In de meeste van de 37 politieke verkiezingsprogramma's duikt ict of digitalisering in diverse vormen op. Dat brengt soms opvallende standpunten aan het licht. Variërend van de digitale schandpaal en de digitale tv tot e-democratie en iot.
De PVV laat zich bijvoorbeeld inspireren door de middeleeuwen. In die tijd werd een misdadiger letterlijk te kijk gezet door deze in het openbaar aan een schandpaal te nagelen. In het verkiezingsprogramma schrijft de PVV dat het een digitale publiekelijke schandpaal voor daders van gewelds- en zedenmisdrijven wil. Dit werkt volgens de partij afschrikwekkend. Het houdt in dat de identiteit van elke veroordeelde zeden- of geweldsdelinquent – met foto en naam – via gemeentelijke digitale schandpalen openbaar wordt gemaakt.
Overigens is het idee niet nieuw: in 2007 en 2008 riep de PVV al dat de overheid een website moet opzetten waar veroordeelde drugshandelaren en andere criminelen met naam en toenaam worden vermeld. Toen heette het nog de elektronische schandpaal.
Het is niet helemaal vergelijkbaar met een digitale schandpaal maar Code Oranje ijvert voor een digitale televisiezender voor het live uitzenden van strafzaken waarbij de rechtsorde is geschokt. Doel is om de openbaarheid van en het vertrouwen in de rechtspraak te bevorderen.
E-democratie
Daarnaast is Code Oranje voor de zogeheten co-democratie: zet stembureaus én mobiele telefoons – met experimenten zoals de DoeMee-apps – open en laat Nederlanders fysiek en digitaal stemmen over prangende onderwerpen.
Dit soort e-democratie-experimenten spreekt de partij Jong wel aan. Deze jongerenpartij – niet geheel onverwachts voorstander van stemrecht vanaf zestien jaar – wil ‘gewoon’ digitaal kunnen stemmen. Aan de discussies over briefstemmen of het elektronisch stemmen van ruim tien geleden, geleid door de actiegroep Wijvertrouwenstemcomputersniet, heeft Jong geen boodschap: referenda en verkiezingen moeten ook met behulp van Digid mogelijk worden gemaakt.
Jong heeft een medestander in de partij Modern Nederland. Die wil dat het mogelijk wordt om digitaal te stemmen op geagendeerde, landelijke onderwerpen middels een online stemsysteem. ‘Via de smartphone, tablet, laptop en pc bepaal je met één druk op de knop of een landelijk onderwerp wordt doorgevoerd of niet’, aldus de partij. Directe digitale democratie noemt Modern Nederland dat.
Iot
In het oog springend is nog de Partij voor de dieren (PvdD). Die spreekt zich uit over internet of things (iot) daar waar het leeuwendeel van de andere partijen zich in stilzwijgen hult over dit onderwerp.
De PvdD heeft in ieder geval de connectie gezien en benadrukt als politieke partij dat de privacy en data van gebruikers bij veel iot-apparaten (met wifi en/of bluetooth) niet veilig zijn. PvdD vindt dat de overheid de cybereisen aan dit soort apparatuur moet voorschrijven.
