij de aanschaf van een toegangsbewijs met hun persoonsgegevens (en eventueel ook met foto) registreren.
De onweerlegbare koppeling van persoon aan proces vereist een betere methode dan iets weten of hebben want to be or not zal biometrie in allerlei authenticatie- en autorisatie processen onvermijdelijk zijn. Hierbij hoeft de biometrische informatie trouwens niet centraal opgeslagen te worden want deze kan net als in het paspoort op een chip opgeslagen worden. De opslag van bijzondere persoonsgegevens is veelal het probleem en dit geldt m.i. ook voor de pasfoto in Sportlink. Uiteraard zul je zeker moeten kunnen stellen dat de juiste persoon de toegang op basis van een straf- of tuchtrechtelijke uitspraak ontzegt wordt alleen ligt er een groot risico in de centrale opslag van pasfoto’s door de voortschrijdende techniek want het gaat niet alleen om de inzet van camera’s.
Het gaat ook om de verzameling data want de KNVB is erger dan Google en Facebook samen omdat geld belangrijker is dan privacy en veiligheid. De landsadvocaten lopen dan ook achter de feiten aan want ik las dat een seizoenskaarthouder liever met geld betaald dan met zijn data. De app als oplossing wordt door de meesten niet zo gewaardeerd omdat daarmee niet alleen een identificatie mogelijk is maar ook een localisering. En het verdienmodel van gedrag sanctioneren als je zelf de rechter bent leidde eerder tot de absurde situatie van voetballertjes royeren omdat ze niet genoeg lootjes verkochten. De inzet van techniek bij de bestrijding van grensoverschrijdend gedrag wat niet op de veld of tribune plaats vindt gaat leuke beelden opleveren……..