Vandaag ondertekent de Nederlandse staatssecretaris Stientje van Veldhoven van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat (I&W) het internationale 'Circular and Fair ICT-Pact'. Daaraan doen zeven landen mee die willen samenwerken om de productie van laptops en smartphones duurzamer, circulair en eerlijk te maken. Nederland is initiatiefnemer van het pact en België is medetrekker.
Nederland, België, Duitsland, Noorwegen, Engeland, Oostenrijk en Zwitserland hebben het pact vandaag ondertekend. Diverse andere landen, zoals Canada, zijn in gesprek om zich aan te sluiten. Naar verwachting zullen zich meer overheden, maar ook organisaties die ict-producten inkopen, aansluiten bij dit groene pact.
Volgens het ministerie van I&W kent de productie van laptops en smartphones veel uitdagingen, op energie- en grondstoffenverbruik maar ook op arbeidsrechten. De sector zorgt voor meer dan twee procent van de wereldwijde CO2-uitstoot en producten hebben vaak maar een korte levensduur. iPhones worden bijvoorbeeld gemiddeld maar achttien maanden gebruikt, terwijl er veel zeldzame grondstoffen in zitten. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven vindt dat dit anders moet. ‘Met dit ICT-Pact streven we naar circulaire producten in een transparant productieproces, waarin de rechten van werknemers worden beschermd.’
Volgens de zegsvrouw kunnen inkopers via het ICT-Pact laten zien dat er vraag is naar circulaire ict-producten. ‘Dat stimuleert producenten om die aanpassingen daadwerkelijk te maken. Zo versnellen we samen de ontwikkeling naar duurzame laptops en smartphones.’
De ondertekenaars van het pact zeggen toe dat ze hun ict-producten op vergelijkbare manier duurzaam gaan inkopen. Enerzijds gaan ze kennis uitwisselen over duurzaam en eerlijk inkopen, anderzijds gaan ze hun gezamenlijke inkoopmacht gebruiken in het gesprek met de producenten.
Buyer Groups
De overheden die nu hebben getekend, ondersteunen de inkopers in hun land door zogenoemde ‘buyer groups’ op te zetten. Hierin komen publieke en private inkopers van ict-producten bij elkaar, zoals overheden en onderwijsinstellingen. Via die groepen leren de inkopers van elkaars ervaringen, wisselen ze goede voorbeelden uit en bepalen ze samen een marktstrategie om zo duurzaam en eerlijk mogelijk in te kopen. Nederland heeft goede ervaringen met deze aanpak middels inkoopgroepen voor textiel.
Het pact verbindt die lokale werkgroepen met elkaar, zodat er ook op internationaal niveau kennis wordt uitgewisseld en inkopers samen de best werkende, circulaire en eerlijke inkoopcriteria kunnen opstellen. Daarnaast kunnen de inkopers zo beter het gesprek voeren met de ict-industrie, een wens hen zelf. Op dit moment is dat gesprek lastig, want een inkoper is over het algemeen veel kleiner dan een internationaal ict-bedrijf. Door inkopers op internationaal niveau te laten samenwerken, worden zij een evenwichtigere gesprekspartner voor de ict-bedrijven, is het idee achter het pact.
Van Veldhoven: ‘Juist die dialoog hebben we nodig om circulaire en eerlijke ict uit de huidige nichemarkt te halen en verder te ontwikkelen. Als dat ons lukt, kunnen ook gewone consumenten in de toekomst makkelijker kiezen voor een duurzame smartphone of laptop.’
