Een multidisciplinaire werkgroep, vanuit datacenter-energiebesparingsinitiatief Leap, gaat een handreiking opstellen voor inkopers om de afvalberg van afgedankte ict-producten te verminderen en uiteindelijk tot nul terug te brengen. Aan Leap doen hardwareleveranciers, wederverkopers, inkopers, datacenters, overheden en kennisinstellingen mee. Een belangrijke rol is weggelegd voor Stichting Open (Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland).
Als alle bedrijven de omslag naar circulaire ict-inkoop maken door de levensduur van hun apparatuur op te rekken van drie/vier naar vijf-zeven jaar, kunnen afvalstromen en uitstoot met 50 procent worden teruggedrongen, om vervolgens naar de nul te werken aan de hand van volledige circulariteit.
Dit blijkt uit het onderzoek ‘Naar een circulaire keten voor ict’ van het Utrecht Sustainability Institute (USI) in opdracht van de Amsterdam Economic Board. Die organisatie informeert inkopende organisaties om energie-efficiënte circulaire ict in inkoop en aanbestedingen te integreren in de context van de regionale ambitie om te komen tot 100 procent circulaire inkoop in 2030.
Achterkant
Het initiatief om de afvalberg terug te dringen, heeft betrekking op de voorkant: apparatuur inkopen die zich leent voor circulariteit. Tegelijkertijd is aan de achterkant ook een ontwikkeling gaande: de oprichting van Open (Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland). Deze stichting vertegenwoordigt ruim tweeduizend producenten van witgoed, bruingoed, ict, audio- en visuele apparatuur, gereedschappen, armaturen en zonnepanelen.
Een half jaar geleden heeft staatssecretaris Stientje van Veldhoven goedkeuring gegeven aan Open om alle elektrisch en elektronisch afval in Nederland te verzamelen en duurzaam te verwerken. Voorzitter van de stichting is Jan Kamminga; Rob Idink, algemeen directeur HP Nederland, is bestuurslid en vertegenwoordiger vanuit de ict-sector. ‘De inzet is om afvalstromen circulair te maken en de sector te verduurzamen. Het bedrijfsleven omarmt onze initiatieven volledig, er is een breed positief draagvlak’, aldus Idink.
Beter ontwerp
Idink voegt eraan toe dat HP tegelijkertijd aan de voorkant actief is door onder andere minder plastic te gebruiken in verpakkingsmaterialen, en apparatuur slim te ontwerpen voor reparaties en/of hergebruik. Andere leveranciers zoals Fujitsu, Dell Technologies en HPE werken inmiddels ook aan innovaties in materiaalgebruik en design for reusability.
‘De fabrikanten werken voortdurend aan innovaties in materiaalgebruik en ecodesign mede ingegeven vanuit Europese wetgeving. Toch zien we tegelijkertijd dat zowel de zakelijke als de consumentenmarkt eigenlijk nog nauwelijks naar circulaire oplossingen vragen. Bij de overheid zien we wel dat duurzaam inkopen steeds belangrijker wordt’, zegt Jeroen van der Tang, duurzaamheidsmanager bij branchevereniging NLdigital.
Daarbij is het volgens hem van belang dat er een goede afweging wordt gemaakt tussen bijvoorbeeld snelle vervanging voor meer energie-efficiënte apparatuur en langer gebruik vanuit het behoud van grondstoffen. ‘Servicemodellen kunnen hier een uitweg in bieden. Dit zijn thema’s waar de Leap-coalitie van bedrijven, kennisinstellingen en overheden aan werkt; te beginnen bij datacenterapparatuur waar deze afweging met name relevant is’, aldus Van der Tang.
Door zowel aan de voor- als aan de achterkant de nadruk op hergebruik te leggen, moet het lukken om de afvalberg van ruim vijftig miljoen ict-producten in Nederland die jaarlijks worden afgedankt, te doen slinken naar uiteindelijk nul, is de ambitie.