Als de coronacrisis een ding duidelijk maakte voor het onderwijs, dan is het wel dat scholen niet voorbereid waren om digitaal les te geven. Welke lessen zijn hieruit te leren? Waar moeten we op letten bij het plannen van een toekomstbestendige school en hoe bereiden we kinderen beter voor op de wereld van morgen?
Onderwijsinstellingen moeten erkennen dat de manier van leren is veranderd. Leraren zijn meer dan alleen mensen die face-to-face-onderwijs geven. Ze zijn leerpartners voor de kinderen en ondersteunen hen bij het gebruik van digitale media.
Om deze taak uit te voeren, moeten de scholen leerlingen de nodige middelen ter beschikking stellen – of het nu gaat om hardware, software, een stabiele it-infrastructuur, vpn-toegang of expertise. Diepgaande kennis van hoe om te gaan met individuele technologieën is weliswaar niet cruciaal voor een leraar, maar basiskennis van digitale principes is dat wel. In trainingscursussen en reguliere bijscholingen zijn leraren bij te praten over richtlijnen voor gegevensbescherming en auteursrechten.
Leraren zijn geen it-specialisten. Daarom moet er een technisch aanspreekpunt zijn in onderwijsinstellingen. Hij of zij zorgt voor regelmatig onderhoud, ondersteunt de docenten bij vragen, zorgt voor technische documentatie en vormt zo de brug tussen techniek en onderwijs.
Plan op lange termijn en blijf flexibel
Bij het ontwikkelen van een digitaliseringsconcept is naast de rolverdeling ook een ander aspect van belang: vooruitzien. Bepaal vooraf welke taken de nieuwe technologie moet vervullen en hoe deze zijn in te zetten om lessen afwisselend en productief te maken.
Daarnaast moet de mogelijkheid tot schaalvergroting in de planning worden meegenomen. Oplossingen kunnen dus eerst op kleine schaal worden getest en later worden uitgebreid naar de hele school, waardoor onrendabele investeringen worden voorkomen. Bovendien is onderhoud en het up-to-date houden van technologieën van belang – daar moet rekening mee worden gehouden als het gaat om de financiële middelen. Met een langetermijnplanning vermijden scholen dat later aangekochte oplossingen niet compatibel zijn met de bestaande systemen en daardoor problemen veroorzaken.
Om digitale media echt een integraal onderdeel van het onderwijs te laten worden, moet elk klaslokaal zijn uitgerust met moderne presentatietechnologie zoals projectoren of digitale whiteboards. Voorwaarde is ook dat er over het schoolterrein wifi beschikbaar is. Indien nodig moet het mogelijk zijn om vanuit huis toegang te krijgen tot leermiddelen via tablet en notebook. Ook moet er vpn-toegang beschikbaar zijn voor alle studenten en docenten. Om afstandsonderwijs te ondersteunen, zijn verder webcams, headsets en conferentietools een vereiste. Ten slotte is een voldoende aanbod van dataopslag essentieel.
Werk in een vroeg stadium aan IT- en technische vaardigheden
De inzet van moderne presentatietechnieken zoals het gebruik van PowerPoint of het vertonen van video’s is niet hetzelfde als toekomstbestendig onderwijs. Technische vaardigheden zoals programmeren zijn dringend nodig op de arbeidsmarkt van de toekomst – des te belangrijker is het dus voor de jonge generatie om al vroeg kennis te maken met deze activiteiten. Alleen zo kunnen we in de toekomst met IT- en technologieconcepten blijven omgaan. Er zijn tal van mogelijkheden om dit op een geschikte manier over te brengen op kinderen en jongeren en om hun interesse in technische onderwerpen te stimuleren.
Zo zijn er voor het onderwijs speciale middelen beschikbaar waarmee leerlingen kunnen experimenteren op het gebied van softwareontwikkeling. Op de websites van aanbieders staan interessante online cursussen en verklarende video’s zodat leerlingen zelf aan de slag kunnen. Daarnaast is er een groot aanbod van automatiseringstechniek die geschikt is voor kinderen. Denk aan het bouwen van kleine robots die kinderen kunnen programmeren. Zo kunnen ze in een vroeg stadium IT-vaardigheden opdoen.
Als al deze factoren in de planning worden meegenomen, is een stapsgewijze transformatie naar een beter digitaal onderwijs mogelijk – en elke stap telt.
Auteur: Christian Reinwald, head of product management & marketing Reichelt Elektronik
De vraag is of scholen zich voldoende inspannen om via leren op afstand en thuisonderwijs de kwaliteit te leveren die bij wet verplicht is want alleen de lessen via Teams zo veel mogelijk door laten gaan is niet voldoende. Met 2 kinderen op het voortgezet onderwijs ben ik verbaasd over de staat van ons onderwijs want hoewel bij verschillende instanties de alarmbellen ondertussen rinkelen blijven de wanprestaties voortduren waardoor de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs steeds verder wegzakt. Verschillende experts stellen dan ook dat er een systeemverandering nodig is, Viva la revolución!
Hoe de grote reset er in onderwijsland uit moet zien weet ik niet maar dat een grote groep leraren een update nodig hebben is zeker als ik kijk naar vastgeroeste didactische werkvormen. Op dezelfde manier lesgeven via een videoverbinding is geen revolutioniare verandering, de middelen moeten passen bij de strategie en de situatie. Want dat eerder aangekochte oplossingen niet compatibel zijn met de bestaande systemen en daardoor problemen veroorzaken is onzin, elke 16-jarige puber met een beetje technisch vernuft weet hoe hij/zij de brommer aan kan passen. Veelal iets wat niet geleerd wordt op school want experimenteren en daarmee tot een creatief geïmproviseerde oplossing komen is teveel buiten de box denkend.