Door de Amerikaanse inlichtingendienst NSA toegang te verlenen tot een groot internetknooppunt bij Kopenhagen hielp de Deense geheime dienst jarenlang mee de Duitse bondskanselier Merkel af te luisteren. Dat meldt de Deense publieke omroep DR, in samenwerking met Zweedse, Noorse, Franse en Duitse media.
De Amerikanen kregen als het ware de sleutels voor het afluisterstation Sandagergårdan bij de Deense hoofdstad. In ruil voor Deense toegang tot Amerikaanse glasvezelkabels die in Denemarken aan land komen, kreeg de NSA kans om Deense internetkabels naar Oost-Europa af te tappen. De NSA zou politici uit Duitsland, Zweden, Noorwegen, Frankrijk en ook Nederland hebben bespioneerd.
Veel internationale zeekabels komen overigens in Nederland aan. Maar het is een bekend feit dat veel regeringen alle middelen inzetten om grote zeekabels bij hun kust aan land te krijgen. Daarmee wordt de strategische positie van Nederland als datahub ondergraven.
In dat licht is het interessant om te bezien tot welke nieuwe onthullingen de Deense affaire leidt. De rol van de regering in Kopenhagen komt nu onder een vergrootglas te liggen. De Deense regering zou al sinds 2015 op de hoogte zijn van de Amerikaanse spionageactiviteiten.
Landen die meewerken aan de spionage, kunnen als partner informatie krijgen en zo meeprofiteren van de techniek van anderen, maar ze kunnen net zo goed doelwit zijn. Economische en politieke spionage is net zo oud als militaire spionage. De diensten bespioneren elkaar ook, dan weten ze wat de ander van hen weet. De informatiehonger van geheime diensten wordt steeds groter, omdat de informatie van sleepnetten met computerprogramma’s kan worden gefilterd.
Bij het slepen wordt ook communicatie van bondgenoten meegenomen en geanalyseerd. Landen die uit het Warschaupact zijn gestapt en zich vaak bij de NAVO hebben aangesloten, die hebben meteen hun communicatienetwerken vernieuwd omdat de Russen waarschijnlijk nog konden afluisteren. Datzelfde gold ook voor hun ex-vrienden in het Midden-Oosten.
De Amerikaanse NSA en de Duitse BND hebben in de jaren ’70 – ‘90 m.b.v. de Zwitserse Crypto AG vele tientallen landen afgeluisterd. O.a. Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Israël, Zweden en Denemarken zouden opgevangen informatie hebben mogen gebruiken. Reken maar dat diezelfde partijen ook werden afgeluisterd. Je gaat bijvoorbeeld niet zomaar high tech compensatieorders geven.
Hongkong, waar de autonomie weinig meer voorstelt, wordt niet meer vertrouwd als plek voor een internet hub, omdat ze Chinese diensten er dan bij kunnen. Zie: https://www.computable.nl/artikel/nieuws/internet/7048310/250449/amerikaanse-internetkabel-landt-niet-meer-in-hongkong.html. De bevolking van Honkong zelf heeft geen vertrouwen meer in hun infrastructuur. Demonstranten in Hongkong gebruikten tijdens de grote protesten massaal de bluetooth-chatapp Bridgefy omdat de Chinese overheid normale berichtenapps afluistert.
In deze business geldt iedereen bespioneert iedereen. Spionage kan stabiliserend werken door onderling wantrouwen weg te nemen of door informatie over criminelen en terroristen te delen. Maar het kan ook destabiliserend werken door misbruik van de zwakke posities van anderen te stimuleren.